Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), Netanyahu ve Gallant hakkında verilen tutuklama emirlerinin iptali ve soruşturmanın askıya alınması talebini reddetti
UCM'nin Bir Numaralı Ön Dava Dairesi, bugün verdiği kararda, İsrail’in 9 Mayıs 2025 tarihinde yaptığı iki ayrı başvuruyu reddettiğini açıkladı. Buna göre İsrail, hem Başbakan Binyamin Netanyahu hem de eski Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkındaki tutuklama emirlerinin iptal edilmesini, geri çekilmesini veya geçersiz sayılmasını; hem de savcılık tarafından yürütülen Filistin’e ilişkin soruşturmanın askıya alınmasını talep etmişti.
Kararda, İsrail’in UCM’nin Filistin topraklarındaki yargı yetkisini sorgulayan gerekçelerinin kabul edilmediği açık şekilde ifade edildi. Mahkeme, İsrail’in bu konudaki itirazlarının dayanak oluşturmadığına hükmetti.
Ayrıca, UCM Temyiz Dairesi’nin 24 Nisan 2025 tarihli kararının, mahkemenin Filistin üzerinde yargı yetkisine sahip olmadığı şeklinde yorumlanamayacağı da belirtildi.
Mahkeme, Roma Statüsü’nün 19(7) maddesi uyarınca, bir devletin sadece davanın “kabul edilebilirliğine” itiraz etmesi halinde soruşturmanın askıya alınabileceğini; ancak İsrail’in bu yönde bir itiraz sunmadığını, dolayısıyla soruşturmanın durdurulması talebinin bu kapsamda değerlendirilemeyeceğini kaydetti.
Daire ayrıca, İsrail’in başvurusunun kabulü halinde Filistin’in de beyanda bulunma talebini geri çevirdi. Mahkeme, konuya ilişkin yeterli bilgiye sahip olduğunu ve ek açıklamaya ihtiyaç duymadığını belirtti.
Sürecin geçmişi
UCM, 5 Şubat 2021 tarihinde Filistin'in Roma Statüsü'ne taraf bir devlet olduğuna ve mahkemenin yetki alanının 1967’den bu yana işgal altındaki Gazze ve Batı Şeria’yı da kapsadığına hükmetmişti. Ardından 3 Mart 2021’de, Filistin dosyası hakkında resmi soruşturma başlatılmıştı.
İsrail, 23 Eylül 2024'te, Roma Statüsü’nün 19(2) maddesi uyarınca mahkemenin yetkisine itiraz etmişti. Bu itiraz sürecinin ardından, 21 Kasım 2024'te UCM Ön İnceleme Dairesi I, Netanyahu ve Gallant hakkında savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar gerekçesiyle tutuklama emri çıkarmıştı.
24 Nisan 2025 tarihinde ise UCM Temyiz Dairesi, İsrail'in yaptığı yetki itirazının zamanlama açısından uygunsuz olduğuna dair gerekçenin yetersiz bulunduğunu belirtmiş ve dosyayı yeniden değerlendirilmek üzere Ön Dava Dairesi'ne geri göndermişti.
Independent Türkçe, AA
