WSJ'den "hayalet filo" haberi: "Rusya, yaptırımları Türk şirketleriyle aşıyor"

"ABD, Türkiye'nin Rusya'ya getirilen yaptırımlarının ihlal edildiği bir merkez haline geldiğinden endişeli"

Kozmino limanında, Rus devletine ait Transneft petrol şirketi faaliyet gösteriyor (Reuters)

ABD'nin önde gelen gazetelerinden Wall Street Journal (WSJ), Rusya'nın yaptırımlardan kaçarak petrol sevkiyatı yapmasını sağlayan hayalet filoyu yazdı. 

Gazetenin Ortadoğu muhabiri Jared Malsin'in haberinde, Türk tekstil patronu Ali Bekmezci'nin kurduğu Beks Ship Management adlı şirketin, Rus petrolünün Batı yaptırımlarını delerek taşınmasını sağlayan hayalet filonun parçası olduğu öne sürüldü.

Yaklaşık 10 yıl önce kurulan firmanın 2021'e kadar sadece 6 gemiyle faaliyet gösterdiği belirtildi. Ancak şirketin, 2021 itibarıyla yaklaşık 782 milyon dolar yatırımla çoğu eski petrol tankerlerinden oluşan 37 gemi satın alıp filosunun değerini 10 katına çıkardığı ileri sürüldü.

Londra ve Washington DC'de ofisleri bulunan sivil toplum kuruluşu Global Witness'ın verilerine göre firma, şubat itibarıyla Rus petrolünün taşınmasını sağlayan en büyük 4'üncü armatör konumunda.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Öte yandan haberde, hayalet filoda Yunanistan, Hindistan ve Birleşik Arap Emirlikleri'ne ait firmaların gemilerinin de yer aldığı savunuldu. Bu firmaların isimleriyse paylaşılmadı. 

WSJ, Beks firmasındaki tankerlerin, dünyadaki ticari gemilerin yüzde 90'ına hizmet veren koruma ve tazminat sigortası şirketi P&I Club'la çalışmadığını yazdı. Gemilerin, Rusya'nın geçen yıl 24 Şubat'ta başlattığı savaşın ardından oluşturduğu paralel bir sigorta sistemini kullandığı iddia edildi.

Beks şirketinin kurucu ortaklarından Cemil Ersöz, filodaki gemileri Fransa, Çin, Japonya, Tayvan ve Avustralya'dan gelen paralarla finanse ettiklerini belirtirken, gizlilik anlaşmalarını gerekçe göstererek yatırım sahiplerinin kimliklerini açıklamadı. Yetkili, ayrıca Rusya'dan hiçbir finansman almadıklarını savundu. 

Yaptırımlarla ilgili kontrollerin, Birleşik Krallık'taki (BK) avukatlar aracılığıyla sağlandığını belirten Ersöz, gemilerin sigortalarının da BK merkezli sigorta firması Lloyd ve Avrupa'daki diğer şirketler tarafından yapıldığını belirtti. Ersöz, gemilerin neden P&I Club veritabanında kayıtlı olmadığına dair yorum yapmadı.

Öte yandan Harvard Üniversitesi'nden Craig Kennedy, filodaki bazı tankerlerin 20 yıllık olduğuna dikkat çekerek, güvenlik endişelerinin "saatli bomba" gibi olduğunu söyledi. 

Beks Ship Management'a ait bir dökme yük gemisi, haziranda Rusya'nın Pasifik kıyısından geçerken makine dairesinde yaşanan bir sorun nedeniyle alev almıştı. Haberde, Rus kurtarma görevlilerinin gemiye giderek yangına müdahale ettiği belirtildi. Ayrıca yine firmaya ait bir geminin temmuzda Tunus'ta karaya oturduğu yazıldı. 
 


Haberde, Washington yönetiminin "Türkiye'nin Rusya'ya getirilen yaptırımların delindiği bir merkez haline geldiğinden endişelendiği" de belirtildi. Gazete, kimliğini paylaşmayan bir ABD'li yetkilinin şu sözlerini aktardı: 

Türk hükümetiyle bu hususlarla ilgili görüşmelerimiz sürüyor. Bir Türk şirketine yaptırım uygulanacak bir senaryodan kaçınmak istiyoruz. Hem hükümetle hem de özel sektörle birlikte çalışarak, onları gerçek riskler konusunda bilgilendirdik.

Haberde, Beks'e ait filonun, Rus petrolünün Asya-Pasifik bölgelerine taşınmasını sağlayan Doğu Sibirya-Pasifik Okyanusu petrol boru hattında yer alan Kozmino limanından sevkiyat yaptığı da öne sürüldü.

Veri analiz firması Kpler'in sağladığı bilgileri inceleyen WSJ, bu sevkiyatlarda G7 ülkelerinin aralıkta belirlediği varil başına 60 dolarlık tavan fiyat yaptırımının delindiğini iddia etti. Buna göre firmaya ait Beks Sun gemisi temmuzda, Kozmino limanından Hindistan'a petrol taşıdı. Şirketin gemilerinin Çin'e petrol sevkiyatı yaptığı da savunuldu. 

Mevzubahis sevkiyatların, ABD Hazine Bakanlığı'nın Rusya'nın Kozmino dahil çeşitli limanlardan tavan fiyat uygulamasını delerek petrol sevkiyatı yaptığına dair nisanda yayımladığı uyarının ardından gerçekleştiğine de dikkat çekildi. 

Beks'ten Ersöz ise Kozmino'daki sevkiyatla ilgili yorum yapmazken, "Tavan fiyat mekanizmasına uymakta çok ihtiyatlı davranıyoruz" dedi. 

Haberde, Türk nakliye firması İmza Marine'in de Kozmino limandan yaptırımları delerek petrol sevkiyatı yaptığı öne sürülürken, şirketin yorum talebine yanıt vermediği aktarıldı.


Independent Türkçe, Wall Street Journal, Reuters

DAHA FAZLA HABER OKU