BM Barış Gücü Darfur’dan çekiliyor, iç savaş alevlenebilir

2003 yılında Darfur’da patlak veren çatışma; BM istatistiklerine göre yaklaşık 300 bin kişinin ölümüne yol açtı

Güney Darfur'daki bulunan Kalma Kampı’nda bulunan UNAMID unsurları (AFP)

Birleşmiş Milletler-Afrika Birliği Darfur Misyonu’nun (UNAMID) 13 yıldır süregelen görevinin dün sona ermesi, özellikle de Darfur'da son zamanlarda patlak veren şiddet olaylarının ardından, Sudanlıların endişelerini körükledi.

Dün UNAMID tarafından yapılan açıklamada, “resmi faaliyetlere son verildiği, bölgedeki sivilleri koruma görevini Sudan hükümetinin devralacağı” belirtildi.

2003 yılında Darfur’da patlak veren çatışma; BM istatistiklerine göre yaklaşık 300 bin kişinin ölümüne, sonuncusu geçen hafta gerçekleşip 15 can kaybıyla sonuçlanan kabile çatışmalarının yayılmasına, aynı zamanda 2,5 milyon kişinin köylerinden kaçışına yol açmıştı.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Savaş nedeniyle evlerinden ayrılan bazı vatandaşlar, UNAMID’in bölgede kalmasını talep etmek için protestolar düzenledi.

Güney Darfur başkenti Nyala yakınlarında bulunan ve bölgede yerinden edilmişlerin kaldığı en büyük kamp olan Kalma Kampı’nda kalan ve söz konusu çatışma nedeniyle evini terk edenlerden biri olan Muhammed Abdurrahman, AFP’ye verdiği demeçte “BM, yerinden edilenlerin hayatlarını himaye etmek söz konusu kararından dönmelidir. Darfur'daki insanlar tehdit altındayken BM neden bu kararı gözden geçirmiyor?” ifadelerine başvurdu.

Kalma Kampı’ndaki UNAMID karargahı çevresinde yüzlerce oturma eylemi düzenlenirken, UNAMID ise Ocak ayında başlayacak kademeli geri çekilmenin altı ay içerisinde tamamlanacağını doğruladı.

Kamp sakinleri ise “Yerinden edilenleri koruma yolunda Birleşmiş Milletler’e güveniyoruz; UNAMID'in ayrılmasını reddediyoruz" yazılı pankartlar taşıdı.

Çatışma, Afrika'daki azınlıklardan bir grubun, bölgenin siyasi ve ekonomik açıdan dışlandığı iddiaları altında devrik Sudan Devlet Başkanı Ömer el-Beşir hükümetine karşı silahlanmasıyla başlamıştı. Beşir hükümeti ise Cancavid olarak bilinen, çoğu Arap olan silahlı milisler ortaya çıkardı. Bazı insan hakları örgütleri ise Beşir’i ‘etnik temizlik kampanyası’ ve gasp eylemleri yürütmekle suçladı. Nitekim Sudanlı yetkililer, yüzlerce milis üyesini güçlü paramiliter hızlı destek güçlerine bağladı.

Sudan geçiş hükümeti, geçtiğimiz Ekim ayında, Darfur'da savaşan hareketler de dahil olmak üzere isyancı gruplarla tarihi bir barış anlaşması imzaladı. Ancak kamp halkı arasında büyük destek gören Sudan Kurtuluş Hareketi (Abdulvahid Nur'un kanadı) henüz bu anlaşmayı imzalamadı.

Nitekim bölge, Arap bedevi çobanları ile marjinal gruplara mensup çiftçiler arasındaki su ve toprak kaynakları konusundaki anlaşmazlıklar nedeniyle hala çatışmalara tanık oluyor.

Kalma Kampı’nın bir diğer sakini Osman Ebu el-Kasım, UNAMID’in ayrılışının Darfur halkı için ciddi bir sorun yaratabileceği, insanları daha fazla şiddet riskiyle karşı karşıya bırakabileceğinden korkuyor.

UNAMID sözcülerinden Eşref İsa, AFP’ye verdiği demeçte, “Darfur halkının, özellikle yerinden edilmiş ve savunmasız grupların endişelerini anlıyoruz. Ancak koşullar önceki yıllara göre önemli ölçüde iyi hale geldi. Darfur'da güvenliği ve istikrarı artırma görevi artık geçiş hükümetine ve Sudanlılara aittir” açıklamalarında bulundu.

UNAMID’in yerini Sudan’da Birleşmiş Milletler Entegre Geçiş Yardımı Görevi’nin (UNITAMS) alacağına karar verildi. UNITAMS’ın geçiş hükümetine yardım etmek, barışı inşa etmek ve ihtiyacı olanlara insani yardım ulaştırma yönünde çabaları harekete geçirmektir gibi görevleri bulunuyor.

Sudanlı yetkililer, geçen hafta gerçekleşen aşiret çatışmalarının ardından, şiddeti kontrol altına almak için kuvvetlerin konuşlandırılacağını duyurdu. Ancak çoğu bu konuya şüphe ile bakıyor.

25 yaşındaki İntisar Abdullah, “Yerinden edilenlerin himaye edilmesi Sudan hükümetine emanet edilirse, Darfurlular, aleyhlerinde katliam ve gaspta bulunan güçlere teslim edilmiş gibi olacak” diyor.

Kalma Kampı’ndan Muhammed Hasan ise “Sudan'da şimdiye kadar kapsamlı bir barış gerçekleştirilmedi; bunun gerçekleşmesi için UNAMID'in ayrılışına karşı çıkıyoruz” açıklamalarında bulunuyor.

 

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

Şarku'l Avsat

DAHA FAZLA HABER OKU