Zaten tuhaf olan bir gezegenimsi bulutsu, bilim insanlarının tabiriyle "çok, çok belirgin ve çok garip" bir davranış sergiledi ve solarken kaydedildi.
Yaşlanan bir yıldızın etrafındaki bir gaz tabakası olan Vatoz Bulutsusu (Stingray Nebula) zaten alışılmadık bir vakaydı: Uzaydaki bu türden en genç nesneydi.
Fakat bilim insanları şimdi de ortaya çıktığı kadar hızlı bir şekilde kararmaya başladığını söylüyor. Parlaklığı 20 yılda yaklaşık bin kat azaldı ve bir zamanlar kenarlarını saran parlak dallar kayboldu.
Bilim insanları solmanın aynı hızla devam etmesi halinde bulutsunun 20 yıl içinde yok olabileceğini söylüyor. Ve muhtemelen 1996'da Hubble Uzay Teleskobu tarafından ilk görüldüğünde yok olma yoluna çoktan çıkmıştı.
Aynı teleskoptan 1996 ve 2016 arasında alınan ve karşılaştırılan görüntüler bulutsunun hem çok daha sönük hale geldiğini hem de bir zamanlar sahip olduğu yapıyı kaybettiğini gösteriyor.
Bir zamanlar evrenin karanlığına karşı parıldayan, aydınlık bulutsunun şimdi kendisi de soluyor ve siyah fonda kayboluyor.
Bu tür değişiklikler genellikle çok uzun bir sürede, bazen de milyonlarca yıl içinde gerçekleşiyor. Bu nedenle bu, bilim insanlarının gerçekleşirken izleyebildiği alışılmadık bir süreç.
İspanya'nın Granada şehrindeki Instituto de Astrofísica de Andalucía'dan ekip üyesi Martín A. Guerrero "Bu çok, çok belirgin ve çok tuhaf" dedi. "Tanık olduğumuz şey bir bulutsunun gerçek zamanlı evrimi.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Yıllar içinde, bulutsuda varyasyonlar görüyoruz. Bunu şu anda elde ettiğimiz netlikle daha önce hiç görmemiştik."
Bilim insanları bulutsunun davranışını beklenmedik kılan şeyin yalnızca solması olmadığını söylüyor.
Washington Üniversitesi'nde emeritus astronomi profesörü, baş yazar Bruce Balick, "Bu, bir gezegenimsi bulutsunun tipik davranışından benzeri görülmemiş bir sapmadır" dedi.
Zamanla, bir asır veya daha uzun bir süre içinde kolayca fark edilemeyebilecek şekilde, yani gözle görülebilir bir fark yaratmadan parlamasını ve genişlemesini beklerdik.
Fakat burada Vatoz Bulutsusu'nun sadece 20 yıllık inanılmaz şekilde sıkıştırılmış bir zaman aralığında önemli ölçüde solduğunu görüyoruz. Dahası, bulutsu soldukça en parlak görünen iç yapısı giderek küçüldü, genişlemedi.
Hubble teleskobunun doğası, araştırmacıların söz konusu değişikliklerin, görüntülemenin çalışma şeklindeki değişikliklerden değil, bulutsunun kararmasından kaynaklandığı hususunda emin olabilecekleri anlamına geliyor.
Görünüşe göre bu değişimler, bulutsunun SAO 244567 diye bilinen merkez yıldızının sıcaklık düşüşü yüzünden hızla genişlemesi ve daha az iyonlaştırıcı radyasyon yaymaya başlaması nedeniyle gerçekleşiyor.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
https://www.independent.co.uk/life-style
Independent Türkçe için çeviren: Noyan Öztürk
© The Independent
