ABD'yle ticaret savaşı Çin'i nasıl etkiledi?

TikTok konusunda anlaşmaya varıldığı açıklansa da sosyal medya platformunu kimin alacağı belli değil

Dünyanın mamul ürünlerinin üçte birinden sorumlu olan Çin bu konuda ABD, Japonya, Almanya, Güney Kore ve Büyük Britanya'nın toplamını aşıyor (AFP)

Washington ve Pekin arasındaki son görüşmelerin olumlu geçtiği açıklansa da iki devin ticaret savaşı dünya kamuoyunun gündeminden düşmüyor. 

New York Times (NYT), Çin'in bu savaştan nasıl etkilendiğini inceledi.

Getirilen gümrük vergileri sonrasında Çin'in ABD'ye yönelik ihracatında bu sene yüzde 15'lik düşüş görüldü ancak 2025'teki ticaret fazlası, geçen yıl çok yaklaşılan bir trilyon dolar seviyesini dahi aşabilir. 

Pekin yönetimi, bu senenin ilk 8 ayında 785,8 milyar dolar ticaret fazlasına ulaştı, geçen yıl aynı dönemde bu rakam 612,6 milyar dolardı. 

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Çin'in Güneydoğu Asya, Afrika, Latin Amerika ve Avrupa'yla ticaretinden elde ettiği kârın artması, bu artışta etkili. 

Çin'in üçüncü ülkelere ihraç ettiği malların bir kısmının nihayetinde ABD'ye piyasaya sunulduğunu vurgulayan NYT, elektrikli otomobillerin Avrupa ve Güneydoğu Asya'da, güneş panellerininse Afrika'da çok sattığını bildiriyor. 

Amerikan gazetesi, gelişmekte olan ülkelerin altyapı yatırımlarına 10 yılı aşkın süredir destek sağlayan Çin'in bu sayede ciddi nüfuz kazandığına işaret ediyor.

NYT, Pekin yönetiminin kendi topraklarındaki emlak krizi, tüketici harcamalarının azalması, genç işsizliği, deflasyon gibi sorunlarla boğuşmayı sürdürdüğünü de hatırlatıyor. 

ABD, Pekin için en büyük pazar konumunda. Dünyadaki nadir toprak elementleri tedarikinin yaklaşık yüzde 90'ından sorumlu olan Çin de ABD'ye karşı bu kozu oynuyor. Birbirine ihtiyaç duyan iki tarafın orta noktayı bulması bekleniyor. 

ABD - Çin ticaret görüşmeleri (AFP)

Devredilme veya yasaklanma ikilemiyle karşı karşıya olan TikTok konusunda heyetlerin anlaşmaya vardığı duyuruldu (AFP)


ABD Hazine Bakanı Scott Bessent'le Çin'in Ekonomik İlişkilerden Sorumlu Başbakan Yardımcısı Hı Lifıng'ın başkanlık ettiği heyetler arasındaki ticaret müzakerelerinin yeni turu pazar günü İspanya'nın başkenti Madrid'de başlamıştı.

İki tarafın ticaret ve teknoloji alanındaki sorunların yanı sıra sosyal medya uygulaması TikTok'un durumunu ele alacağı bildirilmişti.

Müzakerelerin ardından Çin heyeti, pazartesi akşamı basın toplantısı düzenledi. 

Çin'in ticaret konularında baş müzakereci bürokratı konumundaki Uluslararası Ticaret Temsilcisi Li Çınggang, iki ülkenin samimi, derin ve yapıcı iletişim kurduğunu ifade etti.

Li, Çinli ByteDance şirketinin hakim ortağı olduğu, veri güvenliği endişeleri nedeniyle devredilmesi veya kapatılması gündemde olan sosyal medya platformu TikTok sorununun çözümü için ABD'yle "temel çerçeve mutabakata" vardıklarını belirtti.

Çin'in teknoloji ve ekonomi-ticaret konularının siyasallaştırılmasına ve araç haline getirilmesine karşı olduğunu vurgulayan Li, "ABD, Çinli şirketlere baskı uygularken bizden kaygılarını gidermemizi beklememeli. Çin, kendi ilkeleri, şirketlerinin çıkarları, uluslararası eşitlik ve adalet pahasına bir anlaşmaya varmaya çalışmayacak" ifadelerini kullandı.

ABD Hazine Bakanı Scott Bessent de düzenlediği basın toplantısında konuştu. ABD Başkanı Donald Trump ve Çin lideri Şi Cinping'in cuma günü TikTok anlaşmasına son şeklinin vermesinin beklendiğini söyledi. 

Bessent, sosyal medya platformunun mülkiyetinin ABD'ye geçmesini amaçladıklarını hatırlatırken "Anlaşmanın ticari şartlarıyla ilgili konuşmayacağız. Bu iki özel şirket arasında" dedi.

Hangi Amerikan şirketinin anlaşmaya dahil olduğu henüz netleşmedi.  

İki ülkenin yetkilileri daha önce mayısta Cenevre'de, haziranda Londra'da, temmuzda da Stockholm'de bir araya gelmişti.

Bessent, müzakerelerin beşinci turunun "gelecek haftalarda" düzenlenmesinin muhtemel olduğunu son açıklamasında belirtti. 

2025 sonu veya 2026 başında Trump ve Şi'nin bir araya gelip ticaret anlaşması imzalaması bekleniyor. 


Independent Türkçe, New York Times, AP, AA

Derleyen: Eren Umurbilir

DAHA FAZLA HABER OKU