Britanya istihbaratının kadrolu muhbirleri cinayet, adam kaçırma ve işkence iddialarıyla hakim karşısında

İnsan hakları konusunda faaliyet gösteren 4 kuruluş, istihbarat servisinin cinayet, adam kaçırma ve işkenceye göz yummasının ihtimal dahilinde olduğunu öne sürdü

Birleşik Krallık iç istihbarat kurumu MI5'in görevlendirdiği muhbirlerin insan hakları ihlallerine karıştığı ileri sürülüyor (Reuters)

MI5'in cinayet, adam kaçırma ve işkence ihtimallerinin de arasında olduğu ve ceza gerektiren birçok ciddi suçu işlemek için onlarca yıldır muhbirlerini yasadışı şekilde yetkilendirmesi mahkemeye taşındı.

İnsan hakları konusunda faaliyet yürüten 4 kuruluş, "(MI5) ajanlarının kriminal davranışlarda bulunmasına izin verme anlamına geldiğini" ve "cezai davranışı etkili bir biçimde adli takibattan muaf kıldığını" iddia ettikleri bir uygulama üzerinden hükümete karşı yasal işlem başlatıyor.

Gruplar "en azından 1990'lardan beri yürürlükte olduğunu" ve "onlarca yıldır gizli tutulduğunu" söyledikleri uygulamanın pratikteki etkisinin, "yürütmenin el altından kendine parlamentonun yasalaştırdığı ceza hukukunu uygulamama gücü bahşetmesi" olduğunu öne sürüyor.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Privacy International (Uluslararası Gizlilik), Reprieve (Ceza Erteleme), Committee on the Administration of Justice (Yargı İdaresi Komitesi) ve Pat Finucane Centre (PFC) adlı kuruluşlar, Araştırma Yetkileri Mahkemesi'nden (IPT) söz konusu uygulamayı yasadışı ilan etmesini ve "daha başka kanunsuz davranışları sınırlandıran" bir karar almasını talep ediyor.

Londra'da 4 gün süren duruşmanın salı günkü başlangıcında Ben Jaffey QC (QC, Birleşik Krallık'ta her yıl mesleğinde üstün başarı gösteren hukukçulara Buckingham tarafından verilen ve ömür boyu taşınan unvan ed.n.) "İstihbarat Servisi (MI5) bu uygulama altında herhangi bir ulusal güvenlik meselesi veya Birleşik Krallık'ın ekonomik refahını sürdürmek de dahil çeşitli amaçlarla suç oluşturan davranışı 'yetkilendirme' iznine sahip" dedi.

Jaffey, “Söz konusu ajanlar İstihbarat Servisi'nin memurları değil, MI5 tarafından işe alınan ve talimat verilen kişiler" diye ekledi.

Bununla birlikte Jaffey, bu MI5 memurlarının suç ortağı olarak cezai sorumluluk taşıyabileceğini de söyledi.

Jaffey mahkemeye "geçmişte ajanların suç aktivitelerine katılmasına izin verilmesinin temel hakların vahim şekillerde çiğnenmesine yol açtığını" sunarak davanın gündeme getirdiği sorunların “varsayımsal olmadığını" söyledi.

Jaffey, 1989'da yaşanan ve devletle danışıklı işlendiği sonradan anlaşılan Belfastlı avukat Pat Finucane cinayetine ve "İrlanda Cumhuriyet Ordusu'nun (IRA) üst düzey üyesi ve 'Stakeknife' kod adıyla çalışan güvenlik servisi ajanı olduğu iddia edilen" Freddie Scappaticci vakasına parmak bastı.

Jaffey mahkemeye, hükümetin "bu uygulama altında", ceza gerektiren böylesine ciddi suçların "asla yasal yaptırıma tabi tutulamayacağını" tasdiklemeyi "reddettiğini" söyledi.

 

 

Hükümeti temsil eden avukat Sir James Eadie QC ise yazılı beyanlarında MI5'in, "ajan olarak da bilinen" gizli canlı istihbarat kaynakları (CHIS) olmadan çalışmasının "imkansız" olduğunu belirtti.

Sir James, “Bu kişiler İstihbarat Servisi'nin işleyişi için vazgeçilmezdir. Dolayısıyla servisin halkı, başta terör saldırıları olmak üzere bir dizi mevcut tehditten koruma yetisi onlara bağlı" diye ibraz etti.

Avukat, “CHIS'in gizli niteliği ve ilişki kurdukları kişilerin ve kuruluşların türü göz önünde bulundurulduğunda belli şekillerde hareket etmek ve belli aktivitelere katılmak zorundalar” diye ekledi.

Sir James, “CHIS'in bu davranışı, yaşamsal öneme sahip ve hayat kurtaran istihbarat kaynağı olarak çalışmalarının kaçınılmaz ve gerekli bir parçası; hakkında istihbarat sağladıkları tehlikeli ve düşman niteliğindeki aktörlerden kendi can ve güvenliklerini korumak için de öyle" dedi.

MI5'in “cezai sorumluluktan muafiyetinin olmadığını ve bunun, olduğu anlamına gelmediğini" belirten Sir James, "Adli takibat her zaman mümkün" diye ekledi.

Beyanını tamamlarken, "Vurgulanan davranış, yani ajanların muhtemel suç aktiviteleri içinde bulunması büyük ölçüde biliniyordu ve tamamen barizdi" diyen Sir James, bunu "gizliliklerini korumanın ve mühim istihbarat bilgilerini elde etmenin kaçınılmaz bir parçası" olarak tarif etti.

IPT Başkanı Yargıç Sir Rabinder Singh idaresindeki mahkeme 4 gün içinde tarafların ibrazını alacak ama mahkemenin hüküm vermeyi ertelemesi bekleniyor. 

Press Association'dan da yararlanılmıştır

 

 

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news

Independent Türkçe için çeviren: İrem Oral

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU