İsrail-İran çatışmaları: “Tahran’ın nükleer programını üç yıl gerilettik”

“Trump tek telefonla savaşı bitirebilir”

İranlılar, İsrail saldırılarına karşı dün Tahran sokaklarına döküldü (AA)

İsrail-İran çatışmaları sürerken, Tel Aviv yönetimi Tahran’ın nükleer programına önemli darbe vurulduğunu savunuyor. 

İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar, Alman Bild gazetesinde bugün yayımlanan söyleşisinde, İran’ın nükleer bomba geliştirme çalışmalarının en az iki ila üç yıl geciktirildiğini öne sürdü. 

Saar, İran’a yönelik saldırıları sürdürmeye kararlı olduklarını belirterek, “Bu tehdidi ortadan kaldırmak için ne gerekiyorsa yapacağız” dedi. 

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

İsrail Savunma Bakanı Israel Katz da bugünkü açıklamasında Devrim Muhafızları’na bağlı Kudüs Gücü’nden Said İzadi’nin öldürüldüğünü duyurdu. Kudüs Gücü’nün Filistin Kolordusu’na komutanlık yapan İzadi’nin, Kum şehrindeki bir apartmana düzenlenen saldırıda öldürüldüğü belirtilirken Devrim Muhafızları henüz konuya dair bir yorum yapmadı. 

Katz, Izadi'nin Aksa Tufanı saldırısının planlanmasında Hamas’a silah ve finansal destek sağladığını savundu.

Çatışmaların başlamasından bu yana Batılı ve İranlı yetkililer arasında yapılan ilk yüz yüze görüşme cuma günü Cenevre’de gerçekleşmişti. İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, İsrail saldırıları durdurmadan nükleer programla ilgili diplomatik görüşmelere başlamayacaklarını belirtmişti.

Toplantıya Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul, Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı David Lammy, Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Noel Barrot, Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas ve beraberindeki heyetler katılmıştı. Toplantıdan İsrail-İran çatışmasına dair somut bir karar çıkmamıştı. 

ABD Başkanı Donald Trump, İran’a diplomatik süreçle çatışmaları durdurması için “en fazla iki hafta süre tanıdığını” dün söylemişti. 

Ancak İran cumhurbaşkanlığından Macid Farahani, CNN’e yaptığı açıklamada Trump'ın tek telefonla çatışmaları durdurup diplomatik süreci yeniden başlatabileceğini belirtti. Farahani, Erakçi’nin söylediği gibi saldırılar sürerken görüşmelerin mümkün olmadığını vurgulayarak şu ifadeleri kullandı: 

İran medeni şekilde diyalog kurmaya inanıyor. Bunun doğrudan ya da dolaylı olması önemli değil. Başkan Trump, İsraillilerle tek bir telefon görüşmesi yaparak savaşı kolayca durdurabilir.

Farahani, İran’ın uranyum zenginleştirmeyi tamamen durdurmayacağını belirtirken, bazı tavizler verilebileceğini de sözlerine ekledi. Washington ve Tel Aviv ise Tahran’ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerini tamamen sonlandırmasını talep ediyor. 

İranlı diplomat, ABD’nin savaşa girme ihtimalini göz önünde bulundurarak “birçok senaryo üzerinde çalıştıklarını” da söyledi. 
 


İsrail'in 13 Haziran'da İran'a saldırısıyla başlayan savaşta bir hafta geride kaldı. İsrail ordusu, İran’ın çeşitli kentlerindeki nükleer tesisler başta olmak üzere ordunun üst komuta kademesini de hedef alan geniş çaplı saldırılar düzenledi.

İran'da Genelkurmay Başkanı, Devrim Muhafızları Genel Komutanı ve bazı üst düzey komutanlar ile 9 nükleer bilim insanı saldırılarda öldü. Washington merkezli İnsan Hakları Aktivistleri örgütünün paylaştığı verilere göre İsrail saldırıları sonucu İran’daki can kaybı 639’a yükselirken, en az 1329 kişi de yaralandı. 

İsrail'in açıklamasında da İran saldırılarında 25 kişinin öldüğü, 500'den fazla kişinin yaralandığı aktarıldı.


Independent Türkçe, Guardian, CNN, BBC

DAHA FAZLA HABER OKU