Teksas elektrik kesintilerinin yankıları

Teksas deneyimi, yerel arz ile yetinmeyip bölgesel veya küresel arz ihracatında da temiz enerjilerden nasıl yararlanılabileceğini düşünmeye yönlendirecektir

Teksas eyaleti genelinde milyonlarca kişi elektriksiz kaldı, ısınma sistemleri çöktü / Fotoğraf: Adrees Latif/Reuters

Son zamanlarda Teksas eyaletinde yaşanan kar fırtınaları ve dondurucu soğuk hava, yerel, ABD geneli ve küresel düzeyde görülen son tepkilerin ortaya çıkmasına neden oldu.

Eyalet sakinlerinin hiçbir enerji kaynağı olmadan geçirdikleri birkaç gün sonunda, ısınma kaynağı, hatta içme suyu eksikliği nedeniyle 20'den fazla kişi öldü.

Soğuk hava, elektriğe olan talebin sektörün kapasitesinin çok üstünde hızla bir artış yaşamasına yol açtı.

Bu da elektrik dağıtım idaresinin tüketimi azaltmak için eyaleti bölgelere ayırarak her bölgeye belirli saatlerde elektrik dağıtımı yapmasına neden oldu.


Dünya Bankası bilgileri, dünya çapında yaklaşık 800 milyon insanın sürekli veya aralıklarla elektrik kesintileri yaşadığını, 10 Arap ülkesinin (hem petrol hem de olmayan ülkeler) son zamanlarda şiddetli elektrik kesintilerinden mustarip olduğunu gösteriyor.

Dondurucu hava nedeniyle yaşanan kesinti, 29 milyon insanın yaşadığı eyaletteki elektrik ve enerji departmanlarının performansıyla ilgili bazı soruları gündeme getirdi.

Asıl soru ise şuydu:

Eyaletteki petrol üretim ve arıtım tesisleri, elektrik ve rüzgâr enerjisi santrallerinin hepsi nasıl aynı anda durdu?

Başka bir deyişle, Teksas'taki elektrik dağıtım idaresi kriz zamanlarında gerekli tedariki sağlamayı neden başaramadı?

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)


Teksas eyaletinin sorunlardan biri, elektrik sektörünün tamamen özel sektör tarafından yönetilmesi ve şebekesinin komşu eyaletlerin elektrik şebekelerine bağlı olmamasıdır.

Bunun anlamı; Teksas'ın acil durumlarda diğer eyaletlerden enerji tedarik edemeyeceği veya elektrik şebekesinin kendisini denetleyecek ve gerektiğinde yardım edebilecek federal makamların denetimine tabi olmadığıdır.

Eyaletin elektrik sektörünün yönetiminden sorumlu yetkili kurum, yaşanan bu kriz nedeniyle üst düzey yetkililerinin sorgulanacağı Teksas Elektrik Güvenilirlik Konseyi'dir (ERCOT).

Ancak, kesintilerden kimin sorumlu olduğu konusunda bir fikir ayrılığı var. Eyaletin Cumhuriyetçi valisi, elektrik kesintilerinden don ve fırtınalarda ihtiyacı karşılayamadığı için rüzgâr enerjisi santrallerini sorumlu tuttu.

Teksas'daki elektrik kesintisi, Biden yönetiminin karbon emisyonlarının azaltılması ve temiz enerjilere daha fazla bağımlılık çağrısı yapan kampanyasının başlamasıyla aynı zamana denk geldi.

Bu nedenle Teksas deneyimi, önümüzdeki dönemde bu konudaki ABD tartışmalarında öne çıkan bir konu olacak.


Öte yandan, petrol üretiminin kesintiye uğraması ve deniz yollarının kapanması nedeniyle petrol tankerlerinin geçememesi, küresel petrol arzında bir azalmaya yol açtı.

Bu da petrol fiyatlarına ivme kazandırarak 55-60 dolardan yaklaşık 60-65 dolara yükselmesini sağladı.

Teksas deneyimi, temiz enerjilere olan bağımlılığın artmasıyla ilgili tartışmaları da ilgilendirdiği için aynı zamanda küresel bir boyut kazanacaktır.

Nitekim bu deneyimden sonra şu sorulmaya başlandı;

Teksas'daki muazzam büyüklükteki rüzgar enerjisi üretiminin kendisinden istenileni yerine getiremediği göz önüne alındığında, diğer enerji kaynaklarına transfer için en uygun yol nedir?


Cumhuriyetçi Parti çevreleri ile eski başkan Trump'ın destekçi gruplarının Amerikan ekonomisine zararlı olduğu bahanesiyle temiz enerjilere geçişe güçlü bir muhalefet göstermeleri bekleniyor.

Her ne kadar dondurucu soğuklar nedeniyle petrol üretimi, rafineriler ve rüzgar santrallerindeki çalışmalar aynı anda durmuş olsa da muhalefet,  bu Teksas deneyimini, olası kesintiler için bir uyarı olarak kullanacak.

Enerji sektörünün bir bütün olarak nasıl yönetileceği ve kriz anında güvenliğinin nasıl sağlanacağı konusunu tartışmaya açacak.

Ancak çokça sorulacak ve tartışılacak bir diğer soru şu olacak:

Teksas'ta olduğu gibi sadece özel sektör şirketlerine güvenilebilir mi, kamu sektörünün üretim ve kontrolde bir rolü olmamalı mı?

Zira yine Teksas'ın gösterdiği gibi devlet makamlarının denetleyici bir rolünün olması ve ihtiyacı kapatmak için komşu bölgelerin ağlarıyla iş birliği önemli.

Teksas krizinin şirketlerin rolüyle ilgili ortaya çıkardığı bir olgu daha var. Teksas'da elektrik faturaları talep artıkça veya arz azaldıkça artıyor ve bu nedenle aylık faturalar binlerce dolara ulaşabiliyor. Bu da büyük bir kargaşaya neden oluyor.

Teksas deneyiminin en net şekilde ortaya çıkardığı nokta ise, eyalet sakinlerinin sıkı sıkıya tutundukları her konuda kendilerini soyutlama ve mahremiyetlerini koruma kültürlerinin başarısızlığıdır.

Teksas deneyimi, yerel arz ile yetinmeyip bölgesel veya küresel arz ihracatında da temiz enerjilerden (tabi eğer hidrokarbon enerjilerin geniş ve küresel rolünü üstlenmeyi başarırlarsa) nasıl yararlanılabileceğini düşünmeye yönlendirecektir.

 

 

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

Independent Türkçe için çeviren: Beyan İshakoğlu

Şarku'l Avsat

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU