Futbol lezzetini ararken… Dünya Şampiyonu Arjantin

Hüsamettin Aslan Independent Türkçe için yazdı

Fotoğraf: Reuters

Katar'da düzenlenen 2022 Dünya Kupası finalinde Arjantin ve Fransa arasındaki mücadele nefesleri kesti.

Arjantin ile Fransa Lusail Stadı'nda karşılaştı. 2022 FIFA Dünya Kupası'nı, normal süresi 2-2, uzatma bölümü 3-3 sona eren finalde, Fransa'yı penaltı atışlarıyla 4-2 yenen Arjantin kazandı.

Arjantin, böylece tarihindeki üçüncü Dünya Kupası şampiyonluğunu yaşamış oldu.

Böylelikle hem Arjantin 36 yıllık Dünya Kupası hasretine son verdi. Hem de 35 yaşındaki Lionel Messi, kariyerindeki tek eksik olan Dünya Kupası'nı kazanmış oldu. 
 

messi reuters.jpg
Fransa'yı penaltı atışlarıyla yenen Arjantin kazandı ve Dünya Kupası'nın sahibi oldu / Fotoğraf: Reuters​​​​​

 

Tarihinde altıncı kez finale çıkan Arjantin 36 yıllık özlemine son verdi.

Arjantin, 1978'de Hollanda'yı 3-1, 1986'da da Almanya'yı 3-2 mağlup ederek turnuvada şampiyonluk sevinci yaşadı.

Şahsen bugüne kadar oynanmış en kaliteli final maçı diyebilirim.

Messi ve Mbappé'nin istekleri ve hırsı dünyanın unutmayacağı bir final izlemesine sebep oldu.
 

aa2.jpg
Fotoğraf: AA

 

Bu yılki Dünya Kupası'nda 6 Latin Amerika ülkesi katıldı (Brezilya, Arjantin, Meksika, Ekvador, Kosta Rika ve Uruguay) ve her takım ülkesine getireceği bir zaferin sosyoekonomik ve politik zorluklar altındaki ülkelerine bir moral getireceğini umuyordu.

Nitekim öyle de oldu. Arjantin'in kazandığı şampiyonluk ağır eko-politik tartışmalar altındaki Arjantin'e bir nebze de olsa derin nefes aldırdı.
 

aa5.jpg
Fotoğraf: AA

 

Futbol Latin Amerika özelinde başta Brezilya ve Arjantin'de öyle bir tutku ki; yaşam biçiminden tüketim biçimine insanların politik tercihine göre aksiyon almasına neden oluyor.

Mesela kupa töreninde gözler Arjantin Cumhurbaşkanı Alberto Fernandez'i aramış olsa da Başkan Fernandez, Şampiyon Arjantin'in final maçını izlemek için Katar'a gitmedi ve seyahat etmesi beklenmiyordu.

Nitekim Fransa Devlet Başkanı Emmanuel Macron Doha'ya gitmiş ve Fransız futbolcuların soyunma odasına kadar inmişti.
 

t.jpg
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, 2022 Dünya Kupası finalinde kaybettiği Mbappe'yi teselli etti

 

Çünkü Arjantin başkanları, Arjantin milli takımı maçı kaybederse kötü şans anlamına gelen ve argoda "mufa" olarak anılmaktan korktukları için böyle yüksek adrenalinli maçlara gitmekten kaçınır.

Yani milli takıma 'uğursuzluk' getireceklerinden çekiniyorlar.

Örneğin 1990 Dünya Kupası'nda olduğu gibi, dönemin son şampiyonu Arjantin, açılış maçında Kamerun'a yenildi.

O zamanın Cumhurbaşkanı Carlos Menem maça gittiği için şiddetli bir şekilde eleştirildi.

Son olarak 2022 Katar Dünya Kupası'nın ilk tur maçında Arjantin, Suudi Arabistan'a karşı tüm zamanların en şok edici Dünya Kupası yenilgilerinden birini aldığında maça giden eski Cumhurbaşkanı Mauricio Macri'ye yoğun eleştiri yapıldı. 

Yani politika ve futbol, her yerde birbiriyle iç içe geçebiliyor. Bu bağlamda Arjantin'in futbol fanatizmi kendisine has ve benzersizdir.

Futbolun kültürel olarak bir kişinin sosyal ve kişisel kimliğiyle bu kadar ilgili olduğu başka bir ülke yoktur.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Dolayısıyla futbol, dinden bile daha önemli bir birincil kimlik işlevi görüyor. Mesela Arjantin'de bir "Maradona dini" bile vardır.

Gerçekten de futbol stadyumları, yıllar boyunca siyasi protestoların ve halk direnişinin sembol yeri oldu.

Söylenen marş ve tezahüratlar kolektif bir hareketin güçlü motivasyonu görüldü.

Hatta Dünya Şampiyonu Arjantin'in Katar'daki resmi olmayan marşı göze çarpıyordu.

"En Argentina nací" (Arjantin'de Doğdum) veya "Muchachos" (Erkekler) gibi birçok isimle anılan tezahüratlar, her maçtan önce takım kadrosunu tanıtır, her gole kadeh kaldırır ve galibiyetten sonra üstünlüğünü ilan ederdi.
 


La Mosca'nın popüler şarkısı "Muchachos, Ahora Nos Volvimos a Ilusionar"ın (Erkekler, Yeniden Umutlarımız Var) melodisi, Arjantinli taraftarlarının 2022 Dünya Kupası'nda kullandıkları gayriresmi marşı oldu.
 


Bu şarkı Arjantin futbol takımı sayesinde Katar'da ve dünya çapında popülaritesini artırdı.

Şarkı, akılda kalıcı melodisi ve Lionel Messi gibi isimler arasındaki popülaritesinin yanı sıra, futbolun Arjantin ve dünya için ne anlama geldiğini temsil ediyor.


Futbol, Arjantin kimliğini öğrenmek ve anlamak için muhteşem bir araçtır.

Arjantinli olmanın ne anlama geldiğini temsil eden 3 temel fikir vardır: tutku, bağımsızlık ve maçoluk.

Bu özellikler futbol, tango ve Arjantin'in kültürel simgesi olan Gaucho'ya uyarlamıştır.

Polo, Arjantin'in resmi ulusal sporu olmasına rağmen, futbol açıkça her Arjantinlinin kalbinde ve zihninde yer alıyor.

Alt ve orta sınıf kökleri futbolu herkes için erişilebilir kılarken; polonun üst sınıf doğası onu yalnızca birkaç kişinin erişebildiği elitist bir spor haline getiriyor.
 

aa.jpeg
Fotoğraf: AA

 

Arjantin hâlâ büyük ölçüde "maço" bir kültür. Arjantinliler hem kendini beğenmiş tavırlarıyla hem de spontane, sevgi dolu ve sevecen doğalarıyla tanınırlar.

Maçoluk, her iki takımın oyuncularına yöneltilen kaba tezahüratlarında belirgindir. Criollo, Arjantin'in oyuna getirdiği bireyselliği göstermektedir.

Futbol, İngiliz sömürgeciler tarafından ilk olarak Arjantin'e getirildi. Bugün Arjantinliler futbolu, bağımsızlık kültürlerine uyarlayacak şekilde bir "oyun" tarzında görmektedirler.
 

ar.jpg
Fotoğraf: TELAM

 

Genel olarak, Arjantinlilerin yaşama sevinci ve kopyalanması zor bir aile sevgisi vardır.

Ülkeyi sık sık rahatsız eden ekonomik ve politik belirsizliğe rağmen, halkı içten ve misafirperver olmaya devam ediyor.

Arjantin'de futbol hem tutkulu hem de agresiftir ve bu özellikler yıllar boyunca hükümetler tarafından istismar edilmiştir.

Arjantin'de spor, siyasette bir silah olarak hep kullanılmıştır. 

Latin Amerika'daki pek çok entelektüel, kendileri bir etnik azınlığın parçası olsalar bile, etnisiteyi kategorik olarak reddediyor (yerli nüfus veya Afrika kökenli insanları tartışmıyorsa). 
 


Böylece futbol, yalnızca yeteneğe dayalı bir spor dalı değil aynı zamanda insanların sosyal hareketlilik alanı; oyuncuların etnik kökenlerine bakılmaksızın en çok sevilen ve Arjantin değerlerini ve karakterini temsil eden bir  spor olarak sunulur.

1920'lerden bu yana, futbolun criollo tarzı kavramı gelişti ve yayıldı.

Arjantin futbol stili, bireysel oyuncunun yeteneğini ve yaratıcılığını sergileyen top sürme sanatıyla özetlendi.

Bu stil, İngiliz oyuncuların katı, robotik stiliyle bir tezat olarak sunuldu.

Arjantinliler, Güney Amerika usulü denilen şekilde futbol oynamaya alıştı. Açık alanlarda kuralsız, kontrolsüz ve hazırlıksız.  

Bu oyun tarzı, oyuncuların oyunlarında belirli özelliklere sahip olmalarını sağlayarak doğaçlama becerilerinin yanı sıra, her oyuncunun topla oynama konusundaki bireysel becerilerini geliştirdi.

Ayrıca daha kısa mesafeli paslara daha fiziksel ve şiddetli bir savunma yöntemine alıştılar.

En çok öğrendikleri ve alıştıkları şey Arjantin futbolunun temeli top sürme tekniğidir.

Keza Maradona ve Messi'nin top sürme becerileri bu harika oyun sitilinin en önemli örneğidir. 
 

Messi Maradona.jpg
Lionel Messi ve Diego Maradona, bir taraftar davulunun içinde resmedildi / Fotoğraf: Reuters

 

Futbolla ilgili olarak, Brezilya ve Arjantin, iş dünyası ve popüler kültür arasında özel bir karışıma sahiptir.

İlk Dünya Kupası'nın 1930'da Uruguay'da yapıldığı gerçeğiyle başlayan Güney Amerika futbolu, Avrupa'dakinden oldukça farklı bir oyun tarzı geliştirdi ve bu spor büyük kitleler arasında bağlılık yarattı. 

Bu bağlamda, her dört yılda bir düzenlenen Dünya Futbol Kupası sıra dışı bir olaydır.

Bu nedenle bu ülkelerde küreselden yerele hemen hemen her kişinin, kurumun, markanın, hatta küçük çocuğun bile Dünya Kupası hakkında söyleyecek sözü vardı.

Futbolun popüler kültür kodlarını temel alan 'dünya kupası markası' aidiyet duygusuyla ilgili hikayeler anlatıyor.

Ana tema, insanoğlunun sosyal niteliğidir ve futbol, halkın deneyimlerini başkalarıyla paylaşırken neler yapabileceğimizi ve nasıl hissedebileceğimizi canlı bir örneği olarak çalışıyor.

İşte bu yüzde Arjantinliler maçın başında acı çeken, gergin ve endişeli olarak temsil edilirken, Brezilyalılar her zaman mutlu, gülümseyen ve rahatlamış olarak temsil edilir.

Ulusal müzikleri gibi çeşitli kültürel ifadelerde de tespit edilebilen derin bir kültürel farklılıkla ve bir atmosfer, bir tavırla ilişkilendirilir. Yani samba ve tango arasındaki fark gibidir.

Samba şenlikli, anlamlı ve renkli bir ritim iken, tango samimi ve dramatik bir tutku taşır.

Arjantin genellikle kendisini Avrupa etkisi en fazla olan Latin Amerika ülkesi olarak kabul edilir ve bunu böyle sunmaktan hoşlanır.

Gerçekten de Arjantinlilerin çoğu -yaklaşık yüzde 85'i- 19'uncu yüzyılın sonları ve 20'nci yüzyılın başlarındaki yoğun göç nedeniyle ülkeye gelen İtalyan, İspanyol veya diğer Avrupa kökenlilerin torunlarıdır.

Boca Juniors ve River Plate ülkedeki en ünlü futbol takımlarıdır. Arjantin'e gittiğinizde size hangi takımı tuttuğunuz sorulursa ve birini veya diğerini desteklemeniz için baskı yapılırsa şaşırmamalısınız.

Her iki takım birbiriyle bir maç oynadığında buna Clasico denir ve insanların kazanmayı veya kaybetmeyi normalden daha fazla ciddiye alacağını bilirsiniz.

Dolayısıyla bu konuda ne kadar tutkulu olduklarını göstermektedir.
 

redaccion.jpg
Fotoğraf: redaccion

 

Boca Juniors, başkentin güneydoğu kesiminde bulunan La Boca semtinde bulunuyor.

Boca taraftarlarına, adını Boca mahallesinde yaşayan göçmen işçi sınıfından alan "Cenevizliler" adı veriliyor.

Renklerini başkent limanına yanaşan İsveç gemilerinin Sarı-Lacivert renklerinden alıyor.

Her iki takımın kökeni, oyunu oynama şekillerinde bugün bile halâ görülebilir.

La Boca'nın takımı İtalya'dan gelen göçmenlerden geliyor ve takım hala İtalyan tutkusuyla oynuyor.

Buna karşın üst sınıf kökleri olan River Plate, sporun daha sofistike bir versiyonunu oynuyor.
 

 

Sonuç olarak bir Dünya Kupası daha bitti ve Arjantin dünya şampiyon oldu.

Messi'nin eksik bir kupası kalmamış oldu. Arjantinliler ekonomik krizi ve politik sorunları en azından bir süreliğine unutmuş oldu.

Dünya şampiyonluğu nedeniyle Arjantin ulusunu ve Arjantin taraftarlarını tebrik ediyorum.

 

 

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir. 

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU