Libyalı analistler ve gözlemciler, ülkede beklenen cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin yapılmasını denetleyecek ‘tek bir hükümetin’ kurulmasına yönelik devam eden görüşme trafiği ele alındığında, Trablus merkezli Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başbakanı Abdulhamid ed-Dibeybe’nin yarın (8 Haziran’da) İtalya’nın başkenti Roma’ya yapmayı planladığı ziyaretin siyasi amaçlarına ve anlamlarına ilişkin tahminlerini paylaştılar.
Dibeybe’nin medya ofisi ziyaret hakkında resmi bir açıklama yapmazken İtalyan haber ajansı Nova kaynaklara dayandırdığı bir haberinde, Dibeybe’nin yarın İtalya’nın başkentine gelerek iki günlük bir ziyaret gerçekleştireceğini belirtti. Roma, muhalif Libya tarafları için önemli bir durak sayılıyor. Zira burası her yetkilinin uğrak noktası. Dibeybe’nin ziyareti, Libya Ulusal Ordusu (LUO) Komutanı Halife Hafter’in geçen ayın başlarında buraya yaptığı benzer bir ziyaretin ardından gerçekleşiyor. Hafter ziyareti sırasında başta Başbakan Giorgia Meloni olmak üzere İtalyan yetkililerle görüşmüştü.
Libyalı siyasi analist Ahmed Cuma Ebu Arkub ‘Dibeybe’nin beklenen ziyaretinin, İtalya ile ekonomik ortaklığı genişleterek iktidarda kalmaya devam edebilmesi için hükümetine (görev süresi sona erdi) destek bulma çabaları’ çerçevesinde geldiğini öne sürdü.
Ebu Arkub, Şarku’l Avsat’a verdiği röportajda, ABD’nin Libya’nın Avrupa’ya ham petrol ihracatını artırmak amacıyla İtalyan ENI şirketi ile Dibeybe hükümeti arasındaki petrol sondaj çalışmalarının genişletilmesi şekilde ortaya çıkan bu ortaklığı desteklediğini kaydetti. Ebu Arkub “Amaç, Rus petrolüne alternatifler bulmak. Zira Libya, Avrupa’ya enerji sağlanmasına yardımcı olan mükemmel bir pazar. İtalya da Libya dosyasındaki etkili ülkelerden biri ve İngiltere ve ABD’yi Libya’daki değişim mekanizmasına ikna etmede büyük bir rol oynuyor” dedi.
Ebu Arkub, Dibeybe’nin ‘iktidarda kalışını pazarlamak için ABD ve İngiltere nezdinde İtalyan hükümetinin desteğini almaya çalıştığını’ öne sürdü.
Dibeybe 22 Mayıs’ta açılan ‘Libya Build’ sergisindeki İtalyan bölümünü ziyareti sırasında yapmayı planladığı Roma ziyaretinden bahsetmişti. Öte yandan İtalya, geçen ocak ayı sonunda Trablus’ta Dibeybe hükümeti ile enerji sondaj anlaşması imzalamıştı. İmza atma töreninde Başbakan Giorgia Meloni de bulunmuştu. Anlaşma ENI’nin, 25 yıl içinde çıkarılacak toplam 6 trilyon fit küp doğal gaz rezervi ile iki Libya açık deniz sahasına 8 milyar dolar yatırım yapmasını öngörüyor. İtalya, petrol ve doğal gazdaki payını güvence altına almanın yanı sıra, Libya’dan kıyılarına gelen düzensiz göçmen akışını da engellemeye çalışıyor. Meloni, Hafter ile bir araya geldiğinde bu konuyu tartışmıştı.
Meloni’nin Dibeybe ile yarınki görüşmelerinde de aynı konuyu tekrar gündeme getirmesi bekleniyor.
Gözlemciler, Dibeybe hükümetinin Savunma Bakanlığı’na bağlı uçaklar tarafından yapılan son hava saldırılarının, Dibeybe’nin Roma ziyaretinden hemen önce İtalyan mevkidaşına bir ön mesaj niteliğinde olduğunu ve UBH’nin ‘İtalya kıyılarını düzensiz göçmen tehlikesinden korumada güvenilir bir ortak’ olduğu konusunda güvence vermeyi amaçladığını iddia ediyorlar.
Bu bağlamda Libya’nın doğusundaki Libyalı siyasi bir kaynak Şarku’l Avsat’a verdiği röportajda, silahlı insansız hava araçlarının (SİHA) başlattığı ‘saldırıların büyük çoğunluğunun’ ‘rastgele gerçekleştirildiğini’ söyledi. Kaynak “El-Maya Limanı’nda göçle mücadele etmek için çalışan tekneleri Avrupa’ya göçmen kaçırmak için çalıştıklarını söyleyerek bombaladılar” dedi.
Fas’ta sürmekte olan Libya 6+6 Ortak Komitesi görüşmelerinin, UBH ve Temsilciler Meclisi tarafından desteklenen İstikrar Hükümeti yerine beklenen seçim sürecini denetleyecek ‘tek ve mini’ bir hükümet kurma konusunda üyeler arasında uzlaşmaya varılmasıyla sonuçlanacağı varsayılıyor.
UBH Savunma Bakanlığı geçen ayın 25’inde, uçaklarının ‘titiz bir şekilde’ başkent Trablus’un batısındaki Ez-Zaviye şehrinin sahilinde göçmen kaçakçılığı yapan çete bölgelerini ve akaryakıt ve uyuşturucu tacirlerinin yuvalarını hedef alan hava saldırıları düzenlediğini duyurmuştu. Hükümet bu saldırıları savunarak uygulanan bir askeri plan olduğunu söylemiş ve Batı kıyı bölgesini ve Libya’nın geri kalanını suç yuvalarından ‘arındırmayı’ hedeflediğini vurgulamıştı. Ancak bu, birçok politikacının bu bombalamanın Dibeybe’nin Roma ziyaretinin önünü açtığını söylemesine engel olmadı.
*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
Şarku'l Avsat
