Gündemde Rusya, Ukrayna, NATO, Avrupa, gibi konular var. Burada sorulan en önemli husus şu:
Putin bir barış masasına oturtulabilecek mi?
Ukrayna'daki savaş ne zaman sonlanacak?
Bu soruları en çok da Trump soruyor.
Hal böyle olunca tasarılar ve hazırlıklar değişiyor.
Ukrayna'daki savaşta Rusya'ya karşı "Batı'nın yeni stratejisinin ana hatları" ortaya çıkıyor.
Bu analizin sonucunda şunu bulacaksınız: Kararlılık ve inanç!
Savaşın safhaları
Ukrayna'daki savaşı üç sayfaya ayırıyorum.
Bunlar:
- Birinci Safha, sınırları belirleme safhası idi. Burada satıh harekâtı yoğunluklu ve Rusya'nın ilhakını istediği toprakların sınırlarının üç aşağı beş yukarı çizildiği o mevzilenme harekâtını kapsıyor.
- İkinci Safha, bu belirlenen sınırın kabul veya reddedilmesi ile ilgilidir. Bu yaklaşık bir yıldır gördüğümüz safhadır. Bu safhada özellikle Rusya'nın Ukrayna'nın çeşitli noktalarına askeri veya sivil hedeflerine drone ve füzelerle uzaktan ve yoğun biçimde saldırılarını görmekteyiz.
- Üçüncü Safha ise Rusya'nın barışa zorlanması safhasıdır. Bu "Trump doktrini" gereği bir planı içermektedir (Bkz: "Trump doktrini").
- Trump doktrini: "Güç kullanarak barışı tesis etmek, bunun için önce Amerika'yı Yeniden Büyük Yapmak (MAGA), bunun devamında ABD rehberliğiyle dünyada barışı sağlamak."
Bu yeni stratejide, ikinci safhaya karşı etkin önlemler alınacak, ama esasen üçüncü safhaya ilişkin çözümler bulunacak.
Amaç 4 yıldır süren savaşı artık bir barışla sonlandırmak!
Putin'i barışa zorlamak
Trump'ın Putin'i barışa zorlaması 3 koldan gelişiyor:
- Yeni kaynaklar yaratılacak. Biden Yönetimindeki ABD (ve Avrupa) bugüne dek savaşı doğrudan finansmanla destekledi. Trump böyle olmasını istemedi. Özellikle Avrupa'nın daha fazla destek yapması gerektiği söylendi. Barışı kendi çabası ile getirmek isteyen Trump'ın uzattığı eli Putin karşılıksız bıraktı. Bu kez Trump savaşın finansmanı için yeni mali kaynak bulunması talimatını verdi. Şimdi bazı projeler üzerine çalışılıyor.
- NATO ülkeleri Rusya markajını artıracak. Trump ittifakın GSYİH'dan savunmaya yüzde 5 ayrılmasını kabul ettirmişti. Şimdi bunların sahaya etkidi için çalışılıyor. Unutulmasın NATO "caydırıcı" güçtür. Caydırıcılık fonksiyonunu arttırmak bir çözümdür. Çoğu kişi savaş çıkar mı diye soruyor. Hedef Moskova'yı barışa razı etmek, yanlış adım attığı taktirde gerekeni kontrolü biçimde yapmak. NATO bir güçtür ve "kontrolü" elde tutar.
- Çok alanlı baskı sağlanacak. Ekonomik, savunma ve güvenlik, enformasyon, jeolojik, enerji gibi konular masada. Çok alanlı çok enstrümanla baskı (dominasyon) süreci başlatıldı ve yenileri geliştirilmekte.
Yeni kaynak yaratılması
- "Avrupa Güvenlik Eylemi" (SAFE) konusunu yazdım( Bkz: "Avrupa Güvenlik Eylemi (SAFE) ve Türkiye"). Burada 800 milyar euroluk bir mali plan işliyor.
- "Ukrayna Zafer Fonu" yeni bir konu. The Telegraph'da yayımlanan habere göre, Donald Trump, Çin'e karşı uygulanacak yeni yüksek tarifelerle finanse edilecek bir "Ukrayna Zafer Fonu" oluşturuyor. Bu planın, Zelenski'nin Washington'a yapacağı ziyaret öncesinde Avrupalı meslektaşlarına sunulması bekleniyor. Trump'ın planına göre Çin'den ABD bütçesine gelen ek fonlar doğrudan Ukrayna'ya yardım için gönderilecek. Kısacası Trump, silah ve Ukrayna'ya para ödeme yükünün ABD'nin başlıca ekonomik rakibi olan Çin'in omuzlarına yüklenmesini öneriyor.
- "Ukrayna'nın Öncelikli İhtiyaçlar Listesi" (PURL) üzerine çalışılıyor. NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, ABD silahları ve ekipmanlarının Ukrayna'ya tedarikini içeren Ukrayna'nın Öncelikli İhtiyaçlar Listesi programına 6 ülkenin (Hollanda, Almanya, Kanada, İsveç, Norveç ve Danimarka) destek açıkladığını, Brüksel'deki son savunma bakanları toplantısı sonrasında ise bu sayının 16-17'ye çıktığını söyledi.
- Almanya PURL dedi. Almanya Savunma Bakanı Boris Pistorius NATO Savunma Bakanları toplantısında şunları söyledi:
Almanya bu yıl Ukrayna'ya yaklaşık 9 milyar euroluk bir destek sağlıyor ve desteğimizi bu seviyede sürdüreceğiz. Bu miktardan şu anda 2 milyar euroluk bir paket hazırlıyoruz. Paket, füze savunma sistemleri, son teknoloji radar teknolojisi ve mühimmat içerecek. Ayrıca 500 milyon dolarlık yatırımla PURL'da yer alıyoruz.
Bu nedenle, Ukrayna'nın hava savunma ve insansız hava araçlarına karşı önlemlerine yatırım yapmaya devam edeceğiz. Ortaklarımızı hava savunma alanındaki projeleri desteklemeye davet ediyoruz. Ukrayna'nın savunma sanayisinin güçlü ve yenilikçi olduğu ve yatırım yapmaya değer olduğu açıktır.
Almanya, uzun menzilli insansız hava araçlarının tedariki için 400 milyon euro sağlıyor. Bu, Ukrayna'nın cephe hattının ötesinde Rus lojistik varlıklarıyla etkileşime girmesine yardımcı olacak. Bir miktar başarı görüyoruz.
- Batı'da dondurulmuş Rus varlıklarının kullanılması. Almanya Parlamentosu'ndaki Başbakan Friedrich Merz'in açıklamalarını Reuters haber yaptı.
Şansölye Merz, yaklaşan AB zirvesinde Ukrayna'nın savaşını finanse etmek için "Batı'da dondurulmuş Rus varlıklarını" kullanarak 140 milyar euro (163 milyar dolar) tutarında kredi sağlanması çağrısında bulunacağını söyledi.
Merz şöyle devam etti:
Biz bunu savaşı uzatmak için değil, bitirmek için yapmak istiyoruz. Putin, Ukrayna'ya desteğimizin azalmayacağını, aksine artacağını ve kendisinin bizden daha uzun süre dayanabileceğini düşünmemesi gerektiğini anlamalı.
Kaynak arayışları için şimdilik somut olarak telaffuz edilen başlıklar bunlar.
NATO'nun Rusya markajı
NATO müttefiklerinin savunma paylarının artırılması. Trump, ittifakın GSYİH'dan savunmaya yüzde 5 bütçe ayrılmasını kabul ettirmişti. Şimdi bunların sahaya etkisi için çalışılıyor.
NATO'nun geniş sahada varlık göstermesi. Unutulmasın, NATO esasen bir "caydırıcı" güçtür. Rusya'nın barış masasına oturtabilmek adına müttefiklerin caydırıcılık fonksiyonunu arttırmak temel bir konu başlığıdır. Çoğu kişi "savaş çıkar mı" diye soruyor. Hedef Moskova'yı barışa razı etmektir. Ama eğer yanlış adım attığı taktirde gerekeni "kontrollü" biçimde yapmak konusu öne çıkmaktadır. NATO bir güçtür ve savunma alanında "kontrolü" elde tutar.
Son Polonya ve Estonya'ya Rus insansız hava araçlarının ve füzelerinin düşmesi üzerine NATO'nun 4. Maddesi gereği ilave birlikler intikal ettirildi. Bakın burada da amaç önlem almak, durumu kontrol etmek ve caydırıcılık sağlamaktır. Duruma "NATO ne yapıyor ki" diye bakanlar, konuyu bu şekilde değerlendirebilirler.
Sun Tzu'nun dediği gibi, düşmana karşı savaşmadan kazanmak esastır.
NATO her alanda markajını arttırıyor. Nükleer silah ve atma vasıtalarının yenilenmesi, büyük çaplı tatbikatların gerçekleştirilmesi, stratejik birliklerle (kara, hava, deniz ve uzay) sürekli hareket halinde varlık gösterilmesi, gibi. Bu hareketlilik Kuzey Buz Denizi'nden Baltık'a ve buradan Balkanlar'a kadar sürmektedir.
NATO her an için Rusya hakkında istihbarat toplamaya devam etmekte ve siber faaliyetler gerçekleştirmektedir.
Çok alanlı baskı
ABD'nin Çok Alanlı Baskısı (Multidomain Dominance). ABD yeni harekât anlayışını "temassız savaş" yöntemi ile birlikte Rusya'ya ve Rusya'nın nüfuzunun olduğu her yerde uygulama kapsamında tutmaktadır. Ekonomik, politik ve diplomatik, savunma ve güvenlik, enformasyon, jeolojik, enerji gibi konular masadadır. Çok alanlı çok enstrümanla baskı (dominasyon) süreci başlatılmış haldedir ve bunlara her geçen gün bir yenisi eklenmektedir.
Jeopolitik düşünüldüğünde, Orta Doğu, Hint-Pasifik, Güney Asya, Afrika ve Orta-Güney Amerika'da ABD sürekli faaliyet içindedir. Bu alanlarda savunma mekanizmaları, enerji, ideolojiler, rejimler, ticari bağlantılar üzerine hassas planlar geliştirilmektedir. Örneğin Suriye veya Venezuela gibi alanlarda Rusya'nın elini zayıflatıcı adımlar atılmaktadır.
Rusya ve Çin bağlantısının kesilmesi. ABD için stratejik bağlamda en önemli engel Rus-Çin işbirliğidir. Özellikle Birleşik Devletler ve Birleşik Krallık, küresel çapta bu amaçla işbirliği halinde hareket etmektedir. Son Londra ziyaretiyle de Trump bu konuyu tekrar güçlendirmiş gözükmektedir.
Trump'ın Tomahawk hamlesi. Ukrayna özelinde Trump'ın Tomahawk füzelerini vermekle ilgili süreci başlatması önemlidir. Satıhtan satha Tomahawk seyir füzeleri, bin 600 veya 2 bin 500 km menzile sahip, bin librelik yük taşıyan ve bu menzilde Rusya'da 2 bin hedefi kapsayan geniş bir alanda etki sağlayacak türden füzelerdir. Her biri 2 milyon dolar olan böyle bir füzeyi, Rusya'nın Ukrayna'ya attığı füze mevzilerine veya bir askeri uçak hangarını vurmak amacıyla kullanmazsınız. O zaman günde en aşağı 250-500 adet füze atmanız lazım ve örneğin 250 x 2 milyon dolar ne yapar, siz düşünün. Zaten Amerika'nın elinde o kadar Ukrayna'ya verecek hazır füzesi de yok. Maliyetli konular bunlar.
Bu durumda "karar ve oyun değiştirecek" olan hedeflere isabet sağlamak daha elzemdir. Öyleyse Tomahawk'ın Ukrayna'ya verilmesiyle ilgili "stratejik" bir bağlam kurulmalıdır. İşte bu, Rusya'nın "barışa zorlanması" safhasında "Trump doktrinine" uygun olarak belirlenen hedeflerin vurulması veya en azından "caydırıcı" olarak kullanılarak "Moskova'nın baskı altına alınması" amacı taşmak zorundadır.
Kararlılık ve inanç
Bütün söyleyeceklerimiz birbiriyle uyumlu ve anlam bütünlüğü içinde olmalıdır.
Bakın bu analizde böyle bir örneği gördünüz.
Kavramlar, doktrin ve strateji, liderlerin kararları, vs. bir bütünlük arz etmektedir.
O halde burada bir "kararlılık" var ve "inandırıcı"!
Savunma konularında en temel husus kararlılık ve inançtır.
Öyle görünüyor ki bir süreliğine tereddüt yaşayan Batı dünyası bugün Ukrayna savaşını sonlandırabilmek adına daha kararlı ve inançlıdır.
*Bu içerik serbest gazeteci veya konuk yazarlar tarafından hazırlanmıştır. Bu içerikte yer alan görüş ve ifadeler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
