DİSK, asgari ücret talebini açıkladı: Net 3 bin 800 lira

DİSK Başkanı Arzu Çerkezoğlu, asgari ücret taleplerinin net 3 bin 800 TL olduğunu açıkladı

Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), 2021 yılı asgari ücretin net 3 bin 800 lira olması gerektiğini açıkladı.

DİSK Başkanı Arzu Çerkezoğlu ve yönetim kurulu üyeleri, Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi’nde düzenledikleri toplantıyla asgari ücret raporunu açıkladı. 

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Arzu Çerkezoğlu, "Salgın döneminde asgari ücret farklı hesaplanmalıdır, vergi ve kesinti yükü kesinlikle ortadan kaldırılmalı, brüt asgari ücret net olarak ödenmelidir. 2021 asgari ücreti Covid-19 salgının hanelere getirdiği gelir kaybı ve yeni yükler dikkate alınarak hesaplanmalıdır. Bütçeden özellikle pandemi sürecinde asgari ücrete nakit desteği mutlaka sağlanmalıdır, bu sosyal devletin gereğidir. Asgari ücret tümüyle vergi dışı bırakılmalıdır ve bütün ücretlerin asgari düzeyindeki miktarı da yine vergiden muaf tutulmalıdır. Salgın döneminde asgari ücret SGK işçi primleri bütçeden karşılanmalıdır" dedi. 

Çerkezoğlu, 2021 asgari ücretinin miktarı konusunda DİSK olarak önerilerini paylaşmak istediğini belirterek, "Rakam konusunda kuşkusuz bütün konfederasyonların farklı hesaplamaları olabilir. Biz DİSK olarak 3 farklı hesaplamayla asgari ücrete ilişkin belirlemelerimiz yaptık. Hem milli gelir artışını hem yoksulluk sınırını, hem de TÜİK'in belirlediği asgari tutarlar üzerinden hesaplama yaptık. Ve bu 3 hesaplamanın ortalaması olarak diyoruz ki; 2021 yılı asgari ücreti net 3 bin 800 lira olmalıdır" diye konuştu.

Çerkezoğlu’nun açıkladığı asgari ücret raporunda özet bulfgular şöyle sıralandı:

Asgari ücretin altında çalışan 3.3 milyon işçi var:
3,3 milyon işçi (bütün ücretli çalışanların yüzde 17’si) asgari ücretin altında bir ücretle çalışıyor. Asgari ücretin yarısından daha az ücretle çalışan işçi sayısı 1 milyona yakın. Asgari ücret ve altında bir ücretle yaşamını sürdürmek zorunda olan işçilerin sayısı 7,5 milyon (bütün ücretli çalışanların yüzde 38,3’ü) civarındadır.

Asgari ücret civarında çalışan 10 milyon işçi var:
Asgari ücretin yüzde 20 fazlası ve altında ücret alan işçilerin sayısı 9,7 milyondur. Bütün ücretli çalışanların yüzde 50’ye yakını bu kapsamdadır. Tüm ücretli çalışanların yüzde 64’ü ise (12,5 milyon işçi) asgari ücretin altı ile asgari ücretin bir buçuk katı arasında bir ücret elde ediyor.

Salgın asgari ücretleri düşürdü ve asgari ücret civarında çalışan işçi sayısını artırdı:
Covid-19 salgınıyla birlikte ücretlerde önemli kayıplar yaşandı ve asgari ücret altında gelir elde edenlerin sayısı arttı. 1.168 TL ödenekle zorunlu ücretsiz izne çıkarılanlar asgari ücretin yarısı kadar bir gelirle yaşamaya zorlanıyor. Salgınla birlikte kısa çalışma ödeneği ve ücretsiz izin ödeneğiyle asgari ücretin altına mahkûm edilenler ile işini kaybeden kayıtsız işçiler göz önüne alındığında asgari ücretin altında gelirle yaşamak zorunda olanların sayısının daha da arttığını söylemek mümkün.

Özel sektör işçilerinin yüzde 22’si asgari ücrete erişemiyor durum:
Özel sektör işçilerinin yüzde 21,7’si asgari ücrete erişemiyor. Özel sektörde asgari ücret ve altında ücretle çalışanların oranı yüzde 49 ve asgari ücret civarında çalışanların oranı yüzde 62’dir. 9,5 milyona yakın özel sektör işçisi asgari ücretin yüzde 20’si ve altında ücretlerle çalışıyor.

Kadınlar asgari ücrette ayrımcılıkla yüz yüze:
Asgari ücrete erişemeyenlerin oranı genelde yüzde 17 iken kadınlarda bu oran yüzde 25’i aşıyor. Asgari ücret düzeyinde ve daha düşük ücret alanların oranı genelde yüzde 38 iken, kadınlarda yüzde 49’a yükseliyor. Kadınların yarısı asgari ücret ve daha düşük ücretlerle çalışıyor.

Özel sektörde çalışan kadınlar çok daha derin bir ücret eşitsizliği yaşıyor:
Özel sektörde kadın işçilerin yüzde 32,5’i asgari ücret altında ücretlerle çalıştırılıyor. Özel sektördeki kadın işçilerin yüzde 9,3’ü ise asgari ücretin yarısının da altında ücretle çalışmaya zorlanıyor. Özel sektörde asgari ücretin oldukça altı ile asgari ücretin yüzde 20 fazlası arasında çalışmak zorunda kalan kadın işçilerin oranı ise yüzde 76’ya çıkıyor.

Asgari ücret ortalama ücret haline geliyor:
Ücretler asgari ücret düzeyine geriliyor. 2006 yılında aylık ortalama ücret ve maaş geliri asgari ücretin yaklaşık 2 katı iken, 2019’da asgari ücretin 1,41 katına geriledi.

Asgari ücret kişi başına milli gelire göre yüzde 40’tan fazla geriledi:
1978’de kişi başına milli gelirin yüzde 3,4 üzerinde olan asgari ücret, aradan geçen 42 yılda kişi başına milli gelirin yüzde 40 altına düştü. Asgari ücret kişi başına gelire paralel olarak artsaydı brüt asgari ücretin 2020 yılında 2.943 TL değil, 4.995 TL olması gerekirdi.

Türkiye Avrupa ülkeleri içinde asgari ücreti en düşük ülkeler arasında:
2010’da Avrupa’da Türkiye’den düşük asgari ücrete sahip 12 ülke varken, 2020’de bu sayı 3’e düştü. Türkiye’den daha düşük asgari ücrete sahip ülkeler Sırbistan, Bulgaristan ve Arnavutluk’tur. Ancak 2020 Kasım ve Aralık ayındaki güncel döviz kur dikkate alındığında Türkiye’deki asgari ücretin Arnavutluk hariç Avrupa’daki en düşük asgari ücret olduğu açıktır.

Asgari ücretli bir işçi bir yılın 122 günü vergiler için çalışıyor:
Brüt asgari ücretin dolaylı-dolaysız vergi ve kesintilerini dikkate aldığımızda yüzde 33,4’ü (983 TL) vergi ve kesintilere gidiyor. İşçinin eline (Asgari Geçim İndirimi-AGİ dahil) brüt asgari ücretin sadece yüzde 66,6’sı net harcanabilir gelir olarak geçiyor. İşçi 365 günün 122 günü vergi ve kesintiler için çalışıyor.

Asgari ücretten alınan vergi arttı:
Asgari ücretle çalışan işçilerden alınan vergi miktarı ilk vergi dilimi tarifesi düşük tutularak artırıldı. 2002 ve 2003 yıllarında ilk vergi dilimi tarifesi asgari ücretin 15-16 katı idi. AKP iktidarında vergi dilimi tarifeleri asgari ücretten ve enflasyondan daha az artırıldı. Böylece 2020 yılında ilk vergi dilimi asgari ücretin 7,5 katına geriledi.

Asgari ücret dolara karşı eridi:
ABD doları cinsinden asgari ücret 2016’da 430 ABD dolarına yükseldi. Sonra ekonomik ve siyasal istikrarsızlığa bağlı olarak asgari ücret dolar cinsinden gerilemeye başladı. Ocak-Kasım 2020 ortalama kurlara göre asgari ücret 336 ABD dolarına geriledi. Güncel kurlara göre ise 300 doların altına düştü.

Asgari ücret 25 Cumhuriyet altınından 10 altına geriledi:
Merkez Bankası’nın yıllık ortalama Cumhuriyet altını fiyatlarına göre 2003 yılında asgari ücretin yıllık tutarı ile 25 altın alınabilirken 2020’de yıllık net asgari ücretle sadece 10 Cumhuriyet altını alınabilmektedir.

 

Independent Türkçe

DAHA FAZLA HABER OKU