Koronavirüsün ekonomik bilançosu: 1,5 trilyon dolar buhar oldu, küresel şirketler kepenk kapatıyor

İlk defa aralık ayında ortaya çıkan ve bugüne kadar 130’dan fazla insanın yaşamına mâl olan koronavirüs küresel ekonomiyi de sarstı. McDonalds, Starbucks, Toyota “dükkân kapatan” devler arasında

14 kişiye koronavirüs teşhisi konulan Tayland'ın başkenti Bangkok'ta bir mağaza/ Fotoğraf: Reuters

Çin’in 11 milyon nüfuslu Vuhan kentinde ortaya çıkan koronavirüsten hayatını kaybedenlerin sayısı dün itibariyle 132’ye yükseldi. 

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Bir önceki raporunda tehdide dönüşme riski için “küçük ihtimal” değerlendirmesini yapan Dünya Sağlık Örgütü, bir hata yaptıklarını, tehdidin küresel boyutta olduğunu duyurdu.

Tüm ülkeleri harekete geçiren bu virüsün yayılma hızı da ekonomiye etkisi de Çin sınırlarını aşmış durumda. 

Bloomberg’in verilerine göre 20 Ocak’tan bu yana geçen 10 günde küresel borsalardan 1,5 trilyon dolar buhar oldu. Asya hisselerinin hemen hemen tamamı en kötü performansı gösteren varlık oldu. 

Virüsün dalgalanmaya yol açacağı endişesi nedeniyle yatırımcılar petrol ve sanayi malları yatırımından vazgeçiyor.

Hammaddeler yüzde 4,5 ile en yüksek düşüşü yaşarken, güvenli liman altının fiyatı hızla yükseliyor. 

Çin’de 2003’te etkili olan şiddetli akut yolu sendromuna (SARS) karşı kurulan Ulusal Uzmanlar Grubu uzmanı Lin Ciangtao, 3 Şubat’a kadar ertelenen Çin Yeni Yılı tatilinin bitmesiyle salgının ikinci kez zirve yapmasından endişe duyduğunu açıkladı. Tatil nedeniyle kapalı olan borsanın 3 Şubat sonrası, nasıl tepki vereceği de belirsiz. 

koronavirüs
Çin'in Qingdao kentinde ilaçlama yapan bir çalışan/ Fotoğraf: Reuters

 

Vuhan bir ticaret merkezi 

İş dünyasını en çok korkutan detay yaklaşık 6 bin kişiyi etkileyen virüsün başladığı yer Vuhan’ın bir üretim, lojistik ve ticaret merkezi olması. 

Bloomberg Tedarik Zinciri Endeksi’ne göre 500’den fazla fabrika ve tesise sahip Vuhan, 2 bin Çin şehri arasında 13’üncü sırada. 

Hubei Eyaleti’nin başkentinde çoğunlukla otomotiv ve ulaşım endüstrileri hâkim. 

Starbucks’ın Çin’deki kafelerinin yarısı kapalı 

Birçok büyük şirket Vuhan’daki hatta Çin’deki bazı tesislerini boşaltırken, çalışanlarını ülkeden çıkartanlar oldu. 

Dünyanın en büyük kahve zinciri Starbucks, Çin’deki kafelerinin yarısından fazlasını kapattı. 

koronavirüs
Güney Kore’nin başkenti Seul’de turistler/ Fotoğraf: Reuters

 

KFC ve Pizza Hut da Hubei eyaletindeki birçok dükkânını kapatma kararı aldı. Bu iki restoran zincirine daha sonra McDonald’s da katıldı. 

Japonya’nın en büyük süpermarket operatörü Aeon, Vuhan’daki üç marketini kapattı. Şehirdeki satışların yarı yarıya düşmesi beklenirken, beş büyük süpermarketin günlük gıdaları sınırlı şekilde satması talimatı verildi. 

ABD’nin en büyük tarım ürünleri ihracatçısı, çalışanlarına, 3-9 Şubat arası evden çalışmaları gerektiğini söyledi. 

Toyota’nın fabrikaları 11 gün kapalı 

En radikal kararı alan endüstrilerin başında otomotiv ve havacılık geldi.

Birçok havayolu Çin uçuşlarını durdurdu.

Amerikan United Havayolları, Pekin, Hong Kong ve Şanghay’a gidecek 20 uçuşun 1 Şubat’tan itibaren iptal edildiğini duyurdu. 

koronavirüs
Çin’in Şanghay kentinde “Maskeler bugünlük tükendi. Yarın sabah 08:30’dan itibaren en fazla 10 maske olacak şekilde satışa çıkacaktır” yazılı uyarının yer aldığı eczane/ Fotoğraf: Reuters

 

Toyota, Çin’deki fabrikalarında üretimi 9 Şubat’a kadar durdurduğunu açıkladı.

Alman otomotiv devi Volkswagen, Kanadalı sigorta şirketi Sun Life Financial, Credit Suisse ve Morgan Stanley gibi küresel bankalar, çalışanlarına evden çalışma talimatı verdi. 

Japon otomobil üreticisi Nissan, tüm yabancı çalışanlarını ve ailelerini Vuhan’dan, Japon hükümetinin sağladığı özel uçakla çıkarma kararı aldı. 

Honda da çalışanlarını bölgeden çıkartırken operasyonları yürütmek için birkaç personel kaldı. 

koronavirüs
Çin’in Vuhan kentinde yer alan Zhongnan Hastanesi’nde koronavirüsünün neden olduğu akciğer iltihabı sonrası tedaviye alınan bir hasta/ Fotoğraf: Reuters

 

Tesla’nın toplam satışlarının yüzde 82’si Çin’e 

Bernstein araştırma şirketi, dünyanın en yüksek elektrikli araç talebine sahip Çin’de Tesla satışlarının geçen yıl yaklaşık 8 milyon adet olduğunu belirtti. 

Bernstein’in verilerine göre satış yapılan 40 Çin şehrinden koronavirüs’e rastlananlar 10’dan fazla. Ki bu sayı, ülkedeki perakende hacminin yüzde 36,8’ini, Tesla’nın toplam satışlarının yüzde 82,5’ini oluşturuyor.

Imax, film gösterimlerine ara verdi 

Apple, üretim kayıplarını nasıl azaltabilecekleri konusunda şehirdeki tedarikçileri ile görüşmeye devam ediyor. 

Teknoloji devinin tüm iPhone’ları Çin’in Zhengzhou kentinde Tayvanlı Foxconn tarafından üretiliyor. 

En geniş ekran formatıyla gösterim yapan sinema devi Imax ise Çin’deki film gösterimlerini erteleyeceklerini söyledi. 

koronavirüs
Güney Kore’nin başkenti Seul’de korunmak için maske takan bir baba ve oğlu/ Fotoğraf: Reuters

 

MKM Partner’sın verilerine göre Çin’in hâlihazırda tatilde olması nedeniyle Imax’in kaybı en az 60 milyon dolar olacak. Ancak virüs salgınının birkaç hafta daha devam etmesiyle kayıp 200 milyon dolara kadar çıkabilir.  

Eldiven satışları patladı 

Dünyanın en büyük medikal eldiven üreticisi Top Glove Corp’un Yönetim Kurulu Başkanı Lim Wee Chai, Bloomberg’e yaptığı açıklamada satışlarda yüzde 25 artış beklediklerini söyledi. Şirketin yılsonu için hedefi yüzde 10 ile yüzde 15’ti. 

İsviçre merkezli UBS ve ABD’li Goldman Sachs, çalışanlarının Çin’e gitmesini yasaklarken HSBC, Hong Kong’a iş seyahatlerini 11 Şubat’a kadar iptal etti. 

 

Independent Türkçe 

DAHA FAZLA HABER OKU