19 Mart'tan bugüne: 100 günde neler oldu?

CHP'lilerin "19 Mart darbesi" olarak andıkları operasyonlarının üzerinden 100 gün geçti

Fotoğraf: AA

İstanbul'un Beylikdüzü ilçesinde 2014-2019 arasında CHP'li belediye başkanı olarak görev yapan Ekrem İmamoğlu, 2019'daki yerel seçimlerde İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığına aday oldu.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

İmamoğlu'nun AK Parti'nin öne çıkan isimlerinden eski Başbakan Binali Yıldırım'dan 13 bin kadar fazla oy alarak kazandığı 31 Mart 2019'daki İBB seçimlerinin 23 Haziran'da tekrarlanmasına yönelik kararın ardından tekrarlanan seçimde İmamoğlu, en iddialı rakibi Yıldırım ile arasındaki oy farkını 800 binin üzerine taşıdı. 

2020'de gündeme gelen 'diploma' iddiaları

Cumhurbaşkanı adayı olduğuna yönelik kamuoyu yoklama sonuçlarının zaman zaman basında yer bulduğu İmamoğlu'nun lisans diplomasının "usulsüz" olduğuna ilişkin CİMER'e 2020 başlarında ihbarda bulunulduğu kamuoyuna yansıdı. Özellikle son bir yıl içinde sıkça gündeme getirilen "usulsüz diploma" konusu, muhalif kesimlerce akademik bir işlemin ötesinde, İmamoğlu'nun Cumhurbaşkanlığı adaylığının önünü kesme girişimi olduğu gerekçesiyle eleştirildi.

İBB Başkanlığını 31 Mart 2024'teki yerel seçimlerde bir kez daha kazanması ve sonraki Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin konuşulmaya başlandığı süreçte İmamoğlu hakkında "terörle mücadelede görev olan kişileri hedef gösterme" ve "bilirkişiyi etkilemeye teşebbüs" suçlamasıyla soruşturmalar açılırken, diploma konusunda karar ise 18 Mart akşam saatlerinde çıktı.

İstanbul Üniversitesi Yönetim Kurulu, Ekrem İmamoğlu'nun 1990'daki yatay geçişinin usulsüz olduğu gerekçesiyle diplomasının iptalini kararlaştırdı. 
 


19 Mart operasyonları

İmamoğlu ve İBB'ye yönelik bir süredir dillendirilen operasyon ise saatler içinde geldi. Türkiye, 19 Mart sabahına, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının "yolsuzluk" ve yerel seçimlerdeki kent uzlaşısına ilişkin "terör" iddialı iki ayrı soruşturmada İmamoğlu ile birlikte çoğunluğu İBB bürokratı ve çalışanı toplam 106 kişi hakkında gözaltı kararı çıkarıldığı haberiyle uyandı. CHP'nin gelecek seçimlerdeki Cumhurbaşkanı adayının belirleneceği 23 Mart'taki ön seçimin tek adayı İmamoğlu, iki soruşturmanın da "şüphelisi" olarak dört günlük gözaltı sürecinin ardından aynı gün adliyeye sevk edildi.

"Yolsuzluk" soruşturmasında İmamoğlu'nun yanı sıra Beylikdüzü'nün CHP'li Belediye Başkanı Mehmet Murat Çalık, İBB Spor Kulübü Başkanı Fatih Keleş, Genel Sekreter Yardımcısı Gürkan Akgün, eski Kültür AŞ Genel Müdürü Serdal Taşkın, İBB Başkan Danışmanı ve Medya AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Murat Ongun, Medya AŞ Genel Müdürü Fatoş Pınar Türker, Kültür AŞ Genel Müdürü Murat Abbas ve İstanbul Planlama Ajansı Başkanı Buğra Gökçe'nin da arasında bulunduğu 48 kişi tutuklandı. 

"Terör" soruşturmasında ise Şişli Belediye Başkanı Resul Emrah Şahan, Reform Vakfı Direktörü Mehmet Ali Çalışkan ve İBB Genel Sekreter Yardımcısı Mahir Polat'ın tutuklanması kararlaştırıldı. Ancak sağlık sorunları uzun süre gündeme getirilen ve tutuklu bulunduğu sürece birkaç kez hastaneye sevk edilen Polat, daha sonra "ev hapsi" ile serbest bırakıldı.

İçişleri Bakanlığı, İmamoğlu'nun yanı sıra Beylikdüzü Belediye Başkanı Çalık ve Şişli Belediye Başkanı Şahan'ı görevden uzaklaştırdı. Şahan'ın yerine Şişli Kaymakamı Cevdet Ertürkmen kayyum olarak görevlendirildi.

Saraçhane protestoları

İmamoğlu'nun gözaltına alınmasıyla İstanbul, Ankara ve İzmir başta olmak üzere çeşitli şehirlerde başlayan kitlesel protestolar, tutuklanmasının ardından hızlandı. CHP'nin çağrısıyla İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı binasının bulunduğu Saraçhane Meydanı'nda yüz binlerce kişi 19 Mart'tan itibaren her akşam toplandı. Üniversite öğrencilerinin öncülük ettiği protestoculara polisin orantısız güç kullanması tepki çekti. Çoğu öğrenci binden fazla kişi protestolar nedeniyle gözaltına alındı, 300'den fazlası tutuklandı.

CHP Genel Başkanı Özgür Özel, Saraçhane'de yaptığı açıklamalarda, "Parayı bizden kazanıp, reytingi bizden yapıp, saraya hizmet edenleri tek tek ilan edeceğim, hep beraber tüketimden gelen gücümüzü kullanacağız" diyerek, eylemleri yayımlamayan kanallar ve bu kanalların sahiplerinin diğer firmalarına yönelik boykot çağrısında bulundu.

"Dalga dalga" operasyonlar

İBB'ye yönelik "yolsuzluk" soruşturması da "dalga dalga" sürdürüldü. Soruşturmanın 26 Nisan'daki ikinci dalga operasyonunda 53 kişi hakkında gözaltı kararı çıkarıldı. Bu kişiler arasında bulunan İBB güvenlik görevlisi Çağlar Türkmen, eski Zabıta Daire Başkanı Engin Ulusoy, Boğaziçi İmar Müdürü Elçin Karaoğlu, Kamulaştırma Müdürü Fatih Özçelik ve 2023'te Üsküdar sahilindeki bir büfenin yıkımı esnasında darbedilen İmar Daire Başkanı Ramazan Gülten'in de arasında bulunduğu 18; 20 Mayıs'ta düzenlenen 3. dalga operasyonlarında gözaltına alınan 29 kişiden Halkla İlişkiler Daire Başkanı Taner Çetin, İBB Basın Yayın ve Halkla İlişkiler Daire Başkanı Asistanı Arzu Can, Sosyal Hizmetler Şube Müdürlüğünde şoför olan Çağatay Takaoğlu ve İBB Basın Yayın Halkla İlişkiler Müdürü Serap Karay'ın arasında bulunduğu 13'ü tutuklandı.

Soruşturmada 22-23 Mayıs'ta düzenlenen 4. dalga operasyonlarda ise gözaltı kararı çıkarılan 49 kişiden İmamoğlu'nun Özel Kalem Müdürü Kadriye Kasapoğlu, Koruma Müdürü Mustafa Akın, İSTAÇ Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Gökmen Togay, KİPTAŞ Genel Müdürü Ali Kurt, İBB Genel Sekreter Yardımcısı Arif Gürkan Alpay, Raylı Sistemler Daire Başkanı Ceyhun Avşar, Yol Bakım ve Altyapı Koordinasyon Daire Başkanı Seyfullah Demirel ve İBB Muhtarlıklar Daire Başkanı Yavuz Saltık'ın da arasında bulunduğu 25'inin tutuklanması kararlaştırıldı. 

CHP'li 11 belediye başkanı tutuklandı

Esenyurt Belediye Başkanı Ahmet Özer'in tutuklanması ile başlayan, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, Beşiktaş Belediye Başkanı Rıza Akpolat, Beykoz Belediye Başkanı Alaattin Köseler, Şişli Belediye Başkanı Resul Emrah Şahan, Beylikdüzü Belediye Başkanı Mehmet Murat Çalık'ın tutuklanmalarıyla genişleyen CHP'li belediyelere yönelik operasyonlar 31 Mayıs 2025'te Adana'daki CHP'li bazı belediye başkanlarına kadar uzandı.

Gaziosmanpaşa Belediye Başkanı Hakan Bahçetepe, Avcılar Belediye Başkanı Utku Caner Çaykara, Ceyhan Belediye Başkanı Kadir Aydar, Seyhan Belediye Başkanı Oya Tekin, Büyükçekmece Belediye Başkanı Hasan Akgün, eski Beylikdüzü Belediye Başkan Yardımcısı Veysel Erçevik, Beşiktaş Belediye Başkan Yardımcıları Alican Abacı ve Ozan İş, Avcılar Belediye Başkan Yardımcıları Erhan Daka ve Mehmet Mandacı, Büyükçekmece Belediye Başkan Yardımcıları Rıza Can Özdemir ve Ömer Kazancı, eski CHP İstanbul Milletvekili Aykut Erdoğdu, CHP Parti Meclisi Üyesi Baki Aydöner ile AĞAÇ AŞ Genel Müdürü Ali Sukas, İBB Genel Sekreter Yardımcısı Erdal Celal Aksoy ve İSFALT Genel Müdürü Burak Korzay'ın arasında bulunduğu 47 kişi hakkında gözaltı kararı çıkarıldı.

Bunlardan Büyükçekmece Belediye Başkanı Akgün, Gaziosmanpaşa Belediye Başkanı Bahçetepe, Avcılar Belediye Başkanı Çaykara, Ceyhan Belediye Başkanı Aydar, Seyhan Belediye Başkanı Tekin, CHP Parti Meclisi Üyesi Aydöner, eski CHP Milletvekili Erdoğdu'nun da arasında bulunduğu 22 isim tutuklandı. 

İmamoğlu'nun avukatı Mehmet Pehlivan da 19 Haziran'da "suç işlemek amacıyla kurulan örgüte üye olma" suçlamasıyla tutuklandı. 

"Yolsuzluk" soruşturması kapsamında Ekrem İmamoğlu'nun babası Hasan İmamoğlu'nun Balıkesir'deki evinin etrafındaki arazide iki defa arama yapıldı. CHP Genel Başkanı Özel, buna değindiği bir konuşmasında, "Dün dedektörlerle, dozerlerle aramışlar. Ne var? Elde var sıfır. İyice akıllarını oynattılar. Adalet ve Kalkınma Partisi Ergenekon ve Balyoz'da bu ülkenin namuslu komutanlarına, namuslu siyasetçilerine iftira attılar, nasıl rezil oldular? Aynı panikteler şu anda. O gün FETÖ'cüler ne yapıyorsa bugün de bu arkadaşlar aynılarını yapıyorlar" dedi.

Gizli tanık ifadeleriyle başlayan soruşturma "etkin pişmanlık" ifadeleriyle sürüyor

İBB'ye yönelik soruşturmada "Çınar", "Ladin", "Meşe", "Doğan", "Şahin", "Kartal" kod adlı gizli tanıkların iddiaları kamuoyunda eleştirilere yol açtı. Gizli tanıkların dosyadaki beyanlarında doğrudan tanık oldukları olayları anlatmadıklarına; "duydum", "düşünüyorum" şeklinde ifadeler kullandıklarına dikkat çekildi.

İBB'ye yönelik soruşturma sürecinde gözaltına alınanlara ifadeleri sırasında, görev gereği bulundukları yerlerin ve yaptıkları işlere ilişkin sorular da yöneltildiği ortaya çıktı.

Özel Kalem Müdürü Kadriye Kasapoğlu'na, emniyet ifadesinde bazı isimler gösterilerek, GSM hatlarının bu kişilerle neden "ortak baz" verdiği soruldu. Kasapoğlu, gösterilen isimlerinin tamamının belediye çalışanı olduğuna işaret etti. Üzerine kayıtlı araçla Ö.Y. adlı kişinin neden yurt dışına çıktığının da izahı istenen Kasapoğlu, sorulan tarihin, aracı satın almasından yaklaşık 15 ay öncesi olduğuna dikkati çekti ve "Sorunun neden sorulduğunu anlamadım" beyanını verdi.

Kamuran Ataç'a ise makam şoförlüğünü yaptığı İBB Danışmanlarından Yakup Öner ile 6 yılda 799 kez yaptığı telefon görüşmesi soruldu. 

İtirafçının itirafı: "Amaçları İmamoğlu'na seçim kazandırmak"

"Yolsuzluk" iddialı soruşturmada bazı şüpheliler daha sonra salıverildi. Bunların "itirafçı" oldukları ifade edildi.

Tutuklandıktan sonra "etkin pişmanlık" kapsamında salıverilen reklamcı Eyüp Subaşı ifadesinde, "Ekrem İmamoğlu’nun danışmanları ve bu usulsüz işler içerisinde yer alan belediye bürokratları ve çalışanları 'sistem' diye tabir edilen bir oluşumun içerisindedirler. Bu oluşumun amacı, Ekrem İmamoğlu’na seçim kazandırmak ve siyasi iktidar olmaktır" dediği kamuoyuna yansıdı.

CHP'li yetkililer yaptıkları açıklamalarda "şüphelilerin itirafçı olmaya zorlandıklarını" savundu.

İmamoğlu da cezaevinden gönderdiği mesajda "Savcılık makamı eliyle yürütülen bu kirli kumpasta; iş insanları, bürokratlarım, yol arkadaşlarım; baskı, tehdit ve şantajla iftiraya zorlanıyor. Hayatında adliye koridoruna uğramamış tertemiz insanlar, tarihimizin en sistematik ve en utanç verici yargı tacizine maruz bırakılıyor. 'Seni mahvedeceğiz. Aileni tutuklayacağız. Çoluğundan çocuğundan yıllarca ayrı bırakacağız. Gel, iftira at, kurtul' Bu cümleler o karanlık odalarda yankılanıyor. Buradan dostlarıma sesleniyorum: Onurunuzu, haysiyetinizi, ailelerinizi ve evlatlarınızı koruyun. Gerekirse önünüze konulan o iftiranameleri düzmece olduğunu bilerek imzalayın. Hiçbirinizin çocuğunun geleceği benim özgürlüğümden daha kıymetsiz değil. Ben o imzaların yükünü tek başıma taşırım" ifadelerini kullandı.

"Yolsuzluk" soruşturmasında İmamoğlu ile birlikte yakınlarının mali varlıklarına ilişkin de MASAK incelemesi yapıldığı ortaya çıktı. Ancak İmamoğlu'nun avukatı Mehmet Pehlivan, tutuklanması öncesinde yaptığı yazılı açıklamada, MASAK raporunda müvekkilinin oğlu Mehmet Selim İmamoğlu'nun toplam 637 bin 106 avro tutarında transfer gerçekleştirdiğine yer verildiğini belirterek, "Ancak bu tutar, aynı işlemlerin birden fazla kez yazılmasıyla şişirilmiş; mükerrer kayıtlarla gerçek dışı bir algı oluşturulmuştur. Gerçekte müvekkilin yaptığı yatırım, tamamı ailesinin birikimlerinden oluşan 388 bin 663 avro tutarındaki yurt dışı transferden ibarettir. Bu bağlamda yapılan hata makul değil, kurumsal ciddiyetle sorgulanması gereken bir zafiyettir" ifadelerini kullandı.

İBB merkezli soruşturmalarda 5 dalgada toplam 52 kişi tutuklandı.

Art arda soruşturma ve davalar

19 Mart operasyonuyla tutuklanan CHP'nin Cumhurbaşkanı adayı Ekrem İmamoğlu hakkında bu kez tutuklamaya sevk edildiği gün, sevk yazısında adı geçen iki Cumhuriyet savcısına yönelik sözleri nedeniyle "kamu görevlisine görevinden dolayı zincirleme şekilde hakaret" suçlamasıyla 4 yıl 1 aya kadar hapis cezası istemiyle dava açıldı.

İmamoğlu’nun "Turpun Büyüğü" başlıklı basın toplantısında adını açıkladığı bilirkişi S.B. ile ilgili sözleri nedeniyle "yargı görevini yapan bilirkişiyi veya tanığı etkilemeye teşebbüs" ve "adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs" suçlamalarıyla yargılandığı davanın ilk duruşması 17 dakika sürdü. İmamoğlu ve avukatları "duruşma yerinin hem mekan hem de zaman itibariyle hukuka aykırı olarak belirlendiği" gerekçesiyle duruşmaya katılmadı. Savcı bundan sonraki duruşmaların da İstanbul Adliyesi’ndeki salonun fiziki yetersizliği ve güvenlik nedeniyle Silivri’de yapılmasını talep etti. Ara kararını açıklayan mahkeme, talebe uydu, duruşmayı 26 Eylül'e erteledi.

CHP Genel Başkanı Özel, çeşitli tarihlerde yaptığı açıklamalarda, "İmamoğlu'na sorulan bütün sorular ve verilen cevapların millet tarafından duyulması için yargılamanın TRT'den canlı yayınlanmasını" istedi.

Yine CHP'liler, 3 ayı dolduran soruşturmada iddianamenin hazırlanmamış olmasına yönelik de eleştirilerde bulundu.

 

ANKA

DAHA FAZLA HABER OKU