12 bin yıllık geçmişiyle dünyanın en eski tapınağı: Göbeklitepe

2019 yılı Türkiye'de "Göbeklitepe Yılı" ilan edildi. İşte bundan 25 yıl önce bir tesadüfle ortaya çıkan tapınağın inanılmaz öyküsü

AK Parti Grup Toplantısı'nda konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2019 yılının Göbeklitepe yılı ilan edildiğini açıkladı. 

Ardından Göbeklitepe'nin önemi ve nedeni tekrar gündeme geldi. 

Göbeklitepe, UNESCO Dünya Miras Listesi'ne alınan ve 12 bin yıllık geçmişiyle dünyanın en eski tapınağı kabul ediliyor. Neolitik dönemde  inşaa edilen yeryüzündeki ilk inanç merkezi olarak kabul ediliyor. 20 tapınak tespit edilen bölgede, şimdiye kadar 6 tapınak açığa çıkarıldı. 

Göbeklitepe, hayvan figürleriyle yontulmuş taşları ve T biçimli sütunlarıyla dairesel yapılardan oluşuyor. 12 bin yıl öncesine dayanan bu tarih bilinen en eski arkeolojik kalıntılara sahip. 

1983 yılında Urfalı Mahmut Kılıç tarlasını sürerken bulduğu oymalı taşı müzeye götürdü fakat o sırada bu eserin önemi anlaşılmadı ve sıradan bir arkeolojik bulgu olarak Urfa Müzesi'nde sergilendi. 

1995 yılında ise kazı çalışmalarına başlanınca tarih de yeniden yazılmaya başlandı.  Bu tarihten itibaren uygarlığın doğuşu ile ilgili bilinen herşey değişti. Hatta öyle ki yerleşik hayata geçmeye sebep olduğu kabul edilen buğday üretimi de ilk kez burada yapıldı. 

Tarihin başlangıç noktası kabul ediliyor

Göbeklitepe bu zamana kadar bilinen en eski yapıt ve tapınaktan 7500 yıl daha eskiye ait. Dünyaca ünlü İngiltere'nin Wiltshere kentinde bulunan Stonehenge'den 7000, Mısır piramitlerinden ise 7500 yıl daha yaşlı.

Göbeklitepe, Şanlıurfa'nın 20 kilometre kuzeydoğusundaki Örencik köyü yakınlarında yer alıyor. Alan,  yaklaşık 300 metre çapında ve 15 metre yüksekliğinde bulunuyor. 

Göbeklitepe, tarihin bilinen ilk ve en büyük tapınağı

Neolitik döneme ait Göbeklitepe, ilk tapınağın dolayısıyla yeryüzündeki ilk inancın merkezi olabilmesi açısından önemli. Bu bölgede yaklaşık 20 tapınak tespit edilmiş ve şu ana kadar yalnızca 6 tapınak gün ışığına çıkartılmıştır.

Mağara duvarlarında avcılığı temsil eden hayvan kabartmaları yer alıyor. Bu figürlerin tapınağı ziyaret eden farklı kabilelere ait olduğu belirtiliyor. 

Tarımın başlangıç yeri kaul edilen Göbeklitepe’de taş devri insanının da bira içtiğine dair bulgular elde edildi. Kazılarda şimdiye kadar en büyüğü 160 litrelik kapasiteye sahip kireç taşına oyulu bira varilleri bulundu.  

 

DAHA FAZLA HABER OKU