Cinsel şiddet sonrası destek sistemi: csdestek.org

Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği, cinsel şiddete maruz kalanların faydalanabileceği destek sistemini hayata geçirdi.

Sistem kapsamında csdestek.org ismiyle açılan internet sitesi, İsveç'in İstanbul Başkonsolosluğu’nda düzenlenilen lansmanla tanıtıldı.
 

“Mağdur suçlayıcılıkla karşılaşabiliyoruz”

Lansmanda dernek üyesi Hilal Esmer, 2018 yılı boyunca yürüttükleri “Destek Sistemi Nerede?” projesini anlattı.
 

Fotoğraf: Eda Narin-Independent Türkçe​​​​​​​

Cinsel şiddete maruz bırakılanların ihtiyaç duydukları desteğe erişimlerini daha kolay hale getirmek istediklerini belirten Esmer, şöyle konuştu:

Cinsel şiddet adına verilen destek hizmetlerinin kapsamı ve niteliğini net olarak bilemiyoruz. Meslek uzmanlarında hak temelli yaklaşım eksikliği ve bilgi yetersizliği mevcut. Bu sebeple mağdur suçlayıcılıkla karşılaşabiliyoruz, gizliliğimiz ihlal ediliyor.

Hilal Esmer / Fotoğraf: Eda Narin-Independent Türkçe

Esmer, mevzuat ile pratik yaklaşımın farklı olduğunu kaydederek, "Cinsel şiddet yaşayan kişiler nereye ve nasıl başvurabileceklerini el yordamıyla ve kendi imkanlarıyla aramak durumunda kalıyorlar” dedi.
 

Başvurucuların son cümleleri: “Yardım edin” veya “Ne yapabilirim?”

“Destek Sistemi Nerede?” projesinde saha araştırması kapsamında 3 avukat, 6 sağlık çalışanı, 1 hakim, 3 adli tıp uzmanı olmak üzere toplam 13 uzman ve birçok sivil toplum kuruluşu ile görüşmeler gerçekleştirdikleri söyleyen Esmer, 2019 yılında derneğe yapılan başvurulardan edinilen verilerle ilgili şunları kaydetti:

• 2019 yılında derneğe başvuran ve bize nasıl ulaştıklarını bildirenlerin yüzde 63’ü bizi internetten araştırırken bulduklarını veya internette rastladıklarını belirtti.
   
• Başvuran kişilerin cinsiyetlerine göre dağılımı erkeklerde yüzde 35, cinsel şiddet türlerine maruz bırakılan yetişkin erkeklerin oranı yüzde 13.
   
• Başvurucuların yüzde 21’i somut bir talepte bulunmamış; yaşadığı veya tanık olduğu şiddeti aktararak “Yardım edin” veya “Ne yapabilirim?” cümlesiyle bitirdi.
   
• Şiddeti adli birimlere bildiren ve yasal süreç başlatan başvurucuların yüzde 56’sı dava sürecinde cezasızlık ve failin serbest bırakılma olasılığından, failin şiddeti uyguladığı yerde çalışmaya devam ettiğinden, maruz bırakılana veya başkalarına zarar verme olasılığından dolayı kaygı duyduğunu belirtti.
   
• Şiddeti adli birimlere bildiren ve yasal süreç başlatan başvurucuların yüzde 23’ü yukarıdaki kaygılar sebebiyle derneğin duruşmalara katılımını veya davanın kamuoyunda duyurulmasını talep etti.
   
• Şiddeti adli birimlere bildiren ve yasal süreç başlatan başvurucuların yüzde 27’si failin dava sürecinde takipsizlik, tutuksuz yargılama, denetimli serbestlik, adli kontrol veya beraat sonucu serbest bırakıldığını belirtti.
   
• Başcuranların yüzde 15’i avukatının olmadığını veya avukatının ilgisiz-yetersiz olduğunu ifade etti.

“Türkiye’de ilk olduğunu söyleyebiliriz”

Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği’nden Begüm Baki, sitenin cinsel şiddetten hayatta kalanların ihtiyaçları düşünülerek hazırlanan bir web sitesi olduğunu söyledi.
 

Begüm Baki / Fotoğraf:Serra Akcan

Independent Türkçe'ye konuşan Baki, Türkiye’de daha önce böyle bir kaynağın olmadığını belirtti.

Hayata geçirdikleri internet sitesinin kurumlar ya da meslek uzmanlarına değil, cinsel şiddete uğrayan ve hayatta kalmayı başaran kadınlara hitap ettiğini vurgulayan Baki, cinsel şiddet kavramı, yanlış inanışlar ve başvuru süreçleriyle ilgili ayrıntılı bilgilerin bulunduğunu söyledi.

Sitede "Cinsel şiddete maruz bırakıldım", "Şikayetçi olmak istiyorum", ve "Başvurabileceğim yerler" adı altında 3 başvuru formu olduğunu belirten Baki şunları söyledi:

Hiçbirimiz cinsel şiddete maruz bırakıldıktan sonra şikayetçi olmak zorunda değiliz. Bu bireysel bir karar. Kimse kimseyi bunun için zorlayamaz. Öz yardım bölümümüz var. Bu bölümde de cinsel şiddet sonrası şifa bulma sürecinde kendimize nasıl destek olabileceğimize dair bilgiler ve egzersizler var. Sitede ‘İstanbul Birimler Haritası’ mevcut. Bu harita İstanbul’da cinsel şiddet alanında çalışan veya cinsel şiddet ile ilgili destek veren birimlerin künyeleri var. 

“Desteğe ve geri bildirimlere ihtiyacımız var”

Yakın zamanda sitenin İngilizce, Kürtçe ve Arapça dillerinde de yayın yapacağını ifade eden Baki şöyle konuştu:

Herbirimiz yakınlarımızı ya da ihtiyaç sahiplerini csdestek.org'a yönlendirebiliriz. Kurumların web sitelerinde sitenin duyurusu yapılabilir. Basılı materyallerimizin yaygınlaşmasını sağlayabiliriz. Sitenin geliştirilebilmesi için desteğe ve geri bildirimlere ihtiyacımız var.