Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Irak’a yaptığı resmi ziyaret kapsamında, Irak Dışişleri Bakanı Fuad Hüseyin ile Bağdat’ta bir araya geldi. Her iki bakan, baş başa ve heyetler arası görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
Fuad Hüseyin, Bakan Fidan ile ikili iş birliğinin geliştirilmesi konusunda her zaman konuştuklarını ifade etti.
İki ülkenin işbirliğinin çok güçlü ve tarihsel olduğunu belirten Hüseyin, bugün Fidan ile önemli bir konuyu ele aldıklarını anlattı.
Hüseyin, şöyle devam etti:
Zira iki ülkeyi yakından ilgilendiren bir konu ve aynı zamanda da Irak ve Türk vatandaşlarını da yakından ilgilendiren konular üzerinde görüştük. Birincisi, özellikle su konusu üzerinde olan görüşmelerimizdi. Biz, geniş kapsamlı olarak kısa bir süre içerisinde Ankara'da bir toplantı yapmıştık. Orada belli bir fikir birliğine varmıştık ve yapmış olduğumuz aslında bu iş birliği mutabakatı, daha çok aslında bir belgeye tercüme edilmiş oldu. Aslında bu anlaşma çerçevesi konusunda ve bu belge üzerinde aslında imzalar atılacak. Birkaç saat sonra bu belge üzerinde imzalar atılacak.
Bahsetmiş olduğum belge aslında, iki ülke arasındaki ilişkilerin aynı zamanda da su idaresi fonksiyonları nasıl olacağına ilişkin bir belge imzalanacak. Türkiye ile Irak arasındaki ilişkiler, özellikle su konusundaki iş birliği açısından, imzalanan belgelerle ilk kez resmileşmiş oldu; bu durum özellikle su idaresi noktasında önem taşımaktadır. Aslında yapmış olduğumuz görüşmeler, bu konu üzerindeydi.
“Neredeyse 26 tane mutabakat zaptımız var Türkiye ile Irak arasında”
Ama bununla birlikte, birçok konuda da müzakereler yürüttüğümüzü belirtmek gerekir. Neredeyse 26 tane mutabakat zaptımız var Türkiye ile Irak arasında. Yaptığımız anlaşmalar ve mutabakat zaptlarının üzerinden geçmiş olduk ve aynı zamanda da mutabakat zaptlarından daha çok iş birliği anlaşmalarına dönüşme noktasında da çalışmalarımız oldu. Ekonomik çalışmalar, aynı zamanda kültürel iş birliğimiz, enerji noktasında adaletle ilgili birçok aslında alanda fikir birliğimiz ve aynı zamanda müzakerelerimiz oldu Hakan Bey ile birlikte.
Aslında baktığımız zaman iki ülke arasındaki ilişkilerin, çok geniş kapsamlı olduğunu düşünmekteyiz. Aynı zamanda güvenlik noktalarına ve konusuna değinmiş olduk. Zira biz Irak hükümeti olarak, Türkiye ile PKK arasındaki silah bırakma ve aynı zamanda da müzakere noktasındaki olan tüm desteklerimizi ortaya koymaktayız, belli bir çözüm oluşması noktasında. Biz her zaman biliyoruz ki PKK'nın silahlı unsurları var Irak toprakları içerisinde. Partinin liderlerinin açıklaması olmuştu bununla alakalı olarak. Kendilerinin feshedilmesi ile ilgili bir kararı söz konusu. Sonuçta bu örgütün silahlı unsurlarının, lağvedilmesi konusu ortaya konmuştu. Bizler, her iki tarafın da elle tutulacak çözümlere varmalarını temenni ediyoruz.
Özellikle PKK unsurlarının, Irak topraklarında yer aldıkları Mahmur ve Sincar bölgelerindeki çözüme ulaşmalarını istiyoruz. Bu noktaları ele aldık, müzakere ettik. Birçok konuya ilişkin aslında bölgesel ve aynı zamanda da yakın ülkeleri ilgilendiren konuları ele aldık.
Yapmış olduğu ziyaret için çok teşekkür ediyorum. Biz daha önce Ankara’ya yapmış olduğumuz ziyaretle ilgili bu konunun ele alınmasını ortaya koymuştuk. Aynı zamanda yani yapmış olduğumuz çerçeve antlaşmanın daha çok Bağdat'ta da imzalanması noktasında Hakan Bey, sağ olsun buna sadık kaldı ve geldi.
Fidan: Birçok konuda yoğun çalışmalarımız var
Dışişleri Bakanı Fidan da konuşmasında, “Kısa bir aradan sonra tekrar Bağdat'ta olmaktan duyduğum memnuniyeti ifade ederek sözlerime başlamak istiyorum” dedi. Fidan, şöyle konuştu:
Bağdat'la Ankara arasında çok yoğun bir iş birliği meselesi var. Her konuda kurumlarımız, yoğun bir şekilde iş birliği yapmakta, meseleleri çok profesyonel bir şekilde ele almakta ve çözüm odaklı çalışmaktalar. Malumunuz 2024 yılında Cumhurbaşkanımızın yaptığı tarihi ziyarette imzaladığımız çok sayıda anlaşma vardı. Bu anlaşmaların takip edilmesi, hayata geçirilmesi fevkalade önemliydi. Arada kurduğumuz ortak çatışma komiteleriyle güvenlik dahil enerji, su, ticaret, gümrük, ulaştırma, birçok konuda gerçekten yoğun çalışmalarımız var.
Artık zamanın ruhu bölgemizde barışı, kalkınmayı, karşılıklı entegrasyonu, iş birliğini gerektiriyor. Parçalanma, bölünme, birbirimize rakip olma, birbirimizin ayağına çelme takmayı değil. Geri kalan medeni dünyanın yaptığını, bizim bu bölgede yapmamamız için burada hiçbir sebep, engel yok. Bölgemiz, gerçekten olağanüstü kaynaklara sahip, gerek yeraltı gerek yerüstü kaynaklar... Coğrafyası, insanı, medeniyeti, kültürü, inancı, tarihi birikimi bütün bunların hepsi, aslında uygun stratejileri hayata geçirdiğimizde bölgeyi yeryüzüne getiren bir refah, istikrar, dünyanın geri kalanına katkı yapan bir coğrafyaya dönüştürülmemesi için bir sebep yok.
“Türkiye olarak, Irak'ın huzuruna, güvenliğine, kalkınmasına, refahına yönelik desteğimiz tam”
Irak, son yıllarda gerçekten çok acı aşamalardan geçti. Çok şükür, bugün istikrar, barış ve huzur içerisinde daha emin adımlar atan bir Irak görüyoruz. Türkiye olarak, Irak'ın huzuruna, güvenliğine, kalkınmasına, refahına yönelik katkımız, desteğimiz tamdır. Bu noktada yapılan bütün çalışmaları destekliyoruz. Elimizden ne gelirse katkımız bulmak gerekiyor. Aynı şekilde Irak'ın komşusu olan, Türkiye'nin de komşusu olan Suriye'de olan gelişmeleri de çok yakından takip ediyoruz. Irak ve Türkiye olarak, beraber Suriye'ye, diğer bölge ülkeleri ile beraber neler yapabiliriz o konuda çalışıyoruz.
Bizim bölge ülkeleri olarak iş birliğini en üst düzeye çıkartıp aramızdaki güveni çok muhkem ve sağlam bir hale getirip kalkınma yolunda atmakta gizli olduğumuz adımları bir an önce atıp barış ve huzur içerisinde bölgede yolumuza devam etmemiz gerekiyor. Biz tabii ki Irak'taki siyasi liderliğin başta Sayın Sudani olmak üzere diğer siyasi partilerin Şii, Sünni, Kürt hiç fark etmiyor, hepsinin bu vizyona destek vermelerinden dolayı da ayrıca teşekkür ediyoruz.
“Bölgemizdeki sorunları, biz bölge ülkeleri olarak bir araya gelip kendimiz çözeceğiz”
Her zaman söylüyoruz, Cumhurbaşkanımız da altını çiziyor: bölgemizdeki sorunları, yine biz bölge ülkeleri olarak, bölge halkları olarak bir araya gelip kendimiz çözeceğiz. Dışarıdan kurtarıcı beklemeyeceğiz. Bizim gücümüz, kapasitemiz, vizyonumuz buna yeter. Bunu yaparsak dünyanın geri kalanlarına daha az yük oluruz. Hatta kendimiz katma değer üretiriz. Karşımızda böyle bir vizyon paylaşan bir ortak hükümet olduğu için de ayrıca ben teşekkür ediyorum.
Sayın meslektaşımın ifade ettiği gibi bir su anlaşması imzalayacağız bugün Sayın Başbakan'ın huzurunda. Gerçekten bu anlaşma, fevkalade önemli. İki ülke tarihinde ilk defa hayata geçecek. Biliyorsunuz, uzun yıllardır Türkiye'yle Irak, suyu daha verimli nasıl kullanabiliriz, neler yapabiliriz, bunun arayışı içindelerdi. İki buçuk sene önce yaptığımız ziyarette Sayın Başbakan'la mutabık kaldığımız bir husus vardı. İki etaplı bir yol takip edecektik. Birincisi, ‘Türkiye-Irak arasındaki suyu kullanımına girişin nasıl bir daha iyi yöntem bulunabilir?’ İkincisi ise, ‘Irak'taki su altyapısının, sulama sistemlerinin ıslahına yönelik nasıl beraber çalışabilmek...
“Irak tarihinde yapılan en büyük altyapı yatırımı olacaktır”
Bu iki kulvarda da iki buçuk yıllık çok yoğun çalışmalar yapıldı... Bugün atacağımız imzalar, Irak'taki su sistemlerinin kalıcı olarak ıslahının önünü açacaktır. Irak tarihinde yapılan en büyük altyapı yatırımı olacaktır. Bu, aslında Irak hükümetinin vizyoner yaklaşımını, halkın refahına, iyiliğine olan iradesini de ortaya koyacak bir çalışma. İnşallah, bu hayata geçer geçmez biz, su sorununun önemli bir ayağını da halletme yolunda bir adım atmış olacağız. Bizden önceki nesillerin yaşandığı birtakım sorunları inşallah bizden sonraki nesiller yaşamayacaklar.
Diğer taraftan enerji konusunda yoğun iş birliğimiz var. Petrol boru hattının tekrar çalışmaya başlamış olmamız önemli bir gelişme. ‘Türkiye ve Irak'ta enerji alanlarında başka neler yapabiliriz, gaz ve elektrik olmak üzere bu konularda da yoğun görüşmeler, ilgili bakanlıklarımız ve kurumlarımız çalışıyorlar. Bu konuda da biz de Dışişleri Bakanlığı olarak gerekeni yapmak için adımlar atıyoruz.
“Terörsüz Türkiye’ sürecinin, olumlu istikamete giriyor oluşu bölgemiz için de iyi bir gelişme”
Diğer taraftan ‘Terörsüz Türkiye’ sürecinin, olumlu istikamete giriyor oluşu sadece Türkiye için değil, bölgemiz için de iyi bir gelişme. PKK terör örgütünün kendisine fesih kararı almış olması, hiç şüphesiz olumlu bir gelişme. Türkiye'deki silahlı faaliyetlerine son vermesi, bizim açımızdan fevkalade önemli o kadar. Fakat beklentimiz odur ki örgütün Türkiye'de olduğu gibi Irak'ta da silahlı mücadelesine ve terör faaliyetlerine son vermesi, işgal ettiği yerlerden çekilmesi, aynı şekilde Suriye'de de işgal ettiği yerlerden çekilmesi fevkalade önemli. Irak'ta şu anda çok büyük alanları işgal etmekte, burada tabii ki Irak makamlarıyla yakınlar çalışıyoruz. Irak makamlarına da bu konudaki iş birliklerinden ötürü teşekkür etmek istiyorum. Hem Bağdat hem Erbil bu konuda yakın bir iş birliği içerisinde bizimle. Ama dediğim gibi sadece Türkiye'de değil; Irak'ta Suriye'de de hatta İran'da da PKK faaliyetlerinin son bulması, bölgenin istikrarı için güvenliği için dış güçlerin müdahalesini engellemek için oldukça önemli bir husus.
“11 Kasım'da yapılacak olan seçimlerin, Irak halkına ve bölgemize hayırlı olmasını diliyorum”
Türkiye-Irak arasındaki ilişkiler, kademeli ilişkilerdir. İki ülke halkları, yüzyıllardır beraber yan yana yaşamaktadırlar. Modern zamanlarda aramızdaki bu köklü tarihsel bağları, daha iyi noktalara taşımak için elimizden gelen her şeyi yapmaya devam edeceğiz. Bu noktada, Cumhurbaşkanımızın Irak halkına, Irak devletine, Irak hükümetine desteği tamdır, devletimizin tamdır. Bunu da ayrıca ifade etmek istiyorum. Bu vesileyle 11 Kasım'da yapılacak olan seçimlerin, Irak halkına ve bölgemize hayırlı olmasını diliyorum. İnanıyorum ki Irak demokrasisinin olgunluğunu gösterecek bir seçim olacak. İnşallah barış ve huzur içerisinde Irak halkı, kendi iradesini sandığa yansıtacaktır. Ben şimdiden seçimlerde yarışan bütün partilere başarılar diliyorum. Türkiye, Irak halkının iradesine saygı duymaktadır. Nasıl Sayın Sultani ile fevkalâde verimli çalıştık, inşallah bundan sonra da çalışmaya devam edeceğiz.
Gün boyu hem Sayın Başbakan'la hem Sayın Cumhurbaşkanıyla ve diğer Iraklı çok değerli yetişkinler de kardeşlerimizle görüşmelerimiz olacak. Burada da daha stratejik konuları bazen de daha farklı konuları detaylıca ele alma imkanımız olacak.
Independent Türkçe
