Dünya nüfusunun yarısından fazlası kentlerde yaşamaktadır. Kentlerde nüfusun artması, küresel ısınma gibi ciddi çevre sorunlarına neden oluyor. Çevre sorunlarının yaşanmasıyla, sürdürülebilirlik kavramı Dünya gündeminde önem kazandı. Uluslararası kuruluşlar, sürdürülebilirlik temeline dayanan çözüm arayışlarına girdi. Çevre sorunlarının yoğun şekilde yaşandığı kentlerde, sürdürülebilir gelişmenin sağlanabilmesi için, farklı ülkeler, çevre dostu olan stratejiler geliştirdiler...
Kentlerde nüfusun artmasıyla, çevre kirliliği, hava kirliliği, doğal kaynakların yok olması gibi önemli çevre sorunları yaşanıyor. Tüm canlıların sağlığını tehdit eden çevre sorunları, Dünya gündeminde önem kazandı. Farklı disiplinler ve uluslararası kuruluşlar, çevre sorunlarına çözüm bulabilmek için, önemli toplantılar düzenlediler. Düzenlenen toplantılar sonucunda, sürdürülebilirlik ve sürdürülebilir gelişme yaklaşımları önem kazandı. Bu kapsamda, sürdürülebilirlik temeline dayalı gelişen yaklaşımlardan biri de, "sürdürülebilir kent" yaklaşımı. Sürdürülebilir Kent yaklaşımının amacı, kentlerin çevre üzerinde olan olumsuz etkilerinin azaltılması. Sürdürülebilirlik kavramı ile yakından ilişkili olan kentsel sürdürülebilirlik, doğal ve kültürel kaynakları koruyup, çevre sorunları ile mücadele etmeyi hedeflemekte. Kentsel sürdürülebilirlik, doğa ve insan arasında denge sağlarken, kentlerde yaşayan insanların çevre bilincini de arttırmayı hedeflemektedir. Kentlerde yaşayan insanlar, çevre dostu uygulamaları benimserse, kentler, çevreyi koruyarak, sürdürülebilir biçimde gelişebilir.
Avrupa Yeşil Başkent Ödülü kentleri çevre dostu uygulamalar için teşvik ediyor
2010 yılında Avrupa Komisyonu, Avrupa Birliği’ne üye olan ülkelerden bir Avrupa kentine, çevre dostu yaklaşımları teşvik etmek amacıyla, Avrupa yeşil başkent ödülünü vermeye başladı. Avrupa yeşil başkent ödülüne aday olan kentlerin değerlendirilmesi için, çeşitli değerlendirme göstergeleri geliştirildi. Avrupa Yeşil Başkent Ödülü kapsamında kentler, çevre kalitesi, açık yeşil alanlar, hava kalitesi, enerji, su ve atık yönetimi gibi göstergelere göre değerlendirildi (European Green Capital, 2018).
Avrupa yeşil başkent ödülünü kazanan kentler, doğal kaynakların ve biyolojik çeşitliliğin korunması, kentte açık yeşil alanların arttırılması, enerji ve suyun etkin kullanılması, yenilenebilir enerji kaynaklarından faydalanılması, atık yönetiminin yapılması, yerel halkın desteklenmesi, toplumda çevre bilincinin arttırılması için çeşitli stratejiler geliştirdiler.
Yerel halka çevre eğitimlerinin verilmesi
Toplumda, çevre bilincinin artmasında, en etkili yöntemlerden biri, insanlara çevre ile ilgili çeşitli eğitimlerin verilmesidir. Avrupa Yeşil Başkent Ödülü’nü kazanan kentlerde, kentlerin başarılı olmasında, yerel halka verilen çevre eğitimleri büyük rol oynamıştır. Bu kapsamda, yerel yönetimler ve sivil toplum örgütleri, işbirliği halinde çalışarak, çevre ile ilgili çeşitli eğitimler, festival ve atölyeler düzenlemiştir.
Hamburg çevre dostu stratejileri ile başka kentlere ilham veriyor
2011 yılında Avrupa Yeşil Başkenti seçilen Hamburg, bu ödülü alan Avrupa’nın en kalabalık kentlerinden biridir. Yaptığı çevre dostu uygulamalar ile Hamburg, birçok kent için ilham kaynağı olmuştur.
Kentte, doğal kaynakların ve biyolojik çeşitliliğin korunması, açık yeşil alanların arttırılması, çevre dostu teknolojilerin kullanımı, bisiklet gibi çevre dostu ulaşım sistemlerinin teşvik edilmesi hedeflenmiştir. Kentte bulunan doğal alanlar ve kent parkları, yasalar ile koruma altına alınmıştır. Avrupa’nın en yeşil kentlerinden biri olan Hamburg’da, kişi başına 17 metrekare yeşil alan miktarı düşmektedir. Kentte yaşayan insanların çoğunluğu, açık yeşil alanlara 300 m mesafede yaşamaktadır.
İklim değişikliği ile mücadele
Hamburg, Almanya’daki kapsamlı iklim programını ilk uygulayan kentlerden biri. Kent, her sene bu program için, 25 milyon Euro bütçe ayırıyor. Yerel yönetim, 2007 yılında İklim Değişikliği Programını onaylamış. 2050 yılına kadar kent, karbon salınımını %80 oranında azaltmayı hedeflemiş. Hamburg, yenilenebilir enerji kaynaklarından da, faydalanıyor. Dünya’nın en önemli güneş enerjisi üreten firmaları Hamburg’da bulunuyor. Ayrıca kent, iklim değişikliği ile mücadele edebilmek için, toplum taşıma ve bisiklet gibi çevre dostu ulaşım sistemlerini teşvik ediyor.
Kentte atık yönetimi
Kentte atıkların ayrıştırılması konusunda önem verilen unsurlardan biri de, yerel halkın eğitilmesi. Bu kapsamda, okullarda çocuklara, atıklar ile ilgili çeşitli eğitimler verilmekte. Ayrıca her yıl, yerel halk, sivil toplum örgütleriyle işbirliği halinde, "Clean up Hamburg" etkinliği düzenliyor. Bu etkinlik kapsamında, çeşitli eğitimler düzenleniyor ve yerel halkın katılımıyla, katı atıklar toplanıyor. Düzenlenen etkinlikler sayesinde, Hamburg'da karbon miktarı, yaklaşık olarak yılda bir milyon ton azaltılmıştır (City of Hamburg, 2016).
Avrupa yeşil başkent ödülünü kazanan kentlerde, çevrenin korunmasında, yerel halka verilen eğitimler önemli rol oynamıştır. Hamburg, çevre dostu uygulamaları ile, birçok kent için ilham kaynağı oluyor. Hamburg’da yerel yönetimler, sivil toplum örgütleri ile işbirliği yapıp, çeşitli eğitim, festival ve atölyeler düzenliyor.
Yeşil kent Hamburg’da olduğu gibi, ülkemizde de, yerel halkın çevre konularında eğitilmesi büyük önem taşıyor. Avrupa’da çevre dostu stratejileri ile ödül alan kentlerde olduğu gibi, ülkemizde de yerel yönetimlerin, sivil toplum örgütleri ile işbirliği yaptığı projeler artmalı. Çevre sorunlarına karşı dikkat çeken eğitimler, festival ve atölyeler ülke genelinde yaygınlaşmalı.
Kaynaklar:
City of Hamburg, (2016). Hamburg – European Green Capital: 5 Years On https://epub.sub.uni-hamburg.de/epub/volltexte/2022/137405/pdf/brochure.pdf
European Green Capital (2025), https://environment.ec.europa.eu/topics/urban-environment/european-green-capital-award_en
Dikmen Diriöz, E. & Güneş, S.G. (2022). “Atık Temalı Eko-Etkinlikler Örneğinde Deneyimsel Rekreasyon Aktiviteleri”, Future Trends in Leisure&Recreation Congress: 20-21 Jan 2022, Ankara, Türkiye, FTLRC 2022 Kongresi Tam Metin Bildiriler Kitabı-1, Sayfa 95-109. https://hacibayram.edu.tr/ftlrc21/bildiri-kitabi?lang=tr-TR
*Bu içerik serbest gazeteci veya konuk yazarlar tarafından hazırlanmıştır. Bu içerikte yer alan görüş ve ifadeler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
