İran’dan nükleerde yeni adım: Santrifüjlere uranyum gazı enjekte edilecek

2015 nükleer anlaşmasındaki taahhütlerini azaltmaya yönelik çıkışlarını artıran Tahran, bu hamlelerini yaptırımların kaldırılmaması durumunda anlaşmayı kısmen veya tamamen askıya alma haklarına dayandırıyor

Ruhani, aldıkları kararı Tahran'daki Serbest İnovasyon Fabrikası açılış töreninde yaptığı konuşmada duyurdu (AFP)

İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, ülkesinin nükleer anlaşmadaki taahhütleri azaltma doğrultusunda atacakları dördüncü adımda Fordo tesisindeki santrifüjlere uranyum gazı enjekte edileceğini açıkladı.

Nükleer anlaşmada "Kum kentine bağlı Fordo köyünde bulunan nükleer tesislerdeki bin 44 santrifüjün dönmeye devam etmesi ancak gaz enjekte edilmemesi" yönünde hüküm bulunduğunu anımsatan Ruhani, bu taahhütlerini askıya aldıklarını ve bugüden itibaren Fordo Nükleer Tesisi'ne gaz vermeye başlayacaklarını bildirdi.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

İran Atom Enerjisi Teşkilatı Başkanı Ali Ekber Salihi de ülkesinin Fordu Nükleer Tesisi’nde yüzde 5 oranında uranyum zenginleştirmeye başlayacağını söyledi.

İran'ın Viyana Büyükelçisi Kazım Garipabadi ise Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'na (IAEA) birer mektup gönderildiğini ve Fordo'daki santrifüjleri kullanma konusunda bilgi verildiğini kaydetti.

Garipabadi, "İran, Fordu Nükleer Tesisi’ndeki santrifüjlere UF6 gazı enjekte etmeye başlayacağını bildirdi ve kurumdan IAEA müfettişlerinin bu süreci denetlemek için belirtilen saatte sözü geçen nükleer tesisinde hazır bulunmalarını talep etti" ifadelerini kulandı.

“Kışkırtıcı olmak isteseler yapacakları başka işler var”

Reuters, İranlı yetkililerin duyurduğu kararın, Avrupa’nın İran nükleer anlaşmasını kurtarma çabalarını zora sokmak adına sembolik bir hamle olduğunu aktardı.

ABD Dışişleri Bakanlığı’nın eski yetkilileri arasında yer alan, Brookings Enstitüsü’nden nükleer uzmanı Bob Einhorn, söz konusu kararın İran’ın eylemlerinde büyük bir tırmanış anlamına gelmediğini ifade etti.

Reuters’a konuşan Einhorn, “Daha kışkırtıcı olmak için yapabilecekleri şeyler var, zenginleştirme seviyesini yüzde 20'ye çıkarmaya ya da IAEA ile işbirliği yapmayı bırakmak gibi. Ancak bunu yapmadılar” dedi.

 

 

İran ve dünya liderleri arasında imzalanan 2015 tarihli anlaşma uyarınca Tahran yönetimi, Fordo’yu “nükleer, fizik ve teknoloji merkezi” haline getirmeyi kabul etmişti.

İran’la Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 5 daimi üyesi ve Almanya arasında 2015'te imzalanan Kapsamlı Ortak Eylem Planı (KOEP) olarak adlandırılan nükleer anlaşma, Tahran'a yüzde 3,67 oranında uranyum zenginleştirme faaliyetini sürdürme hakkı veriyor. Anlaşma çerçevesinde İran, en çok 300 kilogram uranyumu elinde tutabiliyor.

Anlaşma İran'a 300 kilogramın üzerindeki uranyumu uluslararası piyasada satarak karşılığında doğal uranyum alabilme imkanı tanıyor. İran ayrıca anlaşmaya göre, ağır su stokunu 130 tonun altında tutmak zorunda ve aşımı halinde ülke dışına çıkarmakla yükümlü bulunuyor.

Tahran yönetimi, daha önce Avrupa ülkelerinin nükleer anlaşmada verdiği sözleri yerine getirmediği gerekçesiyle zenginleştirilmiş uranyum seviyesi ve ağır su stokunu artırma gibi adımlar atmıştı.

İran, nükleer anlaşmadaki taahhütlerini azaltmaya yönelik adımlarını söz konusu anlaşmanın 36'ncı maddesinde yer alan, yaptırımların kaldırılmaması durumunda İran'ın anlaşmayı kısmen veya tamamen askıya alabilme hakkına sahip olmasına dayandırıyor.

Ajanslardan yararlanılmıştır

 

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU