OPEC'in ünlü ismi, 25 yıl Suudi Arabistan Petrol Bakanı olarak görev yapan Yamani hayatını kaybetti

Ahmet Zeki Yamani'nin tasarladığı ambargo, ABD'de benzin fiyatlarını yüzde 40 artırmış ve ülkede benzin kıtlığına yol açmıştı

Ahmet Zeki Yamani, New York Üniversitesi ve Harvard Üniversitesi'nde hukuk eğitimi aldı (AP)

Suudi Arabistan Petrol Bakanlığı görevini yaklaşık 25 yıl yürüten, ülkeyi 1973 petrol krizinden çıkartan ve Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü'nde (Organization of Petroleum Exporting Countries - OPEC) uzun yıllar kritik görevler üstlenen Ahmet Zeki Yamani, Birleşik Krallık'ın başkenti Londra'da 90 yaşında vefat etti.

AP'nin haberine göre, 23 Şubat'ta hayatını kaybeden Yamani'nin ölüm sebebi açıklanmazken Mekke'ye gömüleceği bildirildi.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

1930'da yine Mekke'de doğan Yamani, Batı tarzı giyimiyle ve yumuşak söylemleriyle tanınıyordu. Petrol endüstrisi hakkındaki Petrol - Para ve Güç Çatışmasının Epik Öyküsü (The Prize - The Epic Quert for Oil, Money and Power) adlı kitabın yazarı Daniel Yergin, Yamani hakkında şu ifadeleri kaleme almıştı:

Yamani küresel petrol endüstrisinde, politicakalar, kıdemli memurlar, gazeteciler arasında ve hatta dünya genelinde petrolün yeni çağının temsilcisi ve doğrusunu söylemek gerekirse sembolü oldu.

Yamani 1961'de tarihinde OPEC Yönetim Kurulu'nun ilk Suudi üyesi olmuş, bir yıl sonra mart ayında ülkesinin petrol bakanlığı görevine getirilmişti.

Suudi Arabistan'ın OPEC'in kuruluşundan itibaren etkili bir üyesi olmasını sağlayan Yamani, daha önce Batılı ülkelerin hakim olduğu pazarda fiyatları belirlemeye başlayan Opec'te önemli roller üstlenmişti.

Yamani, küresel enerji piyasasında yaşanan sorunlarla da sık sık karşılaştı. Bunlardan biri, Mısır, Suriye ve müttefiklerinin 1973'te İsrail'e karşı başlattığı Yom Kippur savaşıydı. Zira savaşta ABD, İsrail'i desteklemeye karar vermişti.

Yamani'nin tasarladığı ambargo, ABD'de benzin fiyatlarını yüzde 40 artırmış ve ülkede benzin kıtlığına yol açmıştı. Petrol fiyatlarıysa dünya genelinde 4 katına çıkmış ve Körfez ülkeleri zenginleşmeye başlamıştı.

1973 petrol krizinden sonra bugün Aramco diye bilinen Suudi Arabistan milli petrol şirketinin kamulaştırılma çalışmalarını denetleyen Yamani, Ekim 1986'da Suudi Arabistan Kralı Fahd tarafından görevden alınmıştı.

 

Independent Türkçe, AP, New York Times

Derleyen: Uğurcan Yıldız

DAHA FAZLA HABER OKU