Adalet Divanı: İngiltere’nin Afrika’daki sömürge adaları kanunsuz

Morityus yönetimi: Bağımsızlık kazanmak için takımadalardan vazgeçmek zorunda kalmıştık

Dünya cenneti koylara sahip Chagos Adaları, İngiltere ve Morityus arasında gerilim nedeni.

Zamira Rahim - The Independent

Uluslararası Adalet Divanı (UAD), İngiltere’nin Hint Okyanusu’ndaki Chagos Adaları’ndaki sömürge sonrası varlığının “kanunsuz” olduğuna hükmetti. Verilen kararda, İngiliz yönetiminden ABD’nin Diego Garcia Üssü’ne ev sahipliği yapan takımadadaki varlığına derhal son vermesi istendi.

Birleşmiş Milletler’in (BM) başlıca yargı organı olan mahkeme, tavsiye niteliğindeki kararında, İngiltere’nin 1965’te Morityus’tan aldığı Chagos Adaları’nda yasadışı davrandığını ve binlerce ada sakinini evlerinden çıkardığını bildirdi.

Morityus yönetimi, İngiltere’nin sömürge kolonilerinden çekilmesi sırasında bağımsızlık kazanmak uğruna bu takımadalardan vazgeçmek zorunda kaldıklarını belirtiyordu.

1968’de bağımsızlığını ilan eden Morityus’un temsilcileri, adaların 18. yüzyıldan bu yana kendi topraklarının parçası olduğunu ve İngiltere tarafından hukuksuz bir şekilde ele geçirildiğini savunuyordu.

İngiltere ise Morityus’un bu topraklardan kendi rızasıyla çekildiğini iddia etmeyi sürdürdü.

Yıllardır süren yargı süreci sonrası bir karara varan Uluslararası Adalet Divanı, zamanında iki ülke arasında varılmış olan anlaşmanın “ilgili tarafların özgür ve gerçek ifadesini” temel almadığına hükmetti.

UAD, bu nedenle sömürgecilik sonrası bağımsızlık sürecinde Chagos Adaları’nda “kendi kaderine karar verme” standartlarına riayet edilmediğini bildirdi.

Karar özetini okuyan Mahkeme Başkanı Yargıç Abdulkavi Yusuf, “İngiltere Chagos Adaları’ndaki yönetimi mümkün olan en hızlı sürede sona erdirme yükümlülüğü altındadır” ifadelerini kullandı.

BM Genel Kurulu, 2017 Şubat ayında UAD’den Morityus’un bağımsızlık sonrası sürecinin yasalara uygun işleyip işlemediğini ele almasını istemişti.

UAD’nin kararı her ne kadar yasal anlamda bağlayıcı olmasa da mahkemeden çıkan sonuç, İngiltere’nin bu konusunda aldığı pozisyonu gözden geçirmesi açısından önemli bir baskı unsuru olacak.

Öte yandan ABD’nin söz konusu adalardaki askeri üssü faaliyetlerine devam ederken, UAD kararında, “Tüm üye ülkelerin Morityus’un bağımsızlık sürecinin tamamlanması için BM ile işbirliği yapma yükümlülüğü olduğu” vurgulandı.

Chagos Adaları, İngiliz Hint Okyanusu Bölgesi olarak tanımlanan yerde bulunuyor. İngiliz yetkililerin 1960 ve 1970’li yıllarda 2 bin insanı adalardan tahliye etmesinin ardından ABD yönetimi burada stratejik öneme sahip askeri bir üs inşa etmişti.

Evlerinden çıkarılanların çoğu Morityus ya da Seyşeller’e gönderilirken, bu insanlar zaman içinde İngiltere’de yerleştirildi.

Chagos Adaları’nın eski sakinleri, evlerine dönebilmek için İngiliz mahkemelerinde yıllardır yargı mücadelesi veriyor.

 

 

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/news/world/europe/

Independent Türkçe için çeviren: Elvide Demirkol

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU