Suudi Arabistan'da gerçek hayvan boyutlarında 12 bin yıllık kaya oymaları keşfedildi. Bulgular, bölgede Buzul Çağı sonrasına ait bilinen en eski insan topluluğuna işaret ediyor.
Afrika ve Asya'nın kesişim noktasındaki Arabistan, ilk insanlar için önemli bir göç yoluydu. Çalışmalar bölgenin bir zamanlar nemli olduğunu gösterirken, Son Buzul Çağı yaklaşık 25 bin yıl önce zirveye ulaştığında yağışlar durdu ve bölge yaşanamayacak kadar kuraklaştı.
Arabistan'ın kuzey kesimlerinin yaklaşık 10 bin yıl önce insanlara tekrar ev sahipliği yapmaya başladığı biliniyor. Ancak bu tarihin daha eskiye uzanıp uzanmadığı belirsizliğini koruyordu.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Almanya'daki Max Planck Jeoantropoloji Enstitüsü'nden Maria Guagnin ve ekip arkadaşları, bölgedeki amatör arkeologların Nefud Çölü yakınlarındaki dev bir kaya sanatı hakkındaki ipuçlarını takip ederek yeni kanıtlara ulaştı.
Bilim insanları üç kazı alanında toplam 176 kaya oymasını ortaya çıkardı. Bazıları neredeyse 40 metre yükseklikteki devasa uçurum yüzeylerine kazınan oymalar, çoğunlukla hayvanları birebir boyutlarında betimliyordu.
Büyük ölçüde deve çizimlerinin olduğu eserlerde yaban öküzü, ceylan, dağ keçisi ve atlar gibi hayvanlar da vardı.
Araştırmacılar oymaları doğrudan tarihleyemese de bulundukları kayalardaki tortu tabakalarını ve alanda keşfettikleri taş aletlerin yaşını, radyokarbon ve lüminesans teknikleriyle hesapladı. 4 deve oymasının hemen altında yapılan kazılar 1200'den fazla taş, 16 hayvan kemiği parçası ve üç ocağı ortaya çıkardı.
Bulguları hakemli dergi Nature Communications'ta dün (30 Eylül) yayımlanan çalışmada oymaların 12 bin 800 ila 11 bin 400 yıllık olduğu sonucuna varıldı.
Griffith Üniversitesi'nden makalenin ortak yazarı Michael Petraglia, keşfin bölgedeki insan hareketliliğine dair anlayışı "temelden" değiştirdiğini ve örneklerin, Arap Yarımadası'nda bugüne kadar keşfedilen en eski kaya sanatı olduğunu düşünüyor.
Ayrıca bir kazı alanındaki deve resminin yakınında, bu eseri yaparken kullanıldığı düşünülen 12 bin 200 yıllık bir taş alet de bulundu.
Bulgular, çölün yaklaşık 12 bin yıl önce geçici su kaynaklarına ev sahipliği yaptığı anlamına geliyor.
Guagnin bulguları şöyle değerlendiriyor:
İnsanlar çölde çok erken bir dönemde, düşündüğümüzden çok daha erken ve çok daha zorlu koşullarda hayatta kalmayı başarmış.
Bölgedeki kuruyan su kaynaklarındaki tortuların analizi, bölgenin yaklaşık 16 bin ila 13 bin yıl önce daha nemli hale geldiğini ve mevsimsel göllerin oluştuğuna işaret ediyor.
Bilim insanları resimlerin sembolik anlamlarının yanı sıra su kaynaklarına giden yolu da işaretlediğini düşünüyor.
Petraglia "Bu gölet ve sulak alanlar oluştuğunda, avcı-toplayıcıların yanı sıra vahşi hayvanlar da buraya ilgi duymaya başlamış olmalı" diyerek ekliyor:
Bunlar sadece bir tür besin kaynağı olmakla kalmıyor, aynı zamanda bu büyük kayaların duvarlarını süslüyordu.
Independent Türkçe, ABC, Live Science, Nature Communications
Derleyen: Büşra Ağaç
