Myanmar'da darbeciler yeni bir başkent inşa etmişti: İşte iktidarı korumak için kurulan şehirler

Yeni başkentlerden biri, Afrika'daki yağmur ormanlarının içine kuruluyor

Myanmar'ın nüfusu yaklaşık 54 milyon (AFP)

Myanmar, 2005'te başkent değiştirmiş, hükümet binaları Yangon'dan Nepido'ya taşınmıştı. Yetkililer değişikliğe Yangon'un kalabalıklığını gerekçe gösterse de uzmanlar bunun iktidarı koruma planının bir parçası olduğuna işaret etmişti.

Ancak Myanmar, bu konuda yalnız değil. Dünyanın birçok ülkesinde daha önce hükümet binaları yer değiştirdi.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

İşte The Washington Post'ta yer alan habere göre, Myanmar'ın yanı sıra politik sebeplerle başkent değişikliği yapan bazı ülkeler:

Myanmar

1 Şubat'ta ordunun yönetime el koyduğu ülkede, başkent Nepido'da sessizlik hüküm sürüyor. Ülkenin en büyük şehri ve eski başkenti Yangon'da ise tam tersi bir durum mevcut. 6 Şubat'ta onbinlerce kişi darbeye karşı protesto gösterileri düzenledi. Şehirde protestolar pazar günü de devam etti.

Güneydoğu Asya'nın en fakir ülkelerinden Myanmar'ın New York'un 6 katı büyüklüğündeki başkenti lüks otelleri, golf sahaları, kaplıcaları ve 20 şeritli otoyollarıyla ünlü. Şehir, "hiyeraşi anıtı" diye tanımlanıyor.

Myanmar'da yeni başkent fikri 2011'de istifa eden cunta lideri Than Shwe'ye ait. 2001'de Shwe, o zamanki başkent Yangon'daki trafik ve nüfus yoğunluğunu gerekçe göstererek hükümeti Nepido'ya taşımaya kararı vermişti. Ancak uzmanlar, kararın arkasındaki isteğin yaşanabilecek protestolardan veya istilalardan kaçınma olduğunu söylemişti.

Nepido'nun 2005'te tamamlandığı söylense de şehirde hala birçok eksik mevcut. Başkente taşınması emredilen devlet memurları bu yüzden ailelerini geride, Yangon'da, bırakıyor.

Büyükelçiliklerin Nepido'ya taşınması teşvik edilmesine rağmen bu girişim pek başarıya ulaşmadı. Diplomatların yanı sıra ülkedeki diğer yabancı görevliler de şehre taşınma yerine Yangon'dan gidip gelmeyi tercih ediyor.

Hızlı internet ve WiFi bağlantıları gibi avantajlara sahip Nepido'yu geliştirmek için yapılan faaliyetler tartışmalı. Zira inşaatlara milyarlarca dolar harcandığı ve ordunun kendi binalarını inşa edebilmek için pek çok kişiyi yerinden ettiği iddia ediliyor.

Kazakistan

Kazakistan'ın eski Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev, 1994'de başkenti Almatı'dan Akmola'ya taşımıştı. Akmola'nın adı, 1998'de Astana olarak değiştirilmişti. Başkent değişikliğinin deprem bölgesi Almatı'dan uzaklaşma ve ülkenin iç kesimlerine yatırımı artırma hedefi taşıdığı belirtilse de uzmanlar aynı fikirde değil. Uzmanlar, değişikliğin hem petrol bölgelerine hem de SSCB'nin ardından bölünme korkusunun yaşandığı dönemde Kazak nüfusuna yakın olma isteğinden kaynaklandığını belirtmişti.

 

 

Nazarbayev 2019'da görevinden ayrılırken başkentin adı bir kez daha değiştirilerek Nur-Sultan oldu. Fakat Almatı, Kazakistan'ın ticaret ve kütür merkezi olmaya devam ediyor.

Ekvator Ginesi

Geçmişte darbe girişimlerinin yaşandığı Ekvator Ginesi'nde Devlet Başkanı Teodoro Obiang Nguema, 2017'de başkenti Malabo'dan milli parklarla çevrili Oyala'ya taşıma kararı vermişti. 40 yıldan uzun süredir iktidarı elinde tutan Obiang, Oyala'yı geleceğin şehri yapmak istediğini söylemişti. Başkenti taşımanın, hükümeti devirmeye yönelik tehditlere karşı önlem niteliği taşıdığını da belirtmişti.

Afrika'daki yağmur ormanlarının içine kurulan Oyala'da beş yıldızlı bir otel, golf sahası, konferans merkezi ve üniversite bulunsa da inşaatlar devam ediyor.

Mısır

Mısır'da 10 yıl önce gerçekleştirilen protestolar, 30 yıl cumhurbaşkanlığı yapan Hüsnü Mübarek'in devrilmesine yol açmıştı. Protestocular başkent Kahire'deki köprülerin ve meydanların kontrolünü ele geçirirken gösterilerin merkezi Tahrir Meydanı olmuştu. Tahrir Meydanı sonraki süreçte de protestolara ve siyasete yön vermeyi sürdürmüştü. Bununla birlikte, 2013'teki darbeyle Tahrir Meydanı çok farklı bir kimliğe büründü. Meydanda artık otopark ve ordunun yerleştirdiği anıt var.

Kahire şimdi kalabalıkla, yoksullukla ve kirlilikle boğuşuyor. Ancak Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisi'nin, şehri geliştirmek yerine başka bir planı var. Hükümetin, Kahire'nin yaklaşık 45 kilometre uzağındaki yeni bir şehre taşınması planlanıyor. Bu hamlenin, şehirdeki yoksul kesimle zengin kesim arasındaki uçurumu şimdiden derinleştirdiği belirtiliyor.

Öte yandan, Endonezya başka bir sebepten başkentini değiştirmeyi planlıyor. Başkent Cakarta, yeraltı sularının aşırı kullanımı sebebiyle batıyor. Uzmanlar, şehrin üçte birinin 2050'ye kadar deniz seviyesinin altında kalacağını tahmin ediyor.

Asya ülkesinin Cumhurbaşkanı Joko Widodo, bu yüzden 2019'da başkentin Cakarta'dan bin kilometrede uzaktaki bir adaya taşınacağını duyurmuştu. 33 milyar dolarlık (yaklaşık 233 milyar TL) projenin 2021'de başlaması planlansa da Kovid-19 pandemisi çalışmaları durdurdu.

 

Independent Türkçe, The Washington Post, CNN International

Derleyen: Uğurcan Yıldız

DAHA FAZLA HABER OKU