Merkez Bankası sekiz toplantının dördünde faiz indirimine giderek yılı kapattı

Temmuzdaki yönetim değişikliğinden bu yana gerçekleşen dört Para Politikası Kurulu'nun hepsinde faiz indirimi kararı alan Merkez Bankası'nın bir sonraki toplantısı 16 Ocak'ta

Fotoğraf: AFP

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Para Politikası Kurulu faiz kararını açıkladı.

Buna göre politika faizi kabul edilen bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı yüzde 12’ye çekildi. Piyasanın beklentisi ise yüzde 12,50 seviyesindeydi. 

Bu son indirimle birlikte Murat Uysal Başkanlığında yapılan indirim miktarı 1200 baz puana ulaştı.

Merkez Bankası'ndan yapılan yazılı açıklamada son dönemde iktisadi faaliyetteki toparlanma eğiliminin devam ettiği ancak yatırımların zayıf seyrini sürdürdüğü ifade edildi. 

Dış talepteki yavaşlamaya "küresel büyüme görünümündeki zayıflamanın" gerekçe olarak gösterildiği açıklama şöyle devam etti: 

Net ihracatın büyümeye katkısı gerilerken, dezenflasyon süreci ve finansal koşullardaki iyileşmeyle birlikte ekonomideki toparlanmanın devam edeceği öngörülmektedir.

Son dönemde belirgin bir iyileşme kaydeden cari işlemler dengesinin alınan tedbirlerin de katkısıyla önümüzdeki dönemde ılımlı bir seyir izlemesi beklenmektedir.


Yüzde 25 seviyesinden yüzde 10,56'ya kadar gerileyen enflasyon hakkında da değerlendirmelerde bulunan Merkez Bankası, " Türk lirasındaki istikrarlı seyrin yanı sıra enflasyon beklentilerindeki iyileşme ve ılımlı iç talep koşulları çekirdek enflasyon göstergelerindeki düşüşte belirleyici olmuştur" dedi.

Eylül ayında tüketici enflasyonu güçlü baz etkisiyle de birlikte özellikle temel mal ve gıda gruplarının katkısıyla belirgin bir düşüş sergilemiştir. İç talep gelişmeleri ve parasal sıkılık düzeyi enflasyondaki düşüşü desteklemektedir.

Enflasyonun ana eğilimine dair göstergeler, arz yönlü faktörler ve ithalat fiyatları enflasyon görünümünü olumlu etkilemektedir. Bu gelişmelere bağlı olarak, güncel tahminler yılsonu itibarıyla enflasyonun Temmuz Enflasyon Raporu’nda verilen öngörülerin belirgin olarak altında kalabileceğine işaret etmektedir.

Bu çerçevede Kurul, enflasyon görünümünü etkileyen tüm unsurları dikkate alarak, politika faizinin 250 baz puan indirilmesine karar vermiştir. Gelinen noktada, mevcut para politikası duruşunun hedeflenen dezenflasyon patikasıyla büyük ölçüde uyumlu olduğu değerlendirilmektedir. 


Murat Uysal'ın göreve gelmesinden sonra dördüncü faiz indirimi 

Temmuzda gerçekleşen yönetim değişikliğinden sonraki ilk toplantıda politika faizini yüzde 24’ten yüzde 19,75’e indiren Merkez Bankası, ikinci değişikliği eylüldeki PPK sonrası yapmış ve faizler yüzde 16,50 seviyesine gelmişti. 

24 Ekim'deki son toplantıda ise TCMB'nin politika faizi yüzde 14 seviyesinde açıklanmıştı. 

Murat Çetinkaya'nın 6 Temmuz'da Merkez Bankası başkanlığından alınmasının ardından göreve gelen Murat Uysal getirilmişti. 

Politika faizinde 53 ay indirim yapılmamıştı 

TCMB’nin faizleri indirmesi, bankaların Merkez Bankası’ndan ucuz faizden borç alabilmesine dolayısıyla kişilere ve şirketlere ucuz kredi verebilmesine imkân sağlıyor. 

Merkez Bankası, politika faizi kabul ettiği bir hafta vadeli repo faiz oranında Şubat 2015’ten, Murat Uysal’ın başkanlık görevine geldiği Temmuz 2019’a kadar hiç faiz indirimi olmamıştı. 

Ocak 2015’te ise yüzde 7,75 olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı bir sonraki ay yüzde 7,5’e düşürülmüştü. 

Gecelik ve geçici bir uygulama kabul edilen, ellerindeki parayı borç vermek ya da hesap kapatmak için günün son işlem saatine kadar bekleyen bankalara uygulanan faiz oranı Geç Likidite Penceresi (GLP) de Şubat 2015’te yüzde 12,75’ten yüzde 12,25’e indirilmişti. 

Hem politika faizi hem GLP için bu seviyedeki faiz oranları Mart 2016’ye kadar devam etmişti.

Dönemin Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı’nın 24 Mart 2016’daki son PPK toplantısında GLP, yüzde 12,25’ten yüzde 12’ye düşürülmüştü. 

2017'de politika faizi hiç değişmedi, GLP yükseldi

Başçı’dan sonra göreve gelen Murat Çetinkaya başkanlığında Para Politikası Kurulu, nisandan aralık ayına kadar gerçekleşen toplantılarda GLP’yi yüzde 10’a kadar indirdi. Politika faizi ise 2016’yı yüzde 8 seviyesinde kapattı. 

2017’ye gelindiğinde bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı hiç değişmedi ve yüzde 8 seviyesinde kaldı. 

Önceki yıllarda her ay yapılan PPK toplantılarının sekiz defaya düşürüldüğü 2017’ye GLP faiz oranı yıla yüzde 11’le başlamış ve sene sonunda yüzde 12,75’e kadar yükselmişti. Sekiz toplantının dördünde GLP’de değişikliğe gidilmedi. 

GLP faiz oranı, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranı olarak kabul edildi. 

Ocak ve Mart 2018’de gerçekleşen iki toplantıda Merkez Bankası politika faizini yüzde 8’de, GLP faiz oranını yüzde 12,75’te tutmaya devam etti. GLP faiz oranı 25 Nisan 2018 toplantıda yüzde 12,75’ten 13,5’e çıktı. 

Banka, 23 Mayıs 2018 toplantısı sonrası bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını yine yüzde 8 seviyesinde açıklarken, GLP borç verme faiz oranını yüzde 13,5’ten yüzde 16,5’e yükseltmişti. 

28 Mayıs’ta yapılan açıklamada ise 1 Haziran 2018 itibariyle politika faizi kabul edilen bir hafta vadeli repo faizi yüzde 16,5 olarak duyurulmuştu. 

Bu açıklamadan sonra, 2018 sonuna kadar politika faizi yüzde 24 seviyesine kadar çıktı. 2019’un ocak, mart, nisan ve haziran aylarında gerçekleşen PPK toplantılarında ise faizlerde değişikliğe gidilmedi. 

 

Independent Türkçe
 

DAHA FAZLA HABER OKU