Radikal sağ ana muhalefette: Üç soruda Portekiz seçimleri

50 yıldır süren iki partili dönem nasıl sona erdi?

42 yaşındaki André Ventura, Chega'yı 2019'da kurmuştu (Reuters)

Portekiz'deki erken genel seçimlerde radikal sağcı Chega (Yeter) ilk kez meclisteki ikinci büyük siyasi parti oldu.

Seçim gecesi oyların yüzde 99'u sayıldığında, Sosyalist Parti (PS) ve Chega 58'er sandalyede berabere görünüyordu.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Ancak çarşamba günü yurtdışından gelen oyların sayımının tamamlanmasıyla 230 sandalyeli mecliste tablo değişti. Chega, oyların yüzde 22,76'sını kazanarak 60 sandalyeye ulaşırken, PS ise yüzde 22,83'lük oy oranını koruyarak 58 sandalyede kaldı.

İki merkez sağ partinin ittifakıyla kurulan, Portekiz Başbakanı Luis Montenegro'nun liderliğindeki Demokratik İttifak (AD) da oyların yüzde 31,8'ini alarak 91 sandalye kazandı.

Böylelikle ikinci sıra için sosyalistlerle yarışan radikal sağcılar ana muhalefet oldu.

Radikal sağ nasıl yükselişe geçti?

Guardian'ın analizinde, eski spor yorumcusu André Ventura'nın liderliğindeki Chega'nın seçim kampanyasında, özellikle konut krizi, sağlık ve eğitim sistemlerindeki sıkıntılar nedeniyle ana akım sol ve sağ partilere yönelik yaygın memnuniyetsizlikten faydalanıldığı belirtiliyor.

Sadece 6 yıllık bir geçmişi olan Chega, son dönemde bir ivme yakaladı. 2019'da oyların yüzde 1,3'ünü, 2022'de de yüzde 7,2'sini alan parti, geçen yıl bunu yüzde 18'e, sandalye sayısını da 12'den 50'ye çıkarmıştı.

Ventura, çarşamba akşam yaptığı açıklamada destekçilerine teşekkür ederek partisinin tarihi performansının tüm ülke için bir kazanım olduğunu savundu ve siyasi sistemin artık "sonsuza dek değiştiğini" iddia etti. Radikal sağcı siyasetçi, X'teki paylaşımında şu ifadeleri kullandı:

Ne büyük bir zafer! Bize güvenen tüm Portekizlilere teşekkür ederiz! Bu tarihi zafer sizin de zaferinizdir!

Ülkede 48 yıl süren diktatörlük döneminin sona erdiği 25 Nisan 1974'teki Karanfil Devrimi'nin ardından demokrasi tarihinde ilk kez, radikal sağcı bir parti ana muhalefete geçti.

Ayrıca göçmenlik karşıtı politikaları savunan Chega'nın zaferiyle ülkede 50 yıldır süren iki partili dönem de sona ermiş oldu.

Diğer yandan yolsuzluğa son verme vaadiyle kampanya yürüten Chega da bu süreçte skandallarla sarsıldı. Ventura'nın partisi, çeşitli havaalanlarında bavul çalmakla suçlanan bir milletvekilini ocak ayında partiden ihraç etmişti. Aynı ay partinin bir başka üyesi alkollü araç kullanırken yakalanmış, üçüncü bir siyasetçi de reşit olmayan bir erkekle cinsel ilişkiye girmek için para ödemekle suçlanmıştı.

Sosyalistler ne diyor?

PS Genel Başkanı Carlos Cesar, seçim gecesinden beri sonuçların istedikleri gibi görünmediğini kabul etti.

PS'nin geçen yılki sonuçlara göre 20 sandalye kaybederek gösterdiği kötü performans, lideri Pedro Nuno Santos'un sandıklar kapandıktan saatler sonra istifasını açıklamasına yol açtı.

Cesar, haziran sonunda partiye yeni bir lider seçileceğini, daha sonra da "Portekiz halkının güvenini bir kez daha hak etmek için çalışacaklarını" belirtti.
 


İttifak kurulacak mı?

Portekiz Cumhurbaşkanı Marcelo Rebelo de Sousa, meclisteki siyasi partilerin liderleriyle ikinci tur görüşmelerine bugün devam edecek. Hükümeti kurma görevini birinci parti çıkan AD lideri Montenegro'ya vermesi bekleniyor.

Ancak Başbakan Montenegro, Chega'yla ittifak yapmayı reddedeceklerini ve azınlık hükümeti kuracaklarını söylemişti.

Montenegro'nun, mecliste 9 sandalyeye sahip Liberal Girişim (IL) partisinin desteğini almaya çalışabileceği düşünülüyor. IL de Chega'yla herhangi bir ittifakın desteklenmeyeceğini duyurmuştu.


Independent Türkçe, Guardian, Reuters, NPR, AA

Derleyen: Yasin Sofuoğlu

DAHA FAZLA HABER OKU