TBMM Adalet Komisyonu Başkanı ve AK Parti İstanbul Milletvekili Cüneyt Yüksel, trafik cezalarının artırılmasına yönelik düzenlemeleri de içeren Karayolları Trafik Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifinin TBMM Genel Kurulu'ndaki görüşmelerinde milletvekillerinin sorularını yanıtladı.
Yüksel, teklifin Adalet Komisyonu’nda görüşülmesine ilişkin eleştirilere değinerek, düzenlemenin 4. Yargı Reformu Stratejisi dikkate alınarak hazırlandığını belirtti.
“Trafikte caydırıcılığı artırmak hedefleniyor”
Yargı Reformu Stratejisi’nde, ceza adaleti sisteminde caydırıcılığı artıracak yeni hükümlerin getirilmesine yönelik hedefin yer aldığını vurgulayan Yüksel, “Trafikte işlenen suçlar ile trafik güvenliğini tehlikeye atan kabahatlerin yaptırımlarının caydırıcılık ilkesi göz önünde bulundurularak yeniden düzenlenmesi hedefleniyor” dedi.
Yüksel, ölümlü veya yaralanmalı trafik kazalarında zaruret dışında olay yerinin terk edilmesinin ayrı bir suç olarak düzenleneceğini, ayrıca trafikte saldırı amacıyla araçtan inme gibi davranışların sürücü belgesinin geri alınması da dahil olmak üzere özel yaptırımlara bağlanacağını kaydetti.
“Hedefimiz 2030’a kadar can kayıplarını yüzde 50 azaltmak”
Düzenlemeye neden ihtiyaç duyulduğunu açıklayan Yüksel, “Amacımız ülkemizde 2030 yılına kadar trafik kazalarına bağlı can kayıplarını yüzde 50 oranında azaltmak ve 2050 yılına kadar da ülkemizde can kaybının hiç yaşanmadığı güvenli bir trafik sistemine ulaşmaktır” ifadelerini kullandı.
Trafik denetimlerinin artırılmasına rağmen 2024’te bir önceki yıla göre sadece 197 daha az can kaybı yaşandığını söyleyen Yüksel, bu durumun mevcut idari yaptırımların yeterince caydırıcı olmadığını gösterdiğini belirtti.
Yüksel, “Bu değişikliklerle sürücülerin trafik kural ihlallerine yönelik davranış biçimlerinin olumlu yönde değiştirilmesi, her bireyin içinde bir vicdan rehberi oluşturarak bütüncül bir trafik kültürü inşa edilmesi amaçlanmaktadır” dedi.
“Yıl sonuna kadar 111 bin yaka kamerası tedarik edilecek”
Trafik denetimlerinin etkinliğini artırmak amacıyla yaka kamerası sayısının artırılacağını belirten Yüksel, “Yıl sonuna kadar 111 bin yaka kamerası tedarik edilerek denetim birimlerinde görevli tüm personele verilecektir” açıklamasında bulundu.
Yüksel, yılın ilk 10 ayında 50 milyar lira trafik idari para cezası tahsil edildiğini, bunun 25 milyar lirasının Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonu’na aktarıldığını söyledi.
“Amaç gelir değil, caydırıcılık”
Trafik cezalarının hazineye gelir sağlamak amacıyla artırıldığı yönündeki eleştirilere değinen Yüksel, “Trafik cezalarının amacı hazineye gelir getirmek değildir. Amaç, trafik kazalarından kaynaklı can kayıplarını önlemek ve güvenli bir trafik ortamı oluşturmaktır” dedi.
Yeni düzenlemeyle sadece idari para cezalarının artırılmadığını belirten Yüksel, “sürücü belgesi geri alma” ve “trafikten men” gibi yaptırımların da caydırıcılık kapsamında getirildiğini söyledi.
“Cezaları bir gelir kalemi olarak değil, caydırıcı bir kamu politikası aracı olarak görmek gerekiyor. Cezalar, hukuk devleti ilkesine uygun biçimde, kamu yararı ve toplum düzeninin korunması amacıyla artırılmaktadır” ifadelerini kullandı.
“Radar konusunda dezenformasyon yapılıyor”
Yüksel, radar uygulamalarıyla ilgili kamuoyunda oluşturulan yanlış algılara da değinerek, “Radar konusunda dezenformasyon yapılıyor. Gizli ya da şeffaf olmayan bir uygulama yapılmamaktadır. İçişleri Bakanlığımız, önümüzdeki dönemde gidilecek güzergahta kaç tane radar uygulaması olduğunu vatandaşlarımızla paylaşacaktır” dedi.
Ayrıca, yeni düzenlemede yerleşim yeri içinde 5 km/s, dışında 10 km/s hız toleransı getirileceğini duyurdu.
“Trafik kazalarının maliyeti 300 milyar lirayı aştı”
Trafik kazalarının ülke ekonomisine maliyetine ilişkin bilgi veren Yüksel, 2013-2018 yıllarını kapsayan bir araştırmada kazaların toplam maliyetinin yaklaşık 300 milyar lirayı bulduğunu söyledi.
Yüksel, “Trafik kazaları sadece maddi değil, aynı zamanda sosyal bir travmadır. Bu düzenlemelerle can ve mal kayıplarını azaltarak ekonomik ve toplumsal yükü de hafifletmeyi hedefliyoruz” dedi.
“Her gün ortalama 17 kişi trafik kazalarında hayatını kaybediyor”
Yüksel, Türkiye’de 2024 yılı içinde günde ortalama 17,4 kişinin trafik kazalarında yaşamını yitirdiğini, sadece hız ihlallerinden kaynaklı kazalarda ise günde 10 kişinin hayatını kaybettiğini bildirdi.
Ayrıca, 2019-2024 yılları arasında 30 km/s hız sınırında 1356, 50 km/s hız sınırında ise 7689 vatandaşın yaşamını yitirdiğini açıkladı.
Yüksel, “TÜİK verilerine göre 2015-2024 yılları arasında ölümlü ve yaralanmalı kazaların yüzde 79’u yerleşim yeri içinde, yüzde 21’i yerleşim yeri dışında meydana gelmiştir” dedi.
“Park yasağına uymayan tüm araçlar çekilmiyor”
Yüksel, park yasaklarına ilişkin eleştiriler hakkında ise, “Tüm araçlar otoparka çekilmiyor. Sadece yaya kaldırımı, otobüs durakları ve hastane gibi kamu kurumlarının giriş-çıkışlarını engelleyen araçlar çekilmektedir” bilgisini verdi.
TBMM Genel Kurulu’nda kanun teklifinin birinci bölümü üzerindeki görüşmelerin tamamlanmasının ardından TBMM Başkanvekili Pervin Buldan birleşime ara verdi.
Komisyonun yerine geçmemesi üzerine birleşim, 21 Ekim Salı günü saat 15.00’te yeniden toplanmak üzere kapatıldı.
AA
