Fransa, kuvvetlerini Nijer'den tahliye etmek için Çad'a güveniyor

Çad'ın başkenti Encemine'deki parlamento, olası Fransız girişimlerini engellemek için harekete geçti

Fransa ve Çad arasındaki savunma anlaşmaları tehlikede / Fotoğraf: AFP

Bölgesel ve uluslararası güçlerin Nijer'deki darbecilere karşı caydırıcı olamaması nedeniyle Niamey'de yaşanan olaylar, yakın komşu Çad'ı da etkileyebilecek bir tehdit oluşturdu.

Çad, Afrika Sahel bölgesindeki itibarını yitirmiş Fransız kuvvetleri için bir sığınak haline geldi.

Paris, son yıllarda Rusya'nın nüfuzunu artırmak için kullandığı Wagner güçleri lehine gözle görülür bir şekilde geri çekildi.

Çad'daki resmi çevrelerde, halkın Niamey'deki Fransız varlığına yönelik artan öfkesi nedeniyle, Fransa'nın Nijer'deki bin 500'den fazla askerinin Çad'a nakledilmesini talep etme olasılığına ilişkin spekülasyonlar artıyor.

Bu durum, Çad'ın başkenti Encemine'deki bazı milletvekillerini olası Fransız çabalarını engellemek için harekete geçirdi.
 

Çad'daki Fransız müdahalesi, iç savaştan operasyonlara ve militan gruplarla mücadeleye kadar değişen farklı aşamalar yaşadı AFP.jpg
Çad'daki Fransız müdahalesi, iç savaştan operasyonlara ve militan gruplarla mücadeleye kadar değişen farklı aşamalar yaşadı / Fotoğraf: AFP

 

En yakındaki Çad

Çad ve Fransa arasında uzun yıllara dayanan iş birliği anlaşmaları bulunuyor. 

Paris, 1983 yılında Muammer Kaddafi'nin Libya kuvvetlerinin doğrudan emriyle gerçekleştirdiği askeri müdahaleye karşı durmak için Encemine'ye asker gönderdi.

Bu müdahale sonucunda Kaddafi'nin planları başarısızlıkla sonuçlandı, birçok Libya askeri esir alındı ve geri çekilmek zorunda kaldılar.

O tarihten bu yana Fransa, Çad'da kuvvetlerini bulunduruyor ve bu süreçte orada 158 askerinin ölümü gibi birçok askeri kayıp yaşadı.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Fransız müdahalesi, Sahel bölgesindeki etkisini sağlamlaştırmak için son yıllarda radikal gruplara karşı savaş ve iç savaş gibi farklı aşamalarda gerçekleşti.

2014 yılında Fransa'nın Sahel bölgesindeki militan grupların gücünü kırmayı hedefleyen Barkhane Operasyonu'nu başlattığında, Çad stratejik bir rol oynadı.

Sahel bölgesinde yer alan ve aynı zamanda radikal grupların yükselişi ile mücadele eden bir ülke olarak Çad, Paris'in desteğine ihtiyaç duydu.

Fransız kuvvetleri, sahip oldukları imkanlara rağmen ilerleme kaydedememişken, Çad, militanlara karşı mücadele etmek için Fransa'dan destek istedi.

Çadlı siyaset araştırmacısı Ahmed Haroun Lari, Fransa'nın askerlerini Çad'a çekmesinin gerekçesini şöyle aktardı:

Aslında son aylarda Fransız askerleri Batı Afrika'dan sınır dışı edildikten sonra Çad'ın kuzeydoğu, kuzey, doğu ve güneyine konuşlandırıldı. Çad ve Nijer'deki askeri üsler arasındaki mesafe çok uzak olmadığı için, coğrafi yakınlığın buna hizmet ettiği göz önüne alındığında, Fransız askerlerinin Çad'a naklinin devam etmesi muhtemeldir.
 

Sonraki hedef, Çad AFP.jpg
Sonraki hedef, Çad / Fotoğraf: AFP

 

Lari, sözlerine devamla şunlara vurgu yaptı:

Nijer ile Faya sınır havalimanının genişletilmesi, insansız uçaklar için üslerin kurulması gibi halihazırda başlatılan prosedürler var ve bu önlemler arasında, olacaklara hazırlık olarak uçak pistlerinin geliştirilmesi de var.


Çad'daki Fransız askerlerinin resmi sayılarına dair veriler mevcut değil, ancak binlerce olduğu tahmin ediliyor ve çoğu Barkhane operasyonunun sona ermesiyle Mali ve Burkina Faso gibi ülkelerden Çad'daki askeri üslere nakledildi.

Nijer'deki Cumhurbaşkanlığı Muhafızları Komutanı Abdurrahman Tchiani, demokratik olarak seçilmiş Cumhurbaşkanı Muhammed Bazoum'a karşı darbe girişiminde bulunarak büyük ihanet suçlamalarıyla karşı karşıya kaldı.

Çad'daki ana Fransız üssünde, savaş uçakları ve nakliye uçaklarının yanı sıra militanlara karşı saldırıların başlatılacağı bir operasyon merkezi de var.

Fransız Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron daha önce, Çad'daki Fransız kuvvetlerinin Faya, Abéché ve Encemine'deki üsler arasında bölündüğünü, ancak Fransız varlığının muhtemelen diğer birkaç eyaleti de içerecek şekilde genişlediğini belirtti.
 


Anlaşmalar tehlikede

Niamey'deki Askeri Konsey'in Fransız kuvvetlerine karşı herhangi bir karar alması durumunda, bu kuvvetlerin Barkhane Operasyonu'na katıldığı dikkate alınarak bir karar verilmesi öngörülüyor.

Nitekim Çad parlamentosu tarafından, Niamey ile imzalanan anlaşmaların gözden geçirilmesi için adımlar atılıyor.

Çadlı milletvekilleri, Çad basınına yaptıkları açıklamalarda, savunma anlaşmalarının gözden geçirilmesinin, Paris'in kıtada son kalesi olan Encemine'nin Paris'i hayal kırıklığına uğratabilme ihtimali olduğunu belirttiler.

Ancak Çadlı siyasi araştırmacı Ahmed Haroun Lari, buna ihtimal vermediğini şu sözlerle açıkladı:

Bu anlaşmalar hala geçerli ve şimdiye kadar da güçlendirildi. Çad seçkinlerinin Fransa'ya saldırmaya cesareti yok.


Lari, milletvekillerinin açıklamalarının, Fransa'ya, Cumhurbaşkanının seçimlere katılmaması veya serbest seçimler çağrısı yapmaması için herhangi bir baskı yapmaması gerektiğine dair bir tehdit olduğunu vurguladı.

9 Ağustos 1983 tarihinden bu yana, Fransa ve Çad, Libya'nın saldırısına karşı koymak için bir dizi anlaşma imzaladılar ve o dönemde Çad hükümeti Fransa'dan yardım istemekten çekinmedi.

2014'te başlayan ve Fransa'nın aşırılık yanlısı grupların gücünü kırmakta feci bir başarısızlıkla sonuçlandırdığı Barkhane Operasyonu'nun dışında, merhum Çad Devlet Başkanı Mahamat İdriss Déby, 2019'da muhalif isyancıların ilerleyişine karşı koymak için Fransız desteğini talep etti. Déby'nin talebine Fransa, asker göndererek yanıt verdi.

Kamuoyunun ve resmi makamların bölgedeki Fransız varlığına yönelik artan öfkesinin Mali ve Burkina Faso'da olduğu gibi Fransız-Çad savunma anlaşmalarının çökmesine yol açıp açmayacağı henüz belli değil.

Çünkü bu bölgelere Wagner şirketi gibi özel güvenlik firmalarının girişi yeni dinamiklere yol açtı.

 

 

Independent Arabia

DAHA FAZLA HABER OKU