Çin Dışişleri Bakanlığı, ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Tayvan'ı ziyaretini kınadı.

Bakanlık, Pelosi'yi taşıyan uçağın Tayvan'a ulaşmasının hemen ardından yayımladığı açıklamada, Çin muhalefetine ve protestolarına rağmen yapılan ziyaretin "tek Çin" ilkesinin ve Çin-ABD diplomatik ilişkilerinin temelini oluşturan Üç Ortak Bildiri'deki taahhütleri ciddi şekilde ihlal ettiği belirtildi.

Çin'in ziyarete karşı olduğunun, kınadığının ve ABD'yi protesto ettiğinin vurgulandığı açıklamada, "Bu davranış, ateşle oynamak gibi, son derece tehlikeli. Ateşle oynayan kendini yakar" ifadesi kullanıldı.

Açıklamada, Pelosi'nin ziyaretinin Çin'in egemenliğini ve toprak bütünlüğünü ihlal ettiği, Tayvan Boğazı'ndaki barış ve istikrarın altını oyduğu, Tayvan bağımsızlığını savunan ayrılıkçı güçlere yanlış mesaj verdiği belirtilerek şu ifadelere yer verildi:

Dünyada yalnızca tek Çin vardır ve Tayvan onun topraklarının ayrılmaz parçasıdır. Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) hükümeti tüm Çin'in tek meşru temsilcisidir. Tek Çin ilkesi uluslararası toplumun evrensel kabul görmüş mutabakatı, uluslararası ilişkilerin temel normudur.

ABD'nin 1979'da imzalanan Diplomatik İlişkilerin Kurulmasına İlişkin Çin-ABD Ortak Bildirisi'nde ÇHC hükümetini Çin'in tek meşru temsilcisi olarak tanıdığını ve bu bağlamda Tayvan halkı ile kültürel, ticari ve diğer gayrı resmi ilişkilerini sürdürmeyi vaat ettiğinin hatırlatıldığı açıklamada, şunlar kaydedildi:

Kongre, ABD hükümetinin parçası olarak, tek Çin politikasına uymakla ve Tayvan bölgesi ile resmi ilişki kurmaktan kaçınmakla yükümlüdür. Çin, ABD Kongresi üyelerinin Tayvan'ı ziyaret etmesine daima karşı çıkmıştır. Temsilciler Meclisi Başkanı Pelosi, Kongre'nin görevdeki liderlerinden olduğuna göre, Tayvan'ı ziyareti ve buradaki etkinlikleri, her ne biçim ve sebeple olursa olsun, ABD'nin resmi ilişkilerin seviyesini yükseltmeye yönelik büyük bir siyasi provokasyonudur. Çin bunu hiçbir zaman kabul edemez, Çin halkı bunu kesinlikle reddeder.

Ziyarete tepki olarak tatbikat başlattı

Çin Halk Kurtuluş Ordusu (PLA), ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi'nin Tayvan ziyaretine başlamasının ardından büyük çaplı askeri tatbikat başlattı.

Global Times'ın haberine göre, PLA'nın Tayvan adası çevresinde başlattığı tatbikat, Pelosi'nin ziyaretine tepki olarak geldi.

PLA güçleri, adanın doğusunda başlattığı tatbikatta uzun menzilli gerçek mühimmat ve konvansiyonel füzeler kullandı.

Öte yandan, tatbikatta, bölgedeki hava üssünden kalkan tam teçhizatlı J-20 tipi savaş uçakları da yer aldı.

Şinhua haber ajansı ise PLA'nın 4-7 Ağustos'ta Tayvan'ı çevreleyen 6 farklı bölgede bir dizi askeri tatbikat yapacağını duyurdu.

Pelosi ve beraberindeki 5 kişilik Kongre heyetini taşıyan uçak Çin'in tehditlerine rağmen Tayvan'a ulaşmıştı.

Pelosi'nin açıklanan gezi programında yer almayan ziyaret, ABD-Çin ilişkilerinde gerilime sebep oldu.

Çin Dışişleri Bakanlığı da Pelosi'nin inişinin ardından ziyareti kınadığını bildirmişti.

Çin Savunma Bakanlığı, geçen hafta içinde yaptığı açıklamada, Pelosi'nin ziyaretinin gerçekleşmesi halinde askeri karşılık verebileceği uyarısında bulunmuş ve "Pelosi Tayvan'ı ziyaret ederse Çin ordusu boş durmayacak." ifadesini kullanmıştı.

Olası ziyaret nedeniyle ABD ve Çin ordularının Tayvan yakınlarındaki askeri hareketliliği artmıştı.

ABD donanmasının Pasifik'teki 7. filosuna bağlı görev yapan Ronald Reagan savaş gemisi, hafta başında harp filosuyla Singapur'dan ayrılarak kuzeydoğu yönünde Güney Çin Denizi'ne doğru hareket etmişti.

Çin Halk Kurtuluş Ordusu donanması da hafta sonunda Tayvan Adası'nın karşı kıyısındaki Fucien ve Güney Çin Denizi kıyısındaki Guangdong eyaletlerinde tatbikatlar düzenlerken, bölgeler gemi trafiğine kapatılmıştı.

Nisanda planlanan ziyaret iptal edilmişti

Pelosi'nin nisanda Tayvan'a yapmayı planladığı ziyaret, Kovid-19'a yakalandığı gerekçesiyle iptal edilmişti.

Çin Dışişleri Bakanı Vang Yi, o günlerde Pelosi'nin Tayvan'ı ziyaretinin "tek Çin" ilkesinin tanımladığı "kırmızı çizginin aşılması" anlamına geleceği uyarısında bulunmuştu.

Pelosi, 25 yıl aradan sonra Ada'yı ziyaret eden ilk ABD Temsilciler Meclisi Başkanı oldu. Daha önce 1997'de Newt Gingrich, bu görevi yürütürken Tayvan'ı ziyaret etmişti.

 

Independent Türkçe, AA