Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko, 2021'de tutuklanma biçimiyle Batı'yı ayağa kaldıran Roman Protaseviç hakkında dikkat çeken bir iddiada bulundu: 

Bir muhalifi gözaltına almakla suçlandık. O aslında bir muhalif değildi. Sonrasında yaptırımlar uygulandı. Protaseviç bizim istihbarat memurumuz. Gönüllü sürgüne giden muhaliflerin arasında gizli görevdeydi. Onu gözaltına almak için operasyon düzenlememiz gerekiyordu.

Cuma günü konuşan Lukaşenko, Litvanya'nın sınır kapatmasına neden olan balonları da yorumladı. Yurtdışındaki karşıtlarının kendilerini utandırmaya çalıştığını savundu. 

Önceki günlerde Litvanya, kaçak mallar taşıyan balonların hava sahasını ihlal etmesini gerekçe göstererek Belarus'la arasında açık olan son iki sınır kapısını da bir ay süreyle kapatma kararı almıştı.

Rusya devletine ait haber ajansı RIA Novosti, Protaseviç'in ajan olduğunu kendilerine itiraf ettiğini cuma günü bildirdi.

Protaseviç'in Lukaşenko'nun iddiaları hakkında "Evet gerçekten öyle. Bunu onaylıyorum" dediği aktarıldı.

23 Mayıs 2021'de Yunanistan'ın başkenti Atina'dan Litvanya'nın başkenti Vilnius'a gitmek için havalanan bir yolcu uçağı, Belarus hava sahasındayken yapılan bomba ihbarı üzerine Minsk Havaalanı'na acil iniş yapmıştı. 

Lukaşenko'nun talimatıyla uçağa eşlik etmek üzere bir Mig-29 savaş uçağı kaldırılmıştı.

Bomba ihbarı asılsız çıkarken Ryanair'e ait uçaktaki 123 yolcu arasında bulunan Roman Protaseviç ve sevgilisi Sofia Sapega gözaltına alınmıştı. 

Minsk Bölge Mahkemesi, Belarus'ta terör olaylarına karıştığı gerekçesiyle Protaseviç'i 8 yıl hapse mahkum etmişti. Lukaşenko'nun 16 Mayıs 2023'te hakkında af kararı çıkarması sonrasında Protaseviç serbest kalmıştı.

6 yıl hapis cezası alan Sapega da Belarus lideri tarafından 7 Haziran 2023'te affedilmişti. Rusya yurttaşı kadın, kendisi aleyhinde ifade veren Protaseviç'e dair soruları "Onun hakkında bir şey söylemek istemiyorum" diye yanıtlamıştı.     

30 yaşındaki Protaseviç ve 27 yaşındaki Sapega, Ağustos 2020'de Belarus'ta yapılan ve Lukaşenko'nun kazandığı açıklanan cumhurbaşkanlığı seçiminin ardından düzenlenen protestolarda önemli muhalif figürler olmuştu.

Telegram'da popüler olan çiftin tutuklanması ve seçim hilesine dair iddialar, AB, ABD ve Birleşik Krallık'ın Minsk yönetimine yaptırım uygulamasına yol açmıştı.

2023'te Joe Biden yönetimi Belarus'un ulusal havayolu şirketi Belavia'ya yaptırım uygulasa da önceki aylarda Donald Trump bunları Belarus'taki 52 mahkumun özgürlüğüne kavuşması karşılığında kaldırmıştı.  

Independent Türkçe, BelTA, RT, AA

Derleyen: Eren Umurbilir