Irak'ta 10 Ekim 2021'de yapılan genel seçimlerin üzerinden bir yıllık süre geçti.

Mukteda es-Sadr'ın liderliğini yaptığı Sadr Grubu, 329 sandalyeli parlamento seçimlerinde birinci parti oldu.

Hükümetin kurulması için çok taraflı görüşme ve müzakereler yapıldı.

Sadr, Mesud Barzani liderliğindeki Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ve Irak Parlamentosu'ndaki Sünni çatı yapı Egemenlik Koalisyonu ile "Vatanı Kurtarma" isimli üçlü ittifak kurdu.

Hem cumhurbaşkanı hem de başbakan adayını açıklayan ittifak, parlamentoda yeterli sayıya ulaşamadığı için oturum birkaç defa ertelense de amacına ulaşamadı.

Bunun üzerine İran'a yakın Şii grupların çatı oluşumu "Koordinasyon Çerçevesi" hükümeti oluşturmak için çalışmalara başladı.

Koordinasyon Çerçevesi'nin uzun uğraşları sonuç verdi ve dün Irak Parlamentosu yeni cumhurbaşkanını seçti.

 

 

İki adayın yarıştığı cumhurbaşkanlığı seçiminde ilk turda hiçbir aday yeterli oya ulaşamadı.

Bir yıl sonra cumhurbaşkanı seçilebildi

İkinci turda eski Cumhurbaşkanı Berhem Salih'e 58 oy fark atarak 157 oy alan Abdullatif Reşid, Irak'ın yeni cumhurbaşkanı oldu.

Reşid, göreve başlar başlamaz yaptığı ilk iş Şii ittifakın başbakan adayı Muhammed Şiya es-Sudani'yi hükümeti kurmakla görevlendirdi.

Daha önce kaymakamlık, valilik ve bakanlık gibi görevlerde bulunan Sudani, hükümeti oluşturmak için çalışmalarına başladı.

 

 

Sudani'nin hükümeti ne kadar sürede kuracağı merak ediliyor. Üstelik yeni başbakan adayından beklentiler de oldukça yüksek.

Kürt ve Türkmen siyasiler, Irak'taki son gelişmeleri Independent Türkçe'ye değerlendirdi.

"Amaç tüm Irak'a hizmet edecek birini seçtirmek"

Irak Kürdistan Bölgesi (IKB) Zaho Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şevket Taha Sindi, hükümet kurulsa da problemlerin çözülmeyeceği iddiasında.

Cumhurbaşkanlığı seçiminin hem Erbil hem de Bağdat için önemli bir değişim işareti olarak görüldüğünü kaydeden Prof. Dr. Sindi, "Irak yıllardır bir düğüm içindeydi ve kimileri dışardan istedikleri gibi karar alabiliyorlardı. Ancak Başkan Mesut Barzani sayesinde bu düğüm çözüldü" dedi.

Barzani'nin hem Kürt hem de diğer etnik grupların menfaatini düşünerek çok çaba sarf ettiğini aktaran Sindi, "Tüm Irak'a hizmet edecek birini seçtirmek için çok uğraş verdi. 18 yıldır bağlı olan bu düğümü kimse açamıyordu ve sonunda Barzani sayesinde bu açıldı" diye konuştu.

 

 

"Irak yanlış temeller üzerine kuruldu, sorunlar çözülmeyecek"

Seçilen cumhurbaşkanı ile görev verilen başbakan adayının seçilmesi halinde alacakları her kararın tüm Irak halkının faydasına olması temennisinde bulunan Sindi, şöyle devam etti:

Bağdat merkezli siyasi partiler, cumhurbaşkanlığı seçiminden ders almışlarsa Sudani muvaffak olur. Yok eğer eski siyasetlerine devam edeceklerse başarılı olması mümkün değil. Herkesin bundan ders almasını ve Irak'ın çıkarlarını düşünerek sıkıntı ve problemlerini öncelemelerini umuyorum.

Hükümetin kurulabileceğini ama sorunların çözümünün çok zor olacağını tahmin ettiğini vurgulayan Sindi, "Çünkü Irak'ta problemler çok derin ve tarihseldir. Kuruluşundan itibaren var olan problemlerdir. Irak devlet olarak kurulduğunda yanlış temeller üzerine inşa edildi. Dolayısıyla hükümet kurulsa da problemler çözülmeyecek, sorunlar devam edecektir" ifadelerini kullandı.

"Hükümetin bir parçayız, dileğimiz başarılı olmasıdır"

IKB Parlamentosu Dış İlişkiler Komisyonu Üyesi Dr. Rebwar Babkaye de Irak'ta yolsuzluk ve emniyetsizliği ortadan kaldıracak bir hükümetin kurulmasının zaruret teşkil ettiğini söyledi.

 

 

Genel seçimlerin üzerinden bir yılı aşkın bir süre geçtiğini hatırlatan Dr. Babkaye, Sudani'nin kuracağı hükümetin ayrım olmaksızın tüm Iraklıların için çalışmasını temenni ettiğini kaydetti.

"Güçlü bir hükümet kurulmalı"

Erbil yönetimi olarak hükümetin kurulması için her türlü desteği sağladıklarını ifade eden Babkaye, şöyle konuştu:

Kürdistan Bölgesi olarak Bağdat'ın anayasal haklara bağlı, güçlü bir hükümetin kurulması taraftarıyız. Güçlü ve etkili bir hükümet kurulsun ki ülkeyi yönetebilsin, eşitsizlik ve yolsuzluğu ortadan kaldırabilsin ve vatandaşların ihtiyaçlarına cevap verebilsin. Hem Kürdistan Demokrat Partisi hem de Kürdistan Yurtseverler Birliği hükümetin bir parçası ve ortağıyız. Başarılı olması en büyük dileğimizdir.

"Siyasi tecrübeye sahip bir isim"

Iraklı Türkmen siyasetçi ve eski milletvekili Fevzi Ekrem Terzi de kurulacak hükümetten umutlu.

Iraklı tüm siyasi parti ve grupların tabiri caizse dört gözle bugünü beklediklerini dile getiren Terzi, "Çünkü vatandaşlar başta olmak üzere Irak büyük zorluklar çekti" dedi.

 

 

Diğer kimi siyasetçilere göre Sudani'nin çifte vatandaş olmadığını sadece Irak pasaportu taşıdığına dikkati çeken Terzi, "Sudani mücadeleci bir aileden geliyor. Daha önce kaymakamlık, valilik ve bakanlık gibi görevlerde bulunurken çok hizmetlerde bulundu. Siyasi tecrübeye sahip bir isim. Onu yakından tanıyorum. Sanayi, ziraat ve ekonomi başta olmak üzere büyük ve önemli projeleri var" değerlendirmesinde bulundu.

"Destek verilirse güzel işlere imza atar"

Başbakan adayının başarılı olması için herkesin destek vermesi gerektiğinin altını çizen Fevzi Ekrem Terzi, sözlerini şöyle tamamladı:

Ülkenin huzur ve refahı için tüm siyasi parti ve grupların deste vermesi gerekiyor. Bu destek sağlandığı taktirde güzel işler başaracağına güvenim tamdır. Gerçekten umutluyum, çünkü ne kadar vatansever biri olduğunu biliyorum. Malum ülke güvenlik ve ekonomik olarak çok zor günlerden geçiyor. Bu karışıklığın kansız ve olaysız son bulmasın için herkes destek vermesi çağrısında bulunuyorum. Her yönden zengin bir ülke olan Irak'ın destek verildiğinde kısa sürede toparlayacağına inancım tamdır.