ABD’nin dün Gazze Şeridi’nde ateşkesin sağlanmasını ve kuşatma altındaki bölgeye sınırsız insani yardım girişine izin verilmesini öngören karar taslağını veto etmesi Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin (BMGK) diğer üyelerini öfkelendirdi. ABD, taslağın çatışmanın çözümüne yönelik diplomatik çabaları baltaladığını savundu.

Pakistan'ın BM Daimi Temsilcisi Asım İftikhar Ahmed, ABD'nin vetosunu sert bir dille eleştirerek bunu Gazze'deki Filistinlilerin ‘yok edilmesine yeşil ışık yakmak’ ve BMGK’nın ‘vicdanında ahlaki bir leke bırakmak’ olarak nitelendirdi. Cezayir’in BM Daimi Temsilcisi Amar Bendjama ise ‘sessizliğin ölüleri savunmadığını, ölenlerin elini tutmadığını ve adaletsizliğin yansımalarıyla yüzleşmediğini’ söyledi.

Slovenya’nın BM Daimi Temsilcisi Samuel Zbogar da Gazze'de insanlığın canlı olarak sınandığı bir dönemde, bu karar tasarısının ortak sorumluluk duygusundan doğduğunu ifade etti. Taslağı Gazze'deki sivillere, Filistin topraklarında tutulan İsrailli rehinelere ve ‘tarihe karşı bir sorumluluk’ olarak nitelendiren Zbogar, “Yeter, yeter!” diye ekledi.

Fransa ve İngiltere’nin BM daimi temsilcileri oylamanın sonucundan duydukları ‘üzüntüyü’ dile getirirken, Çin'in BM Daimi Temsilcisi Fu Cong suçu doğrudan ABD'ye yükledi. Çinli temsilci, ABD'yi siyasi hesapları bir kenara bırakarak adil ve sorumlu bir tutum benimsemeye çağırdı.

Böylece ABD, Başkan Donald Trump'ın 20 Ocak'ta Beyaz Saray'a dönmesinden bu yana BMGK’daki ilk vetosunu kullanmış oldu.

Oylama öncesinde ABD'nin BM Daimi Temsilciliği Geçici Maslahatgüzarı Dorothy Shea, kararın sahadaki gerçekleri yansıtan bir ateşkese ulaşılmasına yönelik diplomatik çabaları baltalayacağını ve Hamas'ı cesaretlendireceğini söyledi. Karar taslağının İsrail ve Hamas arasında sahte bir eşdeğerlik yarattığını öne süren Shea, “Taslak, içerdikleri nedeniyle kabul edilemez ve içermedikleri nedeniyle de kabul edilemez” dedi. ABD’li yetkili, İsrail'in ‘meşru müdafaa’ hakkını vurguladı.

ABD, eski Başkan Joe Biden döneminde yaklaşık 20 aydır devam eden savaşta ateşkes çağrısında bulunan başka bir karar taslağını veto etmişti. Bu son oylama ise 15 ülkeden oluşan BMGK’nın kasım ayından bu yana Gazze Şeridi'ndeki savaşla ilgili gerçekleştirdiği ilk oylamaydı. BMGK, geçtiğimiz haziran ayında İsrailli rehinelerin serbest bırakılmasını da öngören çok aşamalı ateşkes planını onaylamış, ancak ABD'nin onayladığı ateşkes bu yılın ocak ayına kadar hayata geçirilememişti.

BMGK’nın daimi olmayan on üyesi tarafından oylamaya sunulan karar tasarısı 14 ‘kabul’ ve bir ‘veto’ oyu aldı. Karar taslağı ‘derhal, koşulsuz ve kalıcı ateşkes’ ve rehinelerin koşulsuz serbest bırakılması çağrısında bulunuyordu.

İsrail, iki aydan fazla süren ablukanın ardından 19 Mayıs'tan bu yana yardım taşıyan sınırlı sayıda BM kamyonunun Gazze'ye girmesine izin verdi. Ancak BM bu yardımın, savaş ve abluka devam ettiği için açlık tehdidi altında olan Gazze Şeridi'ndeki ihtiyaçlar karşısında sadece ‘okyanusta bir damla’ olduğunu vurguladı.

Bunun yanında ABD destekli Gazze İnsani Yardım Vakfı (GHF) 26 Mayıs'ta Gazze Şeridi'nde yardım dağıtmaya başladı. Ancak, son günlerde vakfın yardım dağıttığı merkezlerin çevresinde meydana gelen olaylarda onlarca Gazzelinin öldürülmesinin ardından vakıf dün merkezlerini geçici olarak kapattığını duyurdu. Gazze Sivil Savunma Müdürlüğü, İsrail ordusunun yardım almak için söz konusu merkezlere giden Gazzelilerin üzerlerine ateş açtığını ve bunun sonucunda öldürüldüklerini açıkladı.

BM, temel insani ilkelere saygı göstermediğini söyleyerek, fon kaynakları belirsiz olan bu kuruluşla iş birliği yapmayı reddetti. BM, vakfa ait bu merkezleri, aç Filistinlilerin silahlı özel muhafızlar tarafından çevrelenerek ‘dikenli teller arasında’ yürümeye zorlandıkları bir ‘ölüm tuzağı’ olarak tanımladı.

Filistin'in BM Özel Temsilcisi Riyad Mansur, salı günü BM İnsani İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı ve Acil Yardım Koordinatörü Tom Fletcher’ın Gazze'de ‘yok etmenin önlenmesi’ çağrısında bulunduğu konuşmasına atıfla yaptığı açıklamada, “BMGK’daki rezalete tanık olup çaresiz kalmayı kabul edemezsiniz, harekete geçmek zorundasınız” dedi.

Veto kullanılması halinde, baskının BMGK’nın sorumluluklarını yerine getirmesini engelleyenlerin üzerinde olacağı uyarısında bulundu. Tarih, Filistin halkına karşı işlenen bu suçu durdurmak için yaptıklarımızdan dolayı hepimizi sorumlu tutacak.

Öte yandan İsrail'in BM Daimi Temsilcisi Danny Danon, karar tasarısını ‘Hamas'a bir hediye’ olarak nitelendirdi. İsrailli temsilci, ABD'ye tasarıyı veto ederek ‘doğru olanı savunduğu’ için teşekkür etti.

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

Şarku'l Avsat'ın haberlerine ulaşmak için tıklayın