"Herkes bir saf tutar ve karşılıklı olarak çekişmeye ve kavga etmeye başlar. Meselenin özüne inmeden birkaç klişe lafla ve karşı tarafı alt etme kaygısıyla ne dediklerini de bilmeden didişir durur kavganın tarafları."

Ekşi Sözlük'te yer alan bu ifadelere ek olarak "kayıkçı kavgası", "Hiçbir yere varmayan kısır çekişme" olarak tarif ediliyor.

Türk Dil Kurumu'na (TDK) göre ise bu deyimin anlamı: "Sonucu olmayan, bıktırıcı münakaşa."

Elbette kayıkçı kavgasının tarihte yaşanan hangi olaydan çıktığına ilişkin bilgiler de mevcut.

İnternet sözlüğü ve TDK'nın tarifini verdiği kavga, son zamanlarda kurumlar arasında çokça yaşanıyor.

Özellikle de Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) arasında raylı sistem konusundaki karşılıklı sözler dikkatten kaçmıyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın metro açılışında bunu kamuoyuna yüksek sesle dillendirmesi, kavganın dozunu yükseltti.

"Göreve geldiğinden beri her taraf çukur"

Pendik Merkez - Sabiha Gökçen Havalimanı Metro Hattı'nın (M10) açılış töreninde konuşan Erdoğan, isim vermeden İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu'nu "Mevcut Belediye Başkanı 'Ben de bir köşesinden tutayım.' Yok, böyle bir derdi yok. Şu anda göreve geldiğinden beri her taraf çukur" diyerek eleştirdi.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nın görevi olmadığı halde İstanbul'da raylı sistem projelerini hayata geçirdiğini söyleyen Erdoğan, ''Bazıları bizim yaptığımız raylı sistemleri sahiplenmeye çalışıyor. Bunların kim olduğunu biliyorsunuz değil mi? Sel oluyor, İstanbul'un belediye başkanı nerede? Bodrum'da. Ama Erdoğan'ın bakanları nerede? Vakaların olduğu yerde'' diyerek İmamoğlu'nu kendileri tarafından hayata geçirilen projeleri sahiplenmekle suçladı.

Erdoğan, vatman koltuğuna geçmeden önce İBB Başkanı İmamoğlu'nu isim vermeden eleştirdi / Fotoğraf: AA 

"Maliyeti İBB tarafından karşılanmakta"

Cumhurbaşkanı Erdoğan'a, İBB Başkanı İmamoğlu anında cevap verdi.

"Bugün açılışı yapılan metro hattının maliyeti İBB tarafından karşılanmaktadır" diyen İmamoğlu, "Yani, aslında tüm ülkede olduğu gibi yatırımların tek sahibi kıymetli vatandaşlarımızdır. Pendik-Sabiha Gökçen Havalimanı Metrosu İstanbul'umuza hayırlı olsun" ifadelerini kullandı.

Tepedekiler söz düellosuna başlayınca alttakiler durur mu? Elbette de kavgaya kurumların yöneticileri de katıldı.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'na bağlı Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü, "Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın teşrifleriyle bugün hizmete aldığımız Pendik-Sabiha Gökçen Havalimanı Metrosu 4,4 milyar TL'ye mal oldu. Yatırım; Bakanlığımız bütçesinden AYGM tarafından gerçekleştirildi" açıklamasında bulundu.

İBB Sözcüsü Murat Olgun ise İBB logosunun kapatıldığını ifade ederek, "O logo 16 milyon İstanbullunun logosu. Bu hattın parasını İBB ödüyor. Hattı İBB'nin Metro İstanbul şirketi işletiyor. Bu metroya İstanbulkart ile biniliyor. Logo kapatmakla İBB yok olmaz" ifadeleriyle tartışmayı sürdürdü.

Eski İBB Genel Sekreter Yardımcısı, Ulaşım ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu, metronun hizmete alım töreninde konuştu / Fotoğraf: AA

Cevabı verilen sorular

Peki İstanbul'da iki kurumu karşı karşıya getiren raylı hattın uzunluğu ne kadar?

Ne kadarı İBB ve ne kadarı bakanlık tarafından hayata geçirildi.

Tamamlanan ve hizmete alınan metro hatları hangi kurum tarafından işletiliyor?

Elde edilen para iki kurum arasında pay ediliyor mu?

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı hangi raylı sistemi işletmesini gerçekleştiriyor?

İBB Raylı Sistem Dair Başkanlığı'ndan edinilen bilgilere göre İstanbul'da raylı sistemin toplam uzunluğu 262, 15 kilometre. Bunun 182,25 kilometresi İBB tarafından, 79,90 kilometresi ise Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'nca hizmete sunuldu.

Bakanlık tarafından buna yaklaşık 5 kilometre uzunluğunda ve açılışı Erdoğan tarafından gerçekleştirilen Pendik-Sabiha Gökçen Havalimanı Metro Hattı da eklendi.

Böylece Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı'n İstanbul'da vatandaşın hizmetine sunduğu 84,90 kilometre uzunluğuna ulaştı.

76,60 km uzunluğundaki Halkalı – Gebze (Marmaray) Banliyö Hattı, Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD) tarafından işletiliyor.

Bakanlık tarafından inşa edilen 3,30 km uzunluğundaki Levent-Hisarüstü Metro Hattı'nın işletmesini ise İBB üsleniyor.

Ulaştırma Bakanlığı tarafından yapımı devam eden İstanbul Havalimanı - Halkalı ve Gayrettepe - Yeni Havalimanı Hatları dışındaki hatlar da İBB'ye devredilecek.

İstanbul'daki metro ağı haritası... Fotoğraf / Independent Türkçe

Yapımı devam eden raylı sistem uzunluğu 208,90 kilometre

İstanbul Havalimanı-Halkalı ve Gayrettepe-İstanbul Havalimanı Hatları tamamen bakanlık tarafından yapılıyor. Bunun için de bakanlık "U" koyma kararı aldı.

Aslında İstanbul'da 208,90 kilometre uzunluğuna yapımı devam eden raylı sistem projeleri var. Bunun 105,60 kilometresi İBB, 103,30 kilometresi ise UAB tarafından yürütülüyor. Her iki kurumunda geleceğe ilişkin hedefleri bulunuyor. İBB'nin toplam hedefi 587,94 kilometre. Bakanlığın ise 229,57 kilometre uzunluğunda. Bunların ne zaman hayata geçirileceği ise tam belli değil.  

"U" değil "M" simgesi konuldu"

Sen yapmadın, ben yaptım" ya da "parası belediyeden çıkıyor" tartışmasını ortaya koyan başka bir husus daha bulunuyor.

İstanbul'da hizmete sunulan raylı sistem işletmesinde elde edilen gelirlerin tamamı İBB'nin kasasına giriyor.

Halkalı-Gebze (Marmaray) Banliyö Hattı'nın gelirleri UAB'ye bağlı TCDD'ye veriliyor. İBB Raylı Sistem Başkanlığı'nın daha önce Independent Türkçe'ye verdiği bilgiye göre "Bunun dışında bir gelir paylaştırması yok."

Erdoğan tarafından hizmete açılan metronun istasyon girişlerine bakanlığın "U" harfi değil "M" simgesi konuldu / Fotoğraf: Twitter

Kavganın sebebi olarak gösterilen ve açılışı dün yapılan metro hattının istasyonların da "U" değil "M" simgesi konuldu.

Bakanlığın raylı sistem için yaptığı harcama ise İBB'nin bütçesinden kesiliyor.

İBB'nin 2022 bütçesi, 43 milyar 650 milyon 500 bin lira olarak onaylamış ve meclisten oy çokluğuyla geçmişti.

Raylı sisteme İBB bütçesinden yapılan yüzde 5'lik kesimle aslında bir anlamda İBB'den tahsil edilmiş oluyor.

Durum böyle olmasına rağmen, kurumların yöneticileri "kayıkçı kavgasını" hararetli bir şekilde sürdürmeyi tercih etmeleri dikkatlerden kaçmıyor.

Üstelik bu kavga çok daha süreceğe benziyor. Zira kurumların resmi sitelerinde bile karşı tarafa ait bilginin karartılması söz konusu.

İBB'ye bağlı Metro İstanbul'da daha önce bu bilgilere ayrıntılı yer veriliyordu. Ancak şimdi "Metro Ağı Haritası" başlığı altındaki bilgilere ulaşılmıyor. 

Bir vatandaş siteye girip bilgi almaya çalıştığında "Bu sayfa bulunamadı" ve "Aradığınız sayfa görüntülenemiyor" ifadeleriyle karşılaşıyor. 

Metro İstanbul'un internet sitesinde "Metro Ağı" haritasına ulaşılmıyor... / Fotoğraf: Independent Türkçe