Medya denetleme kuruluşu Ofcom, The Independent ve Evening Standard’ı yayımlayan şirketlerdeki hisselerin Suudi bir yatırımcı tarafından satın alınmasının, gazetelerin Suudi Arabistan’la ilgili yayın politikasını etkilemediğine karar verdi.
Kültür Bakanı Nicky Morgan; Ofcom’un, doğruluk veya ifade özgürlüğüne ilişkin Rekabet ve Piyasalar Kurulu’na (CMA) gidilmesini gerektirecek kaygılar bulunmadığını bildirmesinin ardından, söz konusu satışa dair daha fazla denetlemenin yapılmayacağını söyledi.
CMA tarafından hazırlanan ayrı bir rapor da satışın Birleşik Krallık medya piyasasındaki rekabette önemli bir azalmaya yol açmadığını belirledi.
Fakat Bakan Morgan, Independent Digital News and Media Limited’in (IDNM) ve Lebedev Holdings Ltd’nin (LHL) hisselerin nihai sahibinin tamamıyla netleştirilmesinde başarısız olduğunu söyledi.
Morgan temyiz başvurusunda bulunmayacağını önceden belirtmişti. Bu da bakanın konuyu CMA’ya yönlendirmek için son tarihi kaçırdığı anlamına geliyor.
Öte yandan Kültür, Medya ve Spor Dairesi (DCMS) dün yaptığı açıklamada, Ofcom raporunun, bakanın selefi Jeremy Wright tarafından bu yıl bizzat dile getirilen kamu yararına ilişkin kaygıları gidermeye yönelik “dikkate değer bir yöntem” sunmasından dolayı, Morgan’ın zaten bir denetleme emri vermeyeceğini söyledi.
Hisselerin IDNM’de yüzde 40,69’unu ve LHL’de yüzde 60’ını elinde bulunduran Evgeny Lebedev, hem Evening Standart’ın hem de The Independent’ın editoryal bütünlüğünün “tahmin ettikleri gibi Ofcom tarafından tamamen doğrulandığını” söyledi.
Lebedev Twitter’da yaptığı paylaşımda, “Tahmin ettiğimiz gibi, DCMS tarafından yapılan kötü değerlendirmeler ve hatalar ortaya çıktı. Kamunun parası ve bizim paramız için ne israf ama” ifadelerini kullandı.
Sultan Muhammed Abuljadayel ve Wondrous Investment Holdings tarafından haziranda IDNM’deki ve LHL’deki hisselerin yüzde 30’unun satın alınmasının ardından Wright, Kamu Yararına Müdahale Bildirimi’nde bulunmuştu. IDNM, The Independent’ın yayıncısıyken LHL’yse Evening Standart Ltd yayıncılarının hisse çoğunluğunu elinde bulunduruyor ve her iki şirket de ESI Media adı altında faaliyet gösteriyor.
Editorial integrity of The Evening Standard and The Independent completely vindicated by OFCOM, as we knew it would be. Poor judgement and errors by DCMS exposed, as we predicted. What a waste of public money, and ours.
— Evgeny Lebedev (@mrevgenylebedev) 16 Eylül 2019
Ofcom, kültür bakanına hazırladığı raporda “satın alanların yayınların doğruluğunu veya editöryal duruşlarını değiştirmeye yönelik teşviklerini ve kabiliyetini” göz ardı etmediğini kaydetti.
Fakat satın almanın öncesinde ve sonrasındaki Ortadoğu yayınlarını analiz eden Ofcom “hem Evening Standart’ın hem de The Independent’ın haber sitelerinde pratikte bir nüfuzun söz konusu olduğuna ilişkin bir delil bulunmadığını” tespit etti. Ofcom, Suudi Arabistan’ı eleştiren görüşlerin yer aldığı makalelerin yayımlanmaya devam ettiğini belirtti.
Ofcom, Suudi Arabistan’a önemli atıfta bulunan bin 545 The Independent haberinin 45’inin pozitif 785’inin negatif tonda, geri kalanınsa karışık veya tamamen gerçeklere dayalı olduğunu düşünüyor.
Satın alımın gerçekleşmesinden önceki 6 aydaki 170 olumsuz ve 5 olumlu haber ufak değişiklik gösterdi ve alımdan sonraki 6 ay içinde 172 olumsuz ve 6 olumlu haber yayımlandı.
The Independent tarafından yayımlanan makalelerde Suudi Arabistan “dünyanın en mutlak otokrasisi” diye nitelendirilirken “ifade özgürlüğündeki ciddi kısıtlamaları” ve “Yemen’deki utanç verici savaşı” nedeniyle eleştirildi. İnternet sitesi de gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın öldürülmesine ilişkin “hayli eleştirel” yorumlara yer verdi.
Ulusal Gazeteciler Sendikası gözlemci kuruluşa, The Independent personelinin yayının Suudi Arabistan ve müttefikleriyle ilgili içeriklerinin “insan hakları ihlalleri ve savaş suçları konusunda hesap verilebilirlik ve hakikat arayışında doğru ve kararlı olmayı” sürdürdüğünü bildirdiğini söyledi.
The Independent’ın editörü Christian Broughton, Ofcom’a Suudi hissedarlarla hiç tanışmadığını ve onlarla hiçbir iletişimin olmadığını ve herhangi bir şey hakkındaki görüşlerini bilmediğini söyledi.
Ofcom şunları belirledi:
Kurumsal yapılar diğer güçlü hissedarları da içeriyor ve taraflar editöryal özgürlüğü korumak için önlemler almış durumda. (…) Alım satımın bugüne kadar editöryal bir etkisi olduğu görünmüyor. Satın alımın gerçekleşmesinden önce ve sonra her iki yayının içeriğinin bir örneğinin detaylı analizini yaptık ve bugüne kadar da uygulamada herhangi bir etki veya önemli iddianın delili mevcut değil. (...) Tabii ki satın alanların belki de diğer hissedarların rızasıyla gelecekte Suudi meselelerini daha pozitif yayınla aktarma arayışında olabileceğini göz ardı etmiyoruz. Ancak bu diğer gazeteler için de örneğin yurt dışına yayılma potansiyeli bulunan herhangi bir gazete için de geçerli bir olasılık.
Ofcom’un genel olarak gazetelerin sahipleriyle ilgili şeffaf olmaları gerekmediğini belirtmesine rağmen, Bakan Morgan şeffaflıktaki boşlukları belirlemek ve editöryal konular üzerinde gelecekte uygunsuz etki riskini azaltmak için hiçbir şirketin ileri dönük adımlar atmaya istekli olmamasından duyduğu hayal kırıklığını dile getirdi.
Dijital, Kültür, Medya ve Spor Dairesi yazılı açıklamasında, “Genel olarak bakanın vardığı sonuç, Ofcom’un raporunun bu konuyla ilgili kamu çıkarı endişelerini gidermeye yönelik kendisine tatmin edici geldiği yönünde ve Ofcom’un ulaştığı sonuçtan hareketle de bakanın bu konunun denetlemenin ikinci evresine sevk edilmesine gerek bulunmadığı şeklinde” ifadesine yer verdi.
ESI Media sözcüsü de açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
Bakanın CMA ve Ofcom’un ulaştığı sonuçlara katılmasından memnuniyet duyuyoruz fakat buna hiç şaşırmadık. CMA ve Ofcom, The Independent ve Evening Standart’taki yatırımlara ilişkin hükümetin daha fazla eylemde bulunmasına yer olmadığını tespit etti. (…) Ofcom, editöryal faaliyetlerimizde yatırımcıların müdahalesinin bir delili bulunmadığını söyledi. Bu, binlerce yayımlanmış makalenin ve kamuoyunun görüşlerinin alınmasını da içeren kapsamlı bir denetlemenin ardından gerçekleşti. (…) Ofcom editöryal özgürlüğü muhafaza etmek için mevcut koruyucu tedbirleri göz önünde bulunduruyor. Benzer şekilde CMA da rekabet gerekçesiyle daha fazla denetlemeye gerek olmadığı sonucuna vardı. (…) Daha en başında bu denetlemenin uygunsuz ve dayanağı bulunmadığını söyledik ve bu konudaki pozisyonumuz değişmedi. Her iki yayının da editöryal bağımsızlığını çok ciddiye almaya devam ediyoruz.
* İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
https://www.independent.co.uk/news
Independent Türkçe için çeviren: Cenk Korkmazer
© The Independent
