ABD Başkanı Donald Trump ve Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski'nin geçen ay sonu Beyaz Saray'daki tartışmasının ardından ABD'li ve Ukraynalı yetkililer ilişkileri düzeltmek üzere bugün Suudi Arabistan'da bir araya geldiler.
Bu görüşmeler, Ukrayna'nın Rusya'ya şimdiye kadarki en büyük insansız hava aracı saldırısını (İHA) düzenlemesinin ardından gerçekleşti.
Trump'ın ikinci başkanlık dönemi öncesinde Ukrayna'nın ana müttefiki olan ABD, Trump'la birlikte Ukrayna politikasını tamamen değiştirdi. Rusya ile doğrudan görüşen Trump, Ukrayna'ya askeri yardımı ve istihbarat paylaşımını kesti.
Geçen ay Zelenski ile Trump arasında Beyaz Saray'da yaşanan tartışma ikili ilişkilere büyük zarar verdi.
ABD'nin herhangi bir barış anlaşması için şart koştuğu maden anlaşmasını kabul etmemesi nedeniyle ABD'den güvenlik garantileri sağlayamayan Zelenski'nin üzerindeki ABD baskısı arttı.
Görüşmede ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve ABD ulusal güvenlik danışmanı Mike Waltz, Zelenski'nin danışmanı Andriy Yermak liderliğindeki üst düzeydeki Ukraynalı yetkililerle bir araya geldiler. Dün Suudi Veliaht Prens Muhammed bin Salman ile görüşmek üzere Suudi Arabistan'da bulunan Zelenski görüşmelere katılmadı.
Görüşmeler yapıcı bir şekilde başladı
Yermak, Telegram üzerinden yaptığı açıklamada "Görüşmeler oldukça yapıcı bir şekilde başladı" dedi.
Ukrayna'nın Avrupa'daki müttefikleri, Kiev ile Trump yönetimi arasındaki ilişkilerin nasıl şekilleneceğini dikkatle izliyor. Trump'ın Ukrayna politikasında yaptığı değişiklikler, ABD'nin Ukrayna üzerindeki baskısını artırmış durumda.
Rubio, Suudi Arabistan'a yola çıkarken yaptığı açıklamada, "Ukrayna'nın konumunu anlamamız ve vermeye niyetli olacakları tavizlere ilişkin genel bir fikir edinmemiz gerekiyor. Çünkü iki taraf da taviz vermezse ateşkes sağlayamazsınız ve bu savaşı sonlandıramazsınız" demişti.
Rubio daha temkinli davransa da, Trump'ın Ukrayna diplomasisinde görevlendirdiği Ortadoğu özel temsilcisi Steve Witkoff, ABD ile Ukrayna arasındaki maden anlaşmasının imzalanacağından umutlu olduğunu söylemişti.
Suudi Arabistan, Ukrayna'da adil ve kalıcı barış için yürütülen çabaların başarılı olmasını umuyor
Suudi Arabistan resmi haber ajansı SPA’ya göre, Veliaht Prens Muhammed bin Selman ile Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski arasındaki görüşmenin ardından iki ülke arasında ortak bildiri yayımlandı.
Ortak bildiriye göre, Bin Selman ve Zelenskiy Cidde'deki Selam Sarayı'nda gerçekleştirdikleri görüşmede iki ülke arasındaki "özel ilişkileri" ele alarak tüm alanlarda işbirliğini güçlendirme arzusunu dile getirdi.
Taraflar ayrıca, Ukrayna’da adil ve kalıcı barışın sağlanması için yürütülen çabaları değerlendirdi.
Suudi Arabistan, "bu çabaların başarılı olmasını, krizin uluslararası hukuk ve BM Anlaşması doğrultusunda çözülmesini, uluslararası güvenlik ve istikrar üzerindeki olumsuz etkilerinin sona ermesini, sivillerin yaşadığı insani sıkıntıların giderilmesini, nükleer ve gıda güvenliğinin sağlanmasını, çevrenin korunmasını ve mayınların temizlenmesini" umduğunu belirtti.
Ukrayna tarafı ise Suudi Arabistan’ın bu yöndeki çabalarına teşekkür ederken, Riyad'ın Ukrayna’ya sağladığı insani ve kalkınma yardımlarına minnettarlığını ifade etti.
2024 yılında iki ülke arasındaki ticaret hacminde yüzde 9 büyüme kaydedildiği belirtilen bildiride ticari ilişkilerin geliştirilmesine yönelik engellerin aşılması gerektiği konusunda mutabakata varıldığı kaydedildi.
İki ülke, resmi ziyaretlerin, ticaret ve yatırım heyetlerinin karşılıklı ziyaretlerinin artırılması, ortak projelerin teşvik edilmesi ve Suudi Arabistan’ın "Vizyon 2030" planı ile Ukrayna’nın yeniden yapılanma programlarında iş birliği fırsatlarının değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
Taraflar, 2025 yılı içinde Suudi Arabistan-Ukrayna İş Konseyi’nin yeniden kurulmasını memnuniyetle karşıladı ve enerji, gıda sanayi ve altyapı gibi öncelikli sektörlerde yatırım ortaklıklarının geliştirilmesi için kararlılıklarını dile getirdi.
Petrol, doğal gaz, türev ürünler ve petrokimya alanlarında ortak iş birliği fırsatlarının da ileride ele alınması görüşüldü.
Independent Türkçe, AA, Reuters
