ABD ve Taliban arasında uzun süredir yapılan görüşmelerin ardından Katar’da atılan imzalarla somutlaşan uzlaşıya Tahran’dan tepki geldi.

İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, Amerikan askerlerinin Afganistan’dan çekilmesini şarta bağlayan anlaşmayla ilgili paylaştığı tweet’te “ABD’nin nihayet Afganistan’da boyun eğdiğini” savundu.

Zarif, “ABD’li işgalciler Afganistan’ı hiçbir zaman istila etmemeliydi. Gel gör ki bunu yaptılar ve ortaya çıkan sonuçlardan kendileri dışında herkesi suçladılar. Şimdiyse, 19 yıl süren aşağılamanın ardından ABD dize gelmeyi teklif etti. Afganistan, Suriye, Irak ya da Yemen olsun problem ABD'dir. Bölgeyi terk ederken ardında muazzam bir keşmekeş bırakacaklar” ifadelerini kullandı.

İran yönetimi varılan uzlaşıya dair yaptığı açıklamada, Taliban’la ABD arasındaki anlaşmayı, Washington’ın “Afganistan’daki yasadışı varlığına meşruiyet kazandırma çabası” olarak değerlendirirken, yalnızca Afganlar arası müzakerelerin savaş yorgunu ülkeye istikrar kazandırabileceğini belirtmişti.

Doha’da 29 Şubat’ta imzalanan anlaşmanın ardından ABD’nin önünde askerlerini kademeli olarak çekmesine dair bir yol uzanıyor. Ancak bu sürecin, “Afgan hükümeti görüşmelerde şuana dek dışarıda kaldığı için” ciddi itirazlarla karşılaşacağı yorumu yapıyor.

Diğer taraftan Kabil hükümetinin ABD’yle Taliban arasındaki tarihi barış anlaşmasının bazı bölümlerine itiraz etmesi, Afganistan’ı bekleyen yeni zorluklara da işaret ediyor.

Cumhurbaşkanı Eşref Gani pazar günü düzenlediği basın toplantısında, mahkum takasının zamanlamasının yanı sıra Taliban’la Kabil hükümeti arasında görüşmelerin başlamasıyla ilgili şartlara karşı çıktı.

Gani basın toplantısında, “Taliban mensubu mahkumları salıvermek Amerika’nın değil Afgan hükümetinin yetkisi altındadır. Beş bin mahkumun serbest bırakılmasına dair hiçbir taahhüt yok” dedi.

Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani, anlaşmanın ardından basın toplantısı düzenledi (AP) 

“Afganistan’a Barışı Getirme Anlaşması” adlı uzlaşı metninde Afgan taraflar arasındaki görüşmelerin 10 Mart’ta, mahkum takasının tamamlanmasıyla başlaması şart koşuluyor.

Taliban, anlaşmada da yazıldığı üzere 5 bin mahkumun serbest bırakılmasını uzun süredir istiyor. Kabil yönetimiyse ellerindeki mahkumları, Taliban’la yapacakları müzakerelerde kilit öneme sahip bir koz olarak görüyor.

Anlaşma metninde, Kabil’in elindeki Taliban mensubu 5 bin mahkumun, Taliban’ın tuttuğu bin kadar mahkumla takasının 10 Mart’a kadar gerçekleşmesi öngörülürken, aynı tarih Afganistan içi müzakerelerin de başlangıcı sayılıyor.

Independent Türkçe, Mehr Haber Ajansı, Washington Post