İran'da internetin kesilmesi bir milyon insanı işsizlikle tehdit ediyor

İran Enformasyon ve Komünikasyon Teknolojisi Bakanı İsa Zarepur, mesajlaşma programı WhatsApp ve Instagram uygulamalarının kalıcı olarak engellenmesi olasılığını ima etti

Göstericiler geçen hafta Tahran'ın merkezinde çevik kuvvet polisine taş attı. Fotoğraf: AP

 

Tahran'daki E-Ticaret Kurumu dün (Perşembe) işgücü piyasasında yeni bir çöküşün yaşanabileceğini söyledi. Kurum, ülkede internete erişimin kesintiye uğraması sonucu 400 bin mesleğin çöküşü ve bir milyon kişinin işini kaybedeceği konusunda uyardı.

Yaklaşık iki hafta önce ülkeyi vuran son protesto dalgasının ardından internetin koşullarını ve yetkililerin sosyal ağlara getirdiği kısıtlamaları protesto eden E-Ticaret Kurumu, Instagram hesabından yaptığı açıklamada, sosyal ağların engellenmesi, internet kullanıcılarıyla sert şekilde yüzleşme ve onlarca yanlış kararın e-ticarete darbe indirmekle kalmadığını teknoloji alanında faaliyet gösteren şirket ve kurumlardaki işçiler arasında bir kırgınlık dalgasına ve bu şirketlerdeki işçilerin bir kısmının greve gitmesine neden olduğunu belirtti.

İran'daki kurum, "internete erişimi engellemenin 400 bin mesleği çöküşe maruz bıraktığını ve bir milyon insanın geçimini tehdit ettiğini" söyledi. E-Ticaret Kurumu, mevcut kararları "iç cezalar kanunu" olarak nitelendirdi. İnternet İzleme Gözlemevi Netblocks ve İran'daki kaynaklara göre, sosyal ağlarda bilgi akışı ve videoların yayınlanmasını sınırlamak için, birkaç ilde internet erişimine kısıtlamalar getirildi.

Gözlemevi, internetin kapanmasının neden olduğu zararların saatte bir buçuk milyon dolar olarak tahmin edildiğini söylüyor. İran, devam eden protestoların patlak vermesinin ardından Instagram, WhatsApp, LinkedIn, Skype, Google Play, Apple Store ve Microsoft platformlarına kısıtlamalar getirdi.

İran Enformasyon ve Komünikasyon Teknolojisi Bakanı İsa Zarepur, mesajlaşma programı WhatsApp ve Instagram uygulamalarının kalıcı olarak engellenmesi olasılığını ima etti.

Hükümet toplantısının oturum aralarında gazetecilere verdiği demeçte Zarepur, "Bazı Amerikan platformları ayaklanmalar için kuluçka merkezlerine dönüştü ve bunun için onlara kısıtlamalar getirdik. Bu platformlar zarar verdiği sürece kısıtlamalar devam edecek. İranlılar ticari faaliyetlerini İran yasalarına uymayan ortamlarda yapmamalı.” dedi.

En büyük internet kesintisi dalgası, Kasım 2019'un ortalarında ülkeyi kasıp kavuran ve bölgelerdeki protestoların yoğunluğuna bağlı olarak iki hafta ile bir ay arasında süren önceki halk protestolarına dayanıyor. İran Eski İletişim Bakanı Muhammed Cevad Azeri Cehromi, Çarşamba günü internetin kesilmesini ve sosyal ağların engellenmesini eleştirdi. Cehromi, hükümetin internete yaklaşımını "yanlış...kesinlikle" şeklinde değerlendirdi.

Azeri Cehromi, Telegram üzerinden yaptığı açıklamada önceki hükümette İletişim Bakanı iken internete erişimi engellediği ve kısıtladığı şeklinde kendisine yöneltilen suçlamaları reddetti.

AFP’nin aktardığına göre ifade özgürlüğünü savunma konusunda uzmanlaşmış bir dernekte İran meseleleri araştırmacısı olan Mahsa Ali Merdani konuya ilişkin şunları söyledi: “İnternette herhangi bir aksama yok! Olup biteni anlatmanın en basit tabiri şiddetli boğulma. Ağ kesintileri öğleden sonra başlayarak protestoların çoğunluğunun gerçekleştiği gece yarısına kadar artan bir şiddetle sürüyor. Rahatsızlıklar güçlü.”

İnsan Hakları İzleme Örgütü, son günlerde internete erişimin "önemli ölçüde kesintiye uğradığını veya tamamen kesildiğini" kaydetti. Örgüt, internet kesintisinin bu protestolarda öldürülenlerin sayılmasında hala gecikmelere neden olduğunu bildirdi.

Sınır Tanımayan Gazeteciler, İran hükümetinin, küresel ağa, birçok siteye ve VPN sunucusuna bağlantı sağlamak için doğru çalışması gereken DNS sunucuları yasakladığını açıkladı.

 

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

 

Şarku'l Avsat

DAHA FAZLA HABER OKU