ABD ve İsrail baskıyı artırıyor: Hamas silah bırakacak mı?

"Hamas'ın 100 binden fazla üyesi var, bu insanlar ortadan kaybolmayacak"

Hamas'ın İsrail'e Ekim 2023'te düzenlediği Aksa Tufanı saldırısında 1200 kişi ölmüştü (Reuters)

ABD ve İsrail, Hamas'ı silahsızlandırmak istiyor ancak 20 yıldır Gazze'yi yöneten örgütün bunu kabul edip etmeyeceği belirsizliğini koruyor.

Esir takası ve ateşkes anlaşmasının imzalanmasına öncülük eden ABD Başkanı Donald Trump, dünkü açıklamasında, mutabakata uymamaları halinde Hamas’ı "ortadan kaldıracaklarını" söyledi.

Hamas liderlerinden Halil el-Hayye ise Gazze'de ateşkes anlaşmasının uygulanmasında kararlı olduklarını belirtti.

BBC’nin görüştüğü Gazze sakinlerinden Hanya el-Cemal, bölgede çok sayıda çetenin düzeni bozduğunu söylüyor:

İki yıldır kanun ve düzen tamamen yok oldu. Yönetimi devralacak birine ihtiyacımız var. Hamas, Gazze’yi yönetmek için ne kadar yetersiz olsa da çetelerden daha iyi bir seçenek.

İsrail saldırısıyla öldürülen Hamas lideri İsmail Haniye’nin eski danışmanlarından Ahmed Yusuf da Gazze’de sıkı bir kontrol gerektiğini söylüyor:

Kendi kafalarına göre kanunu uygulamaya çalışanlar oldukça, gözlerini korkutup onları köşeye sıkıştıracak birileri lazım.

Yusuf, anlaşma kapsamında bölgeye aralarında Türkiye ve Mısır’dan da görevlilerin yer alacağı uluslararası bir polis gücü yerleştirileceğini hatırlatarak, bu sürecin tamamlanması halinde Hamas’ın silah bırakabileceğini savunuyor.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Hamas tarafından birkaç kez hapse atılan Gazzeli avukat Mumen Natur ise "Hamas, dünyaya ve Başkan Donald Trump'a, ne iktidarı bırakacaklarını ne de silahlarını teslim edeceklerini belirten bir mesaj gönderiyor" diyor.

İsrail Askeri İstihbarat Teşkilatı'nın Filistin İşleri Departmanı’nın eski direktörü Michael Milshtein, Hamas’ın bölgede hâlâ baskın aktör olduğuna dikkat çekiyor.

Milshtein, Gazze’deki çete, milis güçleri veya aşiretlerin Hamas’a alternatif sunamayacağını belirterek, bu grupların çoğunun IŞİD’le bağlantılı olduğunu söylüyor.

Diğer yandan analizde Haniye’nin yanı sıra Yahya Sinvar, Muhammed Sinvar ve Salih Aruri gibi üst düzey Hamas yetkililerin İsrail saldırılarında öldürüldüğü de hatırlatılıyor. Bu kayıplara rağmen Gazze’yi yöneten örgütün gençleri saflarına kattığı belirtiliyor.

Yusuf, Hamas’ın savaştan yorulduğunu ileri sürerken, bölgede söz sahibi olmaktan geri adım atmayabileceklerini ifade ediyor:

Hamas’taki birçok kişiyle konuştum, artık Gazze'yi yönetmekle ilgilenmediklerini söylediler. Ancak Hamas'ın 100 binden fazla üyesi var ve bu insanlar ortadan kaybolmayacak.

Trump'ın 10 Ekim'de devreye giren barış planı kapsamında Hamas'ın silah bırakması ve bölgenin yönetiminde söz sahibi olmaması talep ediliyor. Bunun yerine Gazze Şeridi'nin yönetiminin Filistinlilerin yer alacağı bir teknokratlar komitesine geçici olarak devredilmesi planlanıyor. Trump'ın başkanlık edeceği ve eski Birleşik Krallık Başbakanı Tony Blair'in de yer alacağı "Barış Kurulu" da bu komitenin faaliyetlerini denetleyecek. Ayrıca bölgeye uluslararası bir polis gücünün konuşlandırılması da öngörülüyor.


Independent Türkçe, BBC, Times of Israel, AA

Derleyen: Yasin Sofuoğlu

DAHA FAZLA HABER OKU