Deniz gözlem aracı trajedisinin merkezindeki OceanGate şirketinin kurucu ortağı, Titanik'in enkazını görmek için yaptığı dalışlarla ün kazandıktan sonra petrol ve doğalgaz şirketleriyle anlaşmalar yapmayı umuyordu.

Titan adlı denizaltının "yıkıcı bir şekilde içe doğru patlaması" sonucu hayatını kaybeden Stockton Rush, derin deniz araştırmalarını ilerletmek için denizaltı teknolojileri geliştirmeye yıllarını vermişti.

Rush, pazar günü 3,86 km kadar dalarak okyanus tabanına doğru yola çıkan yaklaşık 6,4 metre uzunluğundaki araçta yer alan 5 yolcudan biriydi. Aracın iletişimini kaybetmesi ve ana gemisi Polar Prince'e geri dönememesi üzerine 4 günlük bir uluslararası arama kurtarma görevi başlatılmıştı.
 

Stockton Rush, Titan içe doğru patlayıp 5 yolcunun tamamının ölümüne yol açtığında araca kaptanlık ediyordu (AP)

ABD Sahil Güvenlik Teşkilatı perşembe günü öğleden sonra, bir uzaktan kumandalı aracın (remotely operated vehicle/ROV), Titan'ın kayıp parçalarının bulunduğu bir enkaz alanı keşfettiğini doğrulamıştı. Aralarında Rush ve Britanyalı milyarder Hamish Harding'in de yer aldığı 5 yolcunun tamamının öldüğü teyit edilmişti.

OceanGate'in 2021'de başlattığı Titanik turlarında müşterilerin, Kanada'nın Newfoundland eyaletinin yaklaşık 645 km açığında yer alan meşhur enkazı görmek için 250 bin dolar ödemesi bekleniyor.

Öte yandan kendisini "gözü pek mucit" diye tanımlayan Rush'ın, yaklaşık 3,9 km derinlikte keşif yapabildiğini kanıtladıktan sonra Titan aracı için başka planları da vardı.

Rush, 2017'de iş dünyası dergisi FastCompany'ye verdiği bir röportajda, Titanik'i ziyaret etmek için çok para ödeyen maceracıların talebi azaldıktan sonra, kendi denizaltı teknolojisinin petrol ve doğalgaz şirketleri açısından cazip bir yatırım olacağını umduğunu söylemişti.

OceanGate'in CEO'su, "En büyük kaynak petrol ve doğalgaz; şirketlerse petrol ve doğalgaz platformlarına hizmet vermek için robotlara yılda yaklaşık 16 milyar dolar harcıyor" demişti.

Ama petrol ve gaz [şirketleri] yeni teknolojiyi kabul etmiyor. Bunun kendisini kanıtlamasını, piyasada kullanılmasını istiyorlar.

Titan, ödeme yapan müşterileri Titanik enkazına götürmeye 2021'de başladı (AP/OceanGate Expeditions)

Rush, yayın kuruluşuna "Keşfedilecek bunca kaynak var ve neden hiç insanlı denizaltı olmadığını anlayamıyorum" diye konuşmuştu. Rush, OceanGate'in petrol üretimiyle değil, potansiyel maden sahalarının "denetimi, onarımı ve bakımıyla" ilgileneceğini de sözlerine eklemişti.

Meğer bunun bir nedeni, operasyonlar araştırma yapacak üniversiteler aracılığıyla hükümetler tarafından finanse edildiğinden kimsenin insanlı bir denizaltıyı işletmenin ticari yönüne bakmamasıymış. Kimse maliyeti düşünmemiş, kimse geliri düşünmemiş.

Deniz gözlem aracının güvenliğiyle ilgili defalarca uyarıda bulunulmasına ve deniz gözlem aracı endüstrisindeki 38 uzmanın Rush'a mektup yazarak Titan'ın geliştirilme biçimine ilişkin "ortak endişelerini" dile getirmesine rağmen Rush'ın planları hayata geçirildi.

OceanGate'in eski operasyon müdürü David Lockridge'in 2018'de açtığı eski bir davada da aracın, yolcuları "aşırı derecede tehlikeye" atma "potansiyeli" taşıdığı belirtilmişti.

Ancak şirket Lockridge'in "mühendis olmadığını ve Titan'da mühendislik hizmeti vermek üzere işe alınmadığını ya da kendisine böyle bir talepte bulunulmadığını" ifade etmişti.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news

Independent Türkçe için çeviren: Sevgi Aydoğan