Sudan ordusu ile Sudan Halk Kurtuluş Hareketi-Kuzey (SPLM-N) arasında Güney Sudan'ın başkenti Juba’da Sudan’daki çatışmaları sona erdirmek amacıyla yürütülen müzakereler çıkmaza girdi. Müzakerelerin daha fazla istişare yapılması için ertelendiği ve gelecek müzakere görüşmesinin tarihinin daha sonraki bir tarihte arabulucu Güney Sudan tarafından belirleneceği açıklandı.
Sudan'ın güney eyaletleri Mavi Nil ve Güney Kordofan'da SPLM-N tarafından kontrol edilen bölgelerde çatışmaların durdurulmasını amaçlayan müzakereler, ordunun müzakereleri SPLM-N kontrolündeki iki bölgeyle sınırlamak istemesi nedeniyle taraflar arasında anlaşmazlık olduğunu gösterdi.
Sudan Ordusu Başkomutan Vekili Orgeneral Şemseddin Kebbaşi başkanlığındaki ordu heyeti, Abdulaziz el-Hilu liderliğindeki SPLM-N heyetine sadece söz konusu iki bölgeyi kapsayan bir anlaşmaya dair belge sundu. SPLM-N ise buna anlaşmanın ülkedeki savaştan etkilenen tüm bölgeleri kapsaması ve bu bölgelere insani yardımların ulaştırılmasının ve bu meselelerin bir sonraki müzakere görüşmelerinin gündeminde yer alması gerektiğinin vurgulayarak beklenen bir yanıt verdi.
Sudan Egemenlik Konseyi’nin resmi internet sitesinde bildirilene göre Egemenlik Konseyi Üyesi ve Ordu Başkomutan Vekili Orgeneral Şemseddin Kebbaşi, SPLM-N ile iki tarafın kontrolündeki bölgelerde halkın savaş nedeniyle çektikleri sıkıntılara son vermek üzere anlaşmaya varılmasını sağlamak amacıyla düşmanlıkların durdurulması ve insani yardımların ulaştırılması için taraflar arasındaki müzakerelere ilişkin başkanlığını yaptığı heyet tarafından sunulan belgenin ‘esnek ve tartışılabilir’ olduğunu söyledi. Kebbaşi, insani yardım çalışanlarının can güvenlikleri için teminatlar verildiği ve gerekli güvenlik önlemleri alındığı takdirde hükümetinin ülkenin geriye kalan eyaletlerine yardım ulaştırmaya itirazı olmadığını vurguladı.
Delman: Sudan'ın tamamını kapsayan bir anlaşmaya varılmasında kararlıyız
SPLM-N Müzakere Heyeti Sözcüsü Jatika Amoja Delman, Şarku’l Avsat’a yaptığı açıklamada, dün yapılan müzakere toplantısında SPLM-N'nin ordu heyeti tarafından cuma günü sunulan ve anlaşmanın Güney Kordofan ve Mavi Nil olmak üzere iki bölgeyle sınırlandırılmasını öngören belgeye verdiği yanıtın görüşüldüğünü söyledi.
SPLM-N’nin anlaşmanın Sudan'ın savaştan etkilenen tüm bölgelerini kapsaması ve savaş nedeniyle insani bir felaket yaşayan tüm bölgelerdeki Sudanlılara insani yardımların ulaştırılması konusunda kararlı olduğunu açıklayan Delman, Nuba Dağları bölgesi, Yeni Fung bölgesi ve Darfur, Kordofan, el-Cezira ve Hartum eyaletlerinde milyonlarca kişinin hayatının kurtarılması için acil insani yardıma ihtiyaç duyulduğunu vurguladı.
Ordunun Güney Sudan’ın arabuluculuğunda SPLM-N’ye, Güney Kordofan, Batı Kordofan ve Mavi Nil olmak üzere üç eyaletteki hükümet ve SPLM-N tarafından kontrol edilen bölgelere insani yardımların ulaştırılması için ‘çatışmaların durdurulmasını’ öngören bir belge sunduğunu söyleyen Delman, “Ordunun önerisini reddettik ve onlara insani yardımın Sudan'ın tüm bölgelerine, herhangi bir etnik ya da coğrafi kayırma olmaksızın ve aynı anda ulaşması gerektiğini söyledik” ifadelerini kullandı.
Ordunun Güney Kordofan ve Mavi Nil eyaletlerindeki vatandaşların durumuyla birdenbire ilgilenmeye başlaması karşısında şaşkınlığını dile getiren Delman, " SPLM-N olarak bizler ordunun bu ani insancıllığının nereden geldiğini merak ediyoruz. Aynı ordu, 1989 yılındaki ‘Yaşam Hattı Operasyonu'ndan bu yana iki eyaletin vatandaşlarına yardım göndermeyi reddetmiş ve hatta savaş yılları boyunca, insani bir felaket yaşayan ülkenin geri kalanına karşı onları kayırarak açlığı onlara karşı bir silah olarak kullanmıştı” dedi.
Orduya Güney Kordofan ve Mavi Nil eyaletleri sakinlerinin Sudan'ın dört bir yanına dağıldığını, Hartum ve el-Cezira sakinleri olduklarını söylediklerini ifade eden Delman, diğerleri güvenli bölgelere kaçarken, ordu ve Hzlı Destek Güçleri’nin (HDK) çatıştığı bölgelerde kalanlara atıfla ordunun ‘insani görevini’ yerine getirmek istiyorsa ülkenin dört bir yanına insani yardımların ulaştırılmasına izin vermesi gerektiğini belirttiklerini açıkladı.
Delman: Sudan'ın tüm eyaletlerinde insani yardıma ihtiyaç var
SLPM-N’nin müzakere heyetinin başkanlığını da yapan SPLM-N Müzakere Heyeti Sözcüsü Delman, Sudan Savunma Bakanı Korgeneral Yasin İbrahim Yasin başkanlığındaki ordu heyetinin katıldığı müzakerelerin başında yaptığı konuşmada şunları söyledi:
Müzakereler, ordunun talebine göre Güney Kordofan, Mavi Nil ve Batı Kordofan eyaletlerinde savaştan etkilenenlere insani yardımların ulaştırılması için çatışmaların durdurulmasına yönelik bir belgenin imzalanmasını amaçlıyor.
Ancak Delman, SLPM-N’nin Nuba Dağları bölgesi, Yeni Fung bölgesi ve Darfur, Güney Kordofan, el-Cezira ve Hartum eyaletleri sakinlerinin hayatlarını kurtarmak ve insanlık onurlarını korumak için acil insani yardıma ihtiyaç duyduklarına inandığını söyledi.
Delman, arabuluculara Sudan’ın tüm eyaletlerinin yardıma ihtiyacı olduğunu ve 6 milyon yerinden edilmiş insan, 2 milyon mülteci ve yetersiz beslenen 3 milyon çocuk dahil olmak üzere 18 milyon insanın açlık tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu ifade ettiklerini söyledi. Sağlık tesislerinin yüzde 80'inin hizmet dışı olduğu ve askeri bir çözümün mümkün olmadığını belirten Delman, “Ordu meseleyi askeri olarak çözmek istiyor, ancak bunu başaramayacak" dedi.
Sudan’da 15 Nisan’da başlayan savaşı ‘siyasal İslamcıların Sudan halkına karşı savaşı’ olarak nitelendiren Delman, “Bizim için bu ordu milli ordu değil. HDK'yı kuran, finanse eden ve anayasal statüsünü yasallaştıran İslamcı bir milis grubu ve bu utancın sorumluluğunu üstlenmeli. Bizim için ordu ve HDK gerçek düşmanlar, aynı madalyonun iki yüzü ve iki İslamcı hareket” diye konuştu.
Güney Sudan Cumhuriyeti'ni insani bir trajedi içindeki milyonlarca Sudanlıya yardım etmede önemli bir rol üstlenmeye çağıran Delman, “Şu an devletin olmadığı bir dönemdeyiz. Onlar (ordu) hala kısmi çözümler ararken biz devletin kuruluşundan öncesine geri döndük” ifadelerini kullandı.
Sudan Ordusu Başkomutan Vekili Orgeneral Şemseddin Kebbaşi’nin Güney Sudan'a ‘tutunacak bir dal’ bulmak için geldiğini söyleyen Delman, çünkü Kebbaşi’nin komutasındaki ‘22 Babanusa’, ‘14 Kadugli’ ve ‘10 Abuja’ adlı üç askeri tümenin lojistik destek almadıkları takdirde düşüşün eşiğine geleceklerini belirtti. Delman, “Eğer bu tümenler düşerse el- Ubeyd'deki 5’inci Tümen de düşecek” dedi.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
