Afganistan'da gazeteci olmak

Afganistandaki gazeteciler hangi şartlar altına çalışıyor? Gazeteciler hangi tehlikelerle karşı karşıya? Independent Türkçe muhabiri Sohrab Omar, Afgan gazetecilerin nabzını tuttu

Afganistan'da gazetecileri zor günler bekliyor. Taliban'ın Afganistan'ı ele geçirmesiden bu yana gazetecilik koşulları giderek zorlaşıyor. Özellikle kadın gazeteciler Taliban tarafından gazetecilik mesleklerini terk etmeye zorlanıyor.

Edinilen bilgilere göre, 700 kadın gazeteciden sadece 100'ü çalışabiliyor. Taliban sözcüsü Zabihullah Mücahid kadın çalışanların işlerine geri dönebileceklerini söylese de ülkenin farklı eyaletlerinden kadın gazetecilere yönelik kısaltmaların uygulandığı haberi geliyor.

Öte yandan, Afgan kadın gazetecileri koruma merkezi (CPAWJ), kadın medya çalışanların çoğunun işlerini terk etmek zorunda kaldığını açıkladı.

Taliban yönetiminden önce, başkent Kabil'de 1080 kadın basın mensubu çalışıyordu. Bu rakamın 700'ünü kadın gazeteciler oluşturuyordu.

Gazetecilik mesleğini kaybeden ve evde oturmak zorunda kalan gazetecilerden biri de Samira Hayırhah.

Independent Türkçe'ye konuşan Samira, basın özgürlüğünün korunması gerektiğini söyledi.

Gazeteci ve kadın hakları savunucusu Samira, "Basın özgürlüğü cumhuriyetin temel değerlerinden biridir. Taliban yönetimi de bu özgürlüğü temel değerlerden biri olarak bilmelidir" şeklinde konuştu.

Medya mensuplarının, basın özgürlüğünün Taliban tarafından kısıtlanmasından çok kaygılı olduğunu söyleyen Samira, "Bizi belirsiz bir gelecek bekliyor" dedi.

Samira, sözlerine şöyle devam etti:

"Gazetecilerin gerçek derğere göre ve sansüzsüz olarak haber yapmaları neredeyse imkansız. Bu kaygılar her geçen gün giderek artıyor.”

153 medya kuruluşu kapandı

Ülkede rejimin değişmesiyle bir çok medya kuruluşları kapandı. 227 medya kuruluşundan 153'ünün kapandığını söyleyen Özgür Gazeteciler Derneği Başkanı Hüccetullah Müceddidi, kapanma sebebinin daha çok ekonomik kriz olduğunu vurguladı.

Independent Türkçe'ye konuşan Müceddidi, şu açıklamalarda bulundu:

"Medya kurumlarının kapanmasının en büyük nedenlerinden biri ekonomik kriz. En son 20 vilayette yaptığımız incelemede, 227 yerel medya kuruluşundan 153'si kapandı ve yüzlerce gazeteci işini kaybetti. Gazetecilere yönelik tehditler ve kısıtlamalar, iş kaybının biricik sebebi değil. Çoğu medya kuruluşları mali kaynkalarını kaybetti ve ekonomik krizle karşı karşıya geldi.”

Müceddidi, ekonomik sıkıntıların devam etmesi durumunda, bir çok medya kurulunun kapanacağını ve daha çok gazetecinin işlerin son verileceğini açıkladı.

Afganistan, gazeteciler için en tehlikeli ülke

2001 yılından bu yana, Afganistan gazeteciler için en tehlikeli ülkelerden biri olarak biliniyor.

Birleşmiş Milletler'in (BM) aktardığına göre 2018-2021 yılları arasında Afganistan'da 30'dan fazla gazeteci çatışma esnasında öldürüldü.

Son yirmi yılda 100'den fazla gazeteci hayatını kaybetti.

Taliban'ın 15 Ağustos'ta başkent Kabil'i işgal etmesiyle, yurt dışına kaçan yüzlerce gazetecilerden biri Cavid Kargar. Cavid, yabancı medyayıla çalıştığı gerekçesiyle Taliban tarafınan öldürüleceği ihtimali karşısında İspanya'ya kaçtığını söyledi. Independent Türkçe kameralarına konuşan Kargar şöyle devam etti:

"Afganistan'da cumhuriyetin son bulmasıyla, basın özgürlüğü tamamen yok edildi. Kabildeki gazeteciler gerçekten baskı altında. Birçok gazeteci yaralandı, tartaklandı ve hapse atıldı. Ancak hiçbir kanun bu yapılanları incelemiyor. Hayatım tehlikedeydi, o yüden Afganistanı terk etmek zorunda kaldım. Talibanın Afganistan yönetimini ele geçirdiği gün silahlı sahıslarca yaralandım, darp edildim"

Taliban tarafından evine baskın yapıldığını ve öldürülmek istendiğini iddia eden Kargar, bir gün Afganistan'a geri dönmeyi arzu ettiğini söyledi.

"Hergün Afganistanın huzur ve güvenliğe kavuşacğı anı bekliyorum. Taki evime vatanıma geri döneyim ve basın üzerinden milletime hizmet edeyim"

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU