Euroclear ve Clearstream’den sonra uluslararası kalkınma bankaları da BDDK’nın swap kısıtlamasından muaf tutulacak

BDDK’dan yapılan açıklamaya göre yabancı bankalarının swap işlemlerini öz kaynaklarının yalnızca yüzde 1’i ile sınırlayan karardan Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası gibi uluslararası kalkınma bankaları da muaf tutulacak

Fotoğraf: AA

Nisan ayında aldığı kararla Türk Lirası almak isteyen yabancı bankaların öz kaynaklarının yüzde 10’u oranında belirenmiş swap (TL değiş-tokuşu) limitini yüzde 1’e çeken, sonra bu karardan  Lüksemburg merkezli Clearstream Banking ve Belçika merkezli Euroclear’ı muaf tutan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK), yeni bir “muafiyet” kararı açıkladı.

Buna göre kurul kararıyla Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası gibi uluslararası kalkınma bankalarının (UKB) şu işlemlerden muaf tutulmasına karar verildi: 
 

Yurt içi para ve sermaye piyasalarına yatırım yapma ve Türk şirketlerine kredi kullandırma kaydıyla ve yalnızca belirlenen şartlar dahilinde gerçekleştirilecek FX swap, TL plasman, TL depo ve repo yoluyla söz konusu bankalara yurt içi bankalardan sağlanacak finansman işlemlerinin TL'ye erişim kısıtlamaları.


Bu kapsamda uluslararası kalkınma bankalarının TL erişim kısıtlamalarından muaf tutulmak suretiyle yurt içi bankalarla gerçekleştirebilecekleri finansman işlemleri şöyle:
 

Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası AŞ (TKYB) ile vadede TL alım yönündeki (swap işleminin ilk bacağında TKYB'den döviz karşılığında TL alınan) döviz swap işlemleri. 

BIST FX swap piyasasında vadede TL alım yönündeki (swap işleminin ilk bacağında UKB'nin döviz karşılığında TL aldığı) swap işlemleri. 

BIST Repo piyasasındaki repo ve ters repo işlemleri. 

Yurt içi yerleşik bankalarla yapılan TL depo işlemleri.


Ne anlama geliyor?

Ekonomist Gökhan Uskuay’ya göre Dolar/TL kurunun 6,85 seviyelerinden 6,90’a çıkmasında BDDK kararı etkili oldu. 

Zira, swap kararı genişletilerek uluslararası kalkınma bankalarına TL borçlanma imkanı getiriliyor. 

Uskuay, “İlk etapta kulağa swap kapısı açılıyor gibi görünse de yurt dışına ne kadar TL verildiği, kime verildiği kontrol ve takip edilecek. Yani TL'nin gümrüğü sınırlaması yine kamuda olacak. Büyük bir beklenti içerisine ‘swap açıldı’ demek makul değil” ifadelerini kullanıyor. 
 


Deniz Yatırım Stratejisti Orkun Gödek ise Twitter’dan yaptığı açıklamada BDDK kararını birkaç maddede açıklıyor:
 

1) Temelde "TL yurtiçi piyasalarda kalsın, kullanılsın" teması korunuyor. 
2) Ancak, uluslararası kalkınma bankalarına muafiyet tanınıyor. 
3) Bunu iki farklı okumak mümkün: 
- Hem bir sonraki olası rahatlatma hamleleri için sinyal niteliği var. Bu süreci de kurdaki seyir belirleyecek. 
- Komple TL borçlanmayı zorlaştırmanın yan etkisi vardı, bu adımla onu düzeltiyoruz. En azından kalkınma bankaları muaf tutuluyor. 
4) Ama bu esnemeyi yurt içi sınırlar dahilinde kullanmak şartıyla yazılı şekilde taahhüt edeceksin. 

 


Gödek açıklamasında “BDDK'nın son çeyrekte çok daha aktif şekilde rol aldığı yeni bir döneme gireceğimizi düşünmeye devam ediyorum. Diğer tarafta devam eden "vadede TL alım" kısıtlamalarının da bu ölçekte uzun süre korunması mümkün değil. Muhtemelen yeniden ayarlama oraya da gelecek. Gelmeli de” yorumunu yaptı. 

Ne olmuştu?

BDDK’nın gerekçelerini “Kovid-19 salgınının yol açtığı finansal risk artışının azaltılması ve TL kaynakların verimli şekilde, ağırlıklı olarak kamu ve özel kesimin finansman ihtiyacının giderilmesinde kullanılmasına öncelik verilmesi” diyerek açıkladığı kararlarından ilki 12 Nisan’da duyuruldu. 

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Buna göre Türk Lirası almak isteyen yabancı bankaların öz kaynaklarının yüzde 10’u oranında belirenmiş swap (TL değiş-tokuşu) limiti yüzde 1’e çekilmişti. Bu oran, geçtiğimiz sene yüzde 50’ydi. 

O dönem ekonomistlerin “yabancıya swap yolu kapandı” diyerek açıkladığı bu karardan sonra, BBDK’nın 5 Mayıs tarihli duyurusu ise Türkiye’de bankaların yurt dışındaki bankalarla TL işlemlerini sınırlıyordu. 

Bu açıklamaların ardından Lüksemburg merkezli Clearstream Banking ve Belçika merkezli Euroclear Bank, 18 Mayıs itibarıyla Türk Lirası cinsinden işlemlerini askıya aldıkları açıkladı. 

Clearstream’in web sitesinden yapılan açıklamada Türk Lirası cinsi işlemlerin, ”Türk Lirasına koronavirüs nedeniyle getirilen likidite kısıtlamaları" nedeniyle artık elverişli koşullarda takas edilemeyeceği için geçici olarak durdurulduğu belirtilmişti.

BDDK, 20 Mayıs’ta yeni bir açıklama yayınladı ve Clearstream Banking ve Euroclear’ın döviz takası (swap) işlemlerini kısıtlamasından muaf tutulduğunu duyurdu. 
 

Independent Türkçe

DAHA FAZLA HABER OKU