Askıya alınan Libya-Türkiye hidrokarbon anlaşmasının ardından neler yaşandı?

"Gerçek şu ki, Libya Parlamentosu'nun Dibeybe hükümeti ile Türkiye arasındaki anlaşmanın imzalanmasından bu yana pozisyonu nettir. Bu anlaşma Libya yasalarına uygun uygun değildir"

Libya ile Türkiye arasında 3 Ekim'de yapılan anlaşma töreninden / Fotoğraf: Twitter

Trablus Temyiz Mahkemesi 10 Ocak Salı günü, Akdeniz'de petrol ve doğalgaz aramalarına ilişkin Libya-Türkiye mutabakat zaptının uygulamasının askıya alınmasına karar verdi.

Bu karar, Libyalı beş avukatın Trablus merkezli hükümetin Ankara ile imzaladığı anlaşmaya karşı Temyiz Mahkemesi'ne başvurmasının ardından geldi.

Avukatlar dilekçelerinde, Dibebye hükümetinin kurulduğu anlaşmaya göre, Dibeybe hükümetinin uluslararası anlaşma yapma yetkisi olmadığını iddia ettiler.

Dilekçede ayrıca avukatlar, Türk şirketlerinin bu konuda yetersiz olduğu ve bu anlaşmanın Libya petrol yasasının birçok maddesini ve devlet denetleme bürosu yasasının ihlal ettiğini söylediler. Mahkeme bu iddiaları haklı buldu ve anlaşmayı askıya aldı. 

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Geçen ekim ayında Libya ve Türkiye, deniz alanlarında potansiyel enerji aramalarını içeren bir mutabakat zaptı imzalamıştı.

İmzalanan mutabakat zaptı, Türk şirketlerinin bölgede petrol ve doğalgaz arama sondajı yapmalarına izin veriyor.

Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Trablus'ta anlaşmayı imzaladıktan sonra yaptığı açıklamada, anlaşmaların Libya sularında iki ülkenin ortak petrol ve doğal gaz aramalarına izin vereceğini söyledi. 

Türkiye'nin Trablus Merkezli geçici Dibeybe hükümeti ile Meclis ve diğer kurumlardan gizli yaptığı anlaşma Yunanistan ve Mısır'ın tepkisi aldı.

İki ülke, bu anlaşmanın yasal ve geçerli olmadığını ve bu tanımayacaklarını açıkladılar. 

Yunanistan, Trablus'taki mevcut Libya hükümetinin geçici bir hükümet olduğunu ve seçimle gelecek bir hükümeti bağlayacak kararlar veremeceğini iddia ederek BM'ye başvurdu. 

Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, Mısırlı mevkidaşı Sameh Shoukry ile ekimde düzenlediği ortak basın toplantısında Türkiye'yi, Libya'daki çalkantılı durumu ve Akdeniz bölgesindeki güvenliği daha da istikrarsızlaştırmak ve bölgesel bir hegemonya kurmak için kullanmakla suçladı. 
 

Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, Mısır Dışişleri Bakanı Sameh Shoukry.jpg
Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias, Mısır Dışişleri Bakanı Sameh Shoukry

 

Dibeybe hükümetinden bu mahkeme kararına uyulup uyulmayacağı konusunda bir açıklama yapılmadı ama bu konuda perşembe günü Dışişleri bakanı Çavuşoğlu bir açıklama yaptı.

Bu kararın ardından hemen Libya Ulusal Birlik Hükümeti Başbakanı Abdulhamid Dibeybe ile temasa geçtiklerini söyleyen Çavuşoğlu, şunları ifade etti:

Metin bir ahitname, mutabakat muhtırası. Tıpkı Libya'nın diğer ülkelerle imzaladığı mutabakat muhtıraları gibi, Libya'da meclisten geçmesine gerek yok


Çavuşoğlu, "Mahkeme yürütmenin durdurulması kararı almış. Neticede bu bir karar yani nihai hüküm değil. (Libya) Hükümet anlaşmanın arkasında ve gerekli çalışmaları yaptıklarını söylediler. Sonuçta Libya hükümeti ve devleti olarak onlar için de bu işbirliği anlaşması son derece önemli. Bunun (anlaşmanın) arkasında olduklarını ve yakından takip edeceklerini söylediler" şeklinde konuştu.

Dibyebe hükümetinin mahkemenin kararına ilişkin bir açıklama yapmaması ve Türkiye'den yapılan açıklamada, Dibeybe hükümetinin bu anlaşmanın arkasında olduğunu söylediğinin belirtilmesi, Libya'da parlamento ve doğu bölgesi hükümeti tarafından tepki ile karşılandı. 

Libya Parlamentosu üyesi El-Mebruk El-Hattabi, yaptığı açıklamada, Türk hükümetini ve Trablus merkezli Abdulhmaid Dibeybe hükümetin Libya yargısına ve kararlarına saygı duymaya çağırdı.
 

El-Mebruk El-Hattabi.png
El-Mebruk El-Hattabi

 

"Yargı kararlarına uyulmazsa devlet çöker" diyen El-Hattabi, düzenlediği basın toplantısında Türk hükümetinin "siyasi çıkarlarını gerçekleştirmek için Libya yargısının kararlarını görmezden gelmemesi gerektiğini" kaydetti.

El-Hattabi sözlerine şunları ekledi:

Gerçek şu ki, Libya Parlamentosu'nun Dibeybe hükümeti ile Türkiye arasındaki anlaşmanın imzalanmasından bu yana pozisyonu nettir. Bu anlaşma Libya yasalarına uygun uygun değildir.


Hattabi, "Libya yasalarına saygı çerçevesinde, Türkiye ve Libya'yı çevreleyen diğer ülkelerle bölgesel ve uluslararası düzeyde güvenlik ve ekonomik işbirliğini" memnuniyetle karşılayacaklarını da sözlerine ekledi.
 

Dibeybe ofisi.jpg
Fotoğraf: Dibeybe ofisi

 

Ayrıca, 17 Ocak Salı günü Dibeybe hükümeti medya ofisi tarafından yapılan bir açıklamada, MİT Müsteşarı Hakan Fidan'ın Trablus'u ziyaret ettiği ve Abdulhamid Dibeybe ile Hakan Fidan'ın "karşılıklı ilgi alanına giren yerel, bölgesel ve uluslararası meseleleri" görüşmek üzere bir araya geldikleri belirtildi. 

Hakan Fidan, Trablus'ta Libya Devlet Yüksek konseyi başkanı Halid Mişri ve Libya Başkanlık Konseyi başkanı Muhammed Menfi ile de birer görüşme yaptı.

 

 

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU