Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü (ÇAYKUR), Doğu ve Güneydoğu illerindeki kaçak çay tüketiminin engellemek için harekete geçti.
‘Mezopotamya’ adıyla bölge illerinde kampanya başlatan ÇAYKUR’un hedefi kaçak çay tiryakilerinin tercihini değiştirmek.
Türkiye’de en çok çay tüketen Doğu ve Güneydoğu illeri
Doğu ve Güneydoğu illerinde özellikle de kahvehane alışkanlığının yaygın olduğu kentlerde çaya büyük bir ilgi gösteriliyor.
Türkiye'de çay üretiminin büyük çoğunluğu Karadeniz bölgesinde yapılıyor. Burada üretilen çay ile her yıl ortalama 259 bin ton çay iç ve Avrupa pazarlarına gönderiliyor.
Çayın anavatanı Karadeniz olsa bile Türkiye'de en çok çay tüketen Doğu ve Güneydoğu illeri.
Gaziantep, Şanlıurfa, Muş, Diyarbakır, Mardin, Bitlis ve Ağrı gibi kentlerde her yıl yaklaşık 50 bin ton çay tüketildiği tahmin ediliyor.
Ancak bölge insanı tercihini Karadeniz bölgesinde yetişen çaya değil, Irak Kürdistan Bölgesi ve Suriye’den gelen kaçak çaydan yana kullanıyor.
"Diyarbakır bu çayın tiryakisi olacak"
ÇAYKUR, kaçak çay tüketiminin önüne geçmek için ‘Mezopotamya’ adıyla bir kampanya başlattı.
Bu kapsamda bölgenin 21 ilinde piyasaya sürdüğü çaya ‘Mezopotamya’ adını koydu.
Diyarbakır, Şanlıurfa, Gaziantep, Tunceli, Mersin, Mardin, Bingöl, Hatay, Malatya, Batman, Van, Elazığ, Bitlis, Muş, Hakkari, Şırnak, Siirt, Ağrı, Adıyaman ve Adana'daki çay tiryakilerinin çay tercihini değiştirmeyi hedefliyor.
Bölge illerindeki billboardlarda Mezopotamya Çayı'nın tanıtımını başlatan ÇAYKUR, "Diyarbakır bu çayın tiryakisi olacak" sloganını kullandı.
‘Mezopotamya’ piyasada
ÇAYKUR Bölge Müdürü Ali Satı, 21 ilde başlatılan kampanyanın amaç ve hedeflerine ilişkin Independent Türkçe’ye konuştu.
Kaçak çayın önüne geçmek için 21 ilin çay bayileriyle toplantı yaptıklarını belirten Satı, şu ifadeleri kullandı:
Sağlıklı çayımız varken vatandaşımızı uyarmak istedik. Bu kapsamda bayilerimizle birkaç ay önce bir araya geldik. Bu toplantıda bölge insanının damak tadını nasıl yakalayabilirizi konuştuk.
Yeni bir ürün çıkartalım fikri çıktı. Toplantıda ‘Mezopotamya’ adını önerdim. Öneri herkes tarafından büyük bir ilgi gördü. Mezopotamya adı zaten köklü ve kucaklayıcı bir isim. Bu isim üzerinde anlaştık.
Yeşil ve kırmızı da bölgenin renkleri, kilim deseni de Anadolu renkleri. Mezopotamya çayı Şubat ayı sonunda piyasa girdi. Yıl sonuna kadar 100 ton ürün üretildi. Bayilere 60, marketlere de 40 ton verildi. İki aylık akış hızına bakacağız. İstediğimiz rakamlara ulaşırsak üretime Mayıs ayında da devam edeceğiz.
Bölgede kaçak çay kullanım oranı yüksek
Kaçak çay tüketiminin bölge illerinde çok fazla olduğunu dile getiren Satı, “Adıyaman’da yıllık 80 ile 100, Mardin’de 250 ile 300, Şanlıurfa’da 400 ve Diyarbakır’da ise yıllık 400 ton kaçak çay satılıyor. ÇAYKUR ise bölge illerinde yüzde 12’ler seviyesinde. Batı illerinde ise yüzde 70 bandındayız. Bölgede yüzde 5’lerden 12’lere çıktık” şeklinde konuştu.
"Kâr amaçlı bu işi yapmıyoruz"
Satı, ÇAYKUR’un hijyenik ortamda üretildiğini, Srilanka üzerinden Irak ve Suriye’ye oradan da Türkiye’ye getirilen kaçak çayın ise sağlıksız ortamlarda üretildiğini, kaçak çayda kimyasal madde kullanıldığını belirtti.
Satı, sözlerini şöyle sürdürdü:
Vatandaşlarımızın bu hususlara dikkat etmesini istiyoruz. Biz kar amaçlı bu işi yapmıyoruz. Bizim için öncelikle halkımızın sağlığıdır. Bildiğiniz gibi bölgenin birçok yerinde çaylar açık satıyor. Her gün onlarca kişi dokunuyor ve elle dokunulan çayı içiyoruz. Hastalıkların ne kadar tehlikeli olduğu ortada. Biz dokunulmadan üretim yapıyoruz. Maliyet hesabı yapmadan insanların sağlığını düşünen bir mantık ile hareket ediyoruz.
Mezopotamya adıyla ön yargıları kıracağız
Mezopotamya’nın tanıtımı için birçok ilde kentin giriş ve çıkışlarındaki billboardlara reklam verdiklerini belirten Satı, “Bunun yanı sıra her ilde tanıtım tırlarımız ile Mezopotamya’yı tanıtıyoruz. Mezopotamya şuan bir bebek, bizi onu büyüteceğiz. Güzel tepkiler alıyoruz” dedi.
İnsanların çay alışkanlıklarının kısa sürede değişmeyeceğinin bilincinde olduklarını söyleyen Satı, şu ifadeleri kullandı:
Tabi bu durum 3-5 ay içinde değişemez. Kahvehaneye giden insanların yüzde 95’i kaçak çay kullanıyor. Biz bölgenin her yerindeki çay ocakları, lokantalar ve kahvehanelere gireceğiz. Umutluyuz, Mezopotamya adıyla algıyı kıracağız.
Birkaç yıl içinde ilerleme bekliyoruz. Üç yıl içinde yüzde 40’lara gelme hedefimiz var. Esnafın ve halkın desteğini bekliyoruz. Halkımızın sağlığı için ÇAYKUR diyoruz.
Koronavirüs nedeniyle sınır kapılarının kapatıldığını bu nedenle kaçak çaya yüzde 30 zam yapıldığını ifada eden Satı, “Fırsatçılar harekete geçti bir çok yerde çaya zam yapıldı. Ama bizim fiyatlarımızda bir değişiklik yok” diye konuştu.
Bölge insanı, İran, Irak ve Suriye'deki Kürt bölgeleri üzerinden kaçak yollarla Türkiye'ye sokulduğu için kaçak çay olarak adlandırılan Seylan çayıyla damaklarını tatlandırıyor.
Independent Türkçe
© The Independentturkish
