Beyaz Saray'dan Pekin'e "Rusya'yı kına" baskısı... Çin halkı ve aydınları alınacak tutumu tartışıyor

"Yüzyılın en büyük stratejisti Putin"

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, 2019'daki BRICS zirvesinde Brezilya'da görüşmüştü (AP)

ABD, Çin'e "Rusya'yı kınayın" çağrısında bulundu. Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki dün yaptığı açıklamada, Ukrayna'ya düzenlenen askeri operasyon sebebiyle Batılı ülkelerin getirdiği yaptırımların bazılarının Çin tarafından da uygulandığını söyledi.

Ancak Psaki, Pekin'in daha fazlasını yapması gerektiğini savundu:

Bir kenarda durmanın zamanı değil. Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in ve Rusya'nın, egemen bir ülkeyi istila etmesine karşı ses çıkarma ve bunları kınama zamanı.

Çin, Rusya'nın en büyük ticaret ortağı unvanına sahip. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Hua Chunying, 24 Şubat'ta düzenlediği basın toplantısında Rusya'nın askeri operasyonunu "istila" olarak görüp görmedikleri sorularına şöyle yanıt vermişti:

ABD yangını körüklüyor… Yangını nasıl söndürmek istiyorlar?

Çunying, operasyonu "istila" diye nitelemekten kaçınmıştı.

Öte yandan Bloomberg, Çin'de ICBC ve Bank of China olmak üzere en az iki kamu bankasının, Rus emtialarına finansman sağlanmasını kısıtladığını bildirmişti.

Adı açıklanmayan kaynaklara dayandırılan habere göre yetkililer, finansman sağlamanın Moskova'nın operasyonuna destek olarak algılanmasından ve yaptırıma maruz kalmaktan çekindikleri için bu adımı atmıştı.

Çinliler sosyal medyada tartışıyor

Çin halkı da Rusya'nın hamlesi karşısında ikiye bölündü. Ülkenin en büyük sosyal medya platformu WeChat'te pek çok kişi Ukrayna'daki durum hakkında görüş alışverişi yapıyor.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Guardian, ülkedeki çoğu milliyetçinin sosyal medyada, Putin'e hayranlıklarını dile getirdiğini yazdı. Bu kişiler, "yüzyılın en büyük stratejisti" diye nitelediği Putin'in hamlesi sayesinde "Tayvan'ı geri almak" için bir zemin oluşabileceğini düşünüyor.

Sosyal medyada savaş karşıtı gönderiler de yer alıyor. Putin'in nükleer silahlar ve hipersonik füzeleri de kapsayan "caydırıcı güçlerini" dün özel savaş görevi durumuna geçirmesine kullanıcılar tepki gösterdi.

"Rusya'nın NATO'yla problemi varsa NATO'yla uğraşmalı. Neden Ukrayna'yı istila ediyor ki?" ifadelerinin yer aldığı bir video birkaç saat içinde 500 binden fazla kez izlendi.

Ülkedeki 5 meşhur tarihçi de operasyonu kınayarak Pekin'in tutumunu daha net bir şekilde ortaya koymasını istedi.
 


26 Şubat'ta açık mektup yayımlayan Xu Guoqi, Sun Jiang, Wang Lixin, Zhong Weimin ve Chen Yan adlı tarihçiler, "Bu savaş beraberinde neyi getirecek? Büyük ölçekli bir dünya savaşına sebep olacak mı?" sorusunu yöneltti:

Tarihteki büyük felaketler genellikle yerel çatışmalarla başlar. Rusya'nın Ukrayna'ya karşı savaşına şiddetle karşıyız. Rusya'nın egemen bir devleti istilası, Birleşmiş Milletler (BM) tüzüğüne dayanan uluslararası ilişkiler normlarının ve mevcut uluslararası güvenlik sisteminin ihlalidir.

Öte yandan Çinli yetkililer, mektubu kısa sürede kaldırdı.

Tarihçilerden Xu, Pekin'in Rusya'yı kınamadaki isteksizliğinin "endişe verici" olduğunu söyledi.

Pekin, Rusya'nın operasyonunun NATO'nun doğuya doğru genişlemesine bir yanıt olduğunu savunuyor. Xu, "Buna gerçekten inanıyorlar mı?" dedi:

Bu bir istila. Çinli tarihçiler olarak, Çin'in mevcut dünya düzenine temelden zarar verecek bir duruma sürüklendiğini görmek istemiyoruz. İnsan sevgisi, dünya barışı ve kalkınma adına bunu net bir şekilde ortaya koymalıyız.

Öte yandan Guardian, "Pekin'in, savaş büyüdükçe düşüncesini değiştirebildiğine dair işaretler var" diye yazdı.

Habere göre bunlardan biri Çin'in, BM Güvenlik Konseyi'nde Rusya'nın Ukrayna'daki saldırılarını kınayan karar tasarısının oylamasında çekimser kalması.

Ayrıca Çin'in Ukrayna büyükelçisi Fan Xianrong, Ukrayna'nın egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı duyduklarını dün ifade etti.

 

Independent Türkçe, Reuters, Guardian, Taiwan News, Bloomberg, CNBC, AA

Derleyen: Uğurcan Yıldız

DAHA FAZLA HABER OKU