Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump ile Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin nihayet 15 Ağustos'ta bir araya gelecekler.
Zamanlama sürpriz olmasa da görüşme yerinin Alaska olması sürpriz sayılır.
Alaska, bir Rus toprağıydı ve burayı ABD, Ruslardan 1867'de satın aldı.
Çeşitli idari yapılardan sonra, en son 1959'da burası 49. ABD Eyaleti statüsüne kavuştu.
Alaska, ABD ile Rusya'nın sınır komşusu oldukları bir coğrafya.
O halde bu zirve nerede yapılıyor?
ABD ve Rusya'nın ortak tarihlerinin olduğu bir yerde, komşu oldukları sınırda.
Dünyanın başka bir yerinde değil.
Mesela Avrupa işin içine karıştırılmıyor, bu iki başat güç, "biz bizeyiz" mesajını veriyor.
Eğer yer seçimi bu denli özel oldu ise bu zirvede neler konuşulabilir?
Mesela sadece Ukrayna barışı mı?
Zannetmiyorum.
Önceki ABD Başkanı Joe Biden ile Putin, Ukrayna Savaşı (kimilerine göre operasyon) başlamadan önce, Cenevre'de bir araya gelmişlerdi. Konular elbette Ukrayna veya Kırım değildi.
Şunlardı:
- İklim değişikliği ile önemi ortaya çıkan Arktik bölgenin statüsü ne olacak, küresel sistem bakımından bununla ilgili hususlarda ABD ve Rusya neleri öngörmekte?
- Her iki taraf yeniden nükleer silah ve atma vasıta stoklarını modernize etmeye başladıklarına göre, yeni dengeler neler olacak? NATO Avrupa sahasında genişleyecek mi?
- Küresel çapta bu iki ülkenin nüfuz alanları paylaşımı nasıl gerçekleştirilecek?
Anlaşamadılar!
Sonra malum, 24 Şubat 2022'de Rusya'nın geniş çaplı operasyonu başladı ve halen sürüyor.
Trump ile Putin bir araya geleceklerine göre, bu bir sürecin başlangıcı mı olur, yoksa bir kerelik görüşme mi?
Trump, esasen Çin ile ilgilenmek istediğine göre, aklındaki şöyle:
Bu savaş döneminde Rusya bir hayli yıprandı, yaptırımlara maruz bırakıldı, Ukrayna'da belli bölgeleri işgal etti, bu savaş ilelebet sürmez, bir şekilde ABD buradan istediğini almış oldu, NATO genişledi, Avrupa silahlanıyor ve tekrar savunma politikalarını güçlendirmeye başladılar, enerji konusunda ABD en öne geçti, o halde şimdi Rusya'yı küresel amaçlar için ABD yanına çekerek Çin'i yalnızlaştırmak en doğru yöntem olacak…
Düşünce bu!
Putin bunu görmüyor mu?
Görüyor elbette.
Alaska'da konunun merkezinde Ukrayna meselesinin çözüm yolu-yöntemi için karşılıklı planlar ifade edilir.
Bunun yanında asıl mesele olarak, ABD ve Rusya için başından beri önemli olan bahsettiğim konu başlıkları görüşülmeyecek mi?
İşte bütün bu hususlar devreye girecek olur ise bu bir görüşmeler dönemi başlangıcı veya süreci olur.
ABD ve Rusya stratejik mekanizmalar kurarlar ve çalışmalarını başlatırlar.
Bu uzun soluklu bir görüşme süreci için başlangıç olur.
Neler öngörmekteyim?
Öncelikle Alaska'nın seçilmesi vesilesiyle, dünyaya ABD-Rus birlikteliğinin ilk mesajı olabilir mi, göreceğiz.
Trump, yine Avrupa'yı küçümsercesine bir tavırla, Rusya'yı kendi evinde ağırlayacağından dolayı, elini güçlendirdiğini bir kez daha ifade edecek.
Bu onun tarzı!
Arktik bölgenin önemi ortaya çıkıyor, giderek artıyor...
Başka alanlar da dikkate alınırsa, örneğin en başta Kanada, Avrupa Birliği, Grönland, Danimarka, Birleşik Krallık, İzlanda, Danimarka, Norveç, İsveç, Finlandiya ve diğer taraftan Çin, Putin ve Trump sanki biraz jeopolitik açıdan "patronu oynamak" gibi bir tavır sergileyebilirler, böyle görünüyor.
İki egosu yüksek liderin yapacağı ancak böyle bir şey olur.
Zirveden bu yönde net sonuç alınır/alınmaz belli değil, ama her iki lider, ilk başlangıç olarak, dünyaya bu yönde bir mesaj vermek isteyebilirler mi?
Bana göre cevap, evet.
Trump, Ukrayna konusundan dolayı Rusya'ya belli bir süre (10 gün) tanımıştı.
Bundan pek de bir sonuç çıkmadı. Ama başlıklar olarak; yaptırımları arttırmak ile sert gücü göstermek (iki nükleer denizaltıyı gönderme hamlesi) dikkate alınır ise asıl amacın Putin'i görüşme zeminine çekmek olduğu da görülebilecekti.
Başka ifadeyle Trump, Putin'e, "geniş bak" demeye getirdi.
Putin de öyle bakmak istiyordu zaten.
Mesaj teatisi bu şekilde çözüldü gibi.
Bu zirveye Ukrayna Devlet Başkanı Zelenski katılır mı?
Hayır.
Baştan beri ifade ettiklerime bakın, bunun olmayacağını açıkladım size.
Ama Almanya Şansölyesi dün (10 Ağustos) bir konuşmasında değindi, "Zelenski de bu zirvede olmalı" şeklinde.
Bu da gösteriyor ki, Putin ve Trump tarafından Avrupa baştan düşünülmüş ve Avrupa ile Zelensky'nin söylediklerine (en azından bu aşamada) bakılmayacak.
Üstelik Ukrayna hakkında kararı, savaşın en büyük sponsoru ABD verecek.
Üstelik Putin, Zelenski'yi muhatap olarak görmüyor, defalarca açıklandı.
"Ukrayna halkı yeni bir başkan seçsin, onunla görüşürüm" diyor.
Ama yine de ihtiyatla ifade edelim, kendisine "bu şartları kabul et" demek için Zelenski bir yerlerde hazır tutulur mu?
Az ihtimal, ama bu da olabilir. Neticede uçağa biner gelir, bu kez veya müteakip görüşmelerde.
Bu durumda Ukrayna meselesi için konu çok zor değil.
Mevcut Rus işgal alanlarına göre 3 aşağı 5 yukarı yeni bir sınır çizilir, burada özel bir statü belirlenir ve barış yapılır.
Ukrayna NATO'ya giremez ama AB üyesi olabilir.
Bu formül bir yıl önce de vardı, ama zaman önemli.
Bugün Trump bunu istiyor.
Hem Trump Ukrayna'daki kritik madenlerin işletilmesi anlaşmasını da yaptı, daha ne olsun?
Trump ile dünya zaten başka bir yer oldu:
Meksika değil Amerika Körfezi… Grönland ABD'nin… Kanada ABD eyaleti olmalı!..
*Bu içerik serbest gazeteci veya konuk yazarlar tarafından hazırlanmıştır. Bu içerikte yer alan görüş ve ifadeler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.
© The Independentturkish
