Amazon yangınları: Bolsonaro yasa dışı ormansızlaştırmayı görmezden gelmekle suçlanırken ordu yangınla mücadele için 44 bin asker gönderiyor

Analizler yasa dışı çevresel tahribat için kesilen para cezası sayısının 10 yılın en düşük seviyesine indiğini gösteriyor

Amazon ormanlarındaki yangın büyük çevre tahribatına yol açmasının yanı sıra Brezilya'yla Avrupalı ülkeler arasındaki gerilimi de artırdı (AFP)

Brezilya ordusu on binlerce askerini Amazon ormanlarında kontrol altına alınması güç yangınları söndürmek üzere “eşi görülmedik” bir operasyon için bölgeye sevk ediyor. Yapılan yeni analizlerse Devlet Başkanı Jair Bolsanaro’nun çevresel krizin büyümesine sebep olduğunu işaret ediyor.

Askeri uçak destekli 44 bin kadar asker, yaklaşık 3 milyon kilometrekare alanın üzerinde duman tabakasına yol açan ve el değmemiş değerli ormanda büyük kuşakları tahrip eden yangınları söndürmek için hazır tutuluyor.

Yapılan yeni analizlerse, yasa dışı çevresel tahribat için kesilen para cezası sayısının 10 yılın en düşük seviyesine indiğini gözler önüne seriyor.

BBC Brasil’in yaptığı derinlemesine analize göre Bolsonaro yönetiminin 1 Ocak-23 Ağustos tarihlerinde kestiği ceza sayısı geçen yıla oranla yüzde 29,4 düşerek 6 bin 895’i buldu.

fazla oku

Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)

Bununla birlikte geçen yılın aynı dönemini neredeyse ikiye katlayan bir artış yaşanarak bu yıl 70 binden fazla yangın çıktı.

Bolsonaro liderlik kampanyası boyunca yaptığı açıklamalarda, ormanların sığır otlakları ve soya fasulyesi çiftliklerine alan açılması için temizlenmesi fikrine destek vermişti. Doğal Hayatı Koruma Vakfı’nın (WWF) İngiltere şubesinde Doğal Çevreyi Koruma ve Bilim bölümü İcra Direktörü Mike Barrett, görünüşe bakılırsa Bolsonaro’nun verdiği sözleri tuttuğunu söyledi.

Barret, “Yangın sayısının daha yüksek olmasının sebebi bana göre açıkçası Brezilya’da iç siyasi söylemin değişmesinde yatıyor. Dahası bu yaklaşım ormanı yok etmeyi arzulayan kişilerin bu isteklerini yerine getirirken kendilerinde hak görmelerine neden oluyor” dedi.

Mike Barrett sözlerine şöyle devam etti:

Aslına bakılırsa Amazon ormanları boyutu itibarıyla yeryüzündeki tüm diğer canlı bedenlerden, gezegendeki tüm canlı ekosistemlerden daha çok karbon barındırıyor ve dolayısıyla iklim değişikliğiyle mücadelede hayati bir rol oynuyor. Amazonları kaybedersek iklim değişikliğine karşı mücadeleyi de neredeyse kesinlikle kaybedeceğiz.

Brezilyalı savcılar, çevresel düzenlemelerin hayata geçirilmesinde ihmalkar davranılmasının orman yangınlarının sayısındaki artışta etkili olup olmadığını araştırıyor.

Çevre konusunda gelen sert eleştiriler karşısında savunmaya geçen Bolsonaro ise daha önce ormansızlaşan alanların yandığını ve bozulmamış yağmur ormanlarının zarar görmediğini söyleyerek küresel kaygıları azaltmaya çalıştı. Brezilya Adalet Bakanlığı da federal polisin diğer devlet kurumlarına yardım etmek ve "yasa dışı ormansızlaşma" ile mücadele etmek amacıyla yangın bölgelerinde görevlendirileceğini belirtti.

Brezilya Savunma Bakanı Fernando Azevedo, ordunun Amazon’da yerine getireceği ilk vazifenin Rondonia eyaletinin başkenti Porto Velho civarında 700 askerlik bir birlik tarafından gerçekleştirileceğini ve ordunun yangını söndürmek için 12 bin litreye kadar su boşaltma kapasitesine sahip C-130 Hercules tipi iki askeri nakliye uçağını kullanacağını kaydetti.

 

Rio de Janeiro AFP.jpg
Rio de Janeiro'daki gösteride açılan bir pankart: Bolsonaro geleceğimizi yakıyor (AFP)

 

Öte yandan Porto Velho bölgesini havadan gözlemleyen Associated Press muhabiri, sahada havanın puslu ve görüş mesafesinin düşük olduğunu bildirdi. Muhabir ayrıca, tek bir yangından çıkan dalga dalga kabarmış büyük bir duman sütununu ve görünüşe bakılırsa ekili arazilerini temizleyen kişilerin daha önce ormansızlaştırdığı yanmış birçok bölge gördüğünü aktardı.

Yangında Mato Grosso eyaletindeki Nova Santa Helena şehri de ağır hasar gördü. Alevler yükselirken ve bitişik araziler içten içe yanmaya devam ederken yol boyunca ilerleyen kamyonlar görüldü.

Brezilya’nın askeri operasyon kararı, Bolsonaro’nun krizi yönetme konusunda aldığı büyük çaplı eleştirilerin ardından geldi. Cuma günü yaptığı açıklamada ordu birliklerinin yangını söndürmek üzere yetkilendirildiğini belirten Brezilya lideri, Amazon bölgesini koruma sözünü vermişti.

Bolsonaro uluslararası düzeyde yükselen kaygılara rağmen gazetecilere verdiği demeçte durumun normale dönmekte olduğunu ifade etmişti. Bolsonaro yaşanan soruna dair ABD Başkanı Donald Trump ve İspanya Başbakanı Pedro Sanchez’in yanı sıra Latin Amerikalı birçok liderin de aralarında olduğu “herkesle konuştuğunu” da açıklamıştı.

Küresel bir mesele haline gelen Amazon yangınları, Bolsonaro’nun biyoçeşitliliği koruma taahhütlerini yerine getirmediği fikrini taşıyan Avrupa ülkeleriyle Brezilya arasındaki gerilimi de artırdı. Cuma günü Avrupa ve Latin Amerika şehirlerinde Brezilya’ya ait diplomatik misyonların dışında toplanan eylemciler gösteri yaparken, Brezilya’daki protestocular da yürüyüş düzenledi.

Meksika’nın başkenti Mexico City’deki Brezilya Büyükelçiliği dışında gerçekleştirilen bir gösteride “Gezegenimizin ciğerleri yanıyor. Hadi onları kurtaralım!” yazılı bir pankart açıldı.

 

 

Bu arada Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Brezilya ve diğer birkaç Güney Amerika ülkesiyle Avrupa Birliği (AB) arasında bir ticaret anlaşmasını engelleme tehdidiyle birlikte tartışma ekonomi alanına da sıçradı.

Macron cumartesi günü yaptığı değerlendirmede “Öncelikle Brezilya’ya ve diğer ülkelere yangınları söndürmede yardım etmemiz gerekiyor” dedi.

Fransız lider “Hedefimiz Amazonları korumak. Çünkü oksijen yayarak ve karbonu emerek biyoçeşitliliğimiz ve iklimimiz için bir hazine olan bu ormanlara hepimizin ihtiyacı var” diye ekledi.

Almanya Başbakanı Angela Merkel ise cumartesi günü haftalık yayımlanan video mesajında G7 liderlerinin “sessiz kalamayacağını” vurgularken, yangınları söndürmek için nasıl yardım edileceği hususunun tartışılması gerektiğini ifade etti.

Diğer taraftan Bolivya da ormanlık alanlara ve arazilere hızla yayılan yangınları kontrol altına almak için mücadele ediyor.

ABD yapımı B747-400 Supertanker tipi bir uçak, alevleri söndürmek ve ormanları korumaya yardım etmek için Bolivya’da tahrip olmuş bölgelerin üzerinde uçuyor.  

Yılın bu dönemi kuru olan ormanlık Chiquitania bölgesindeki yangınların söndürülmesi için cumartesi günü karadan polis birimleri, askeri ekipler, itfaiyeciler ve gönüllülerin, havadan da birçok helikopterin desteğiyle çalışmalar yürütüldü.

Bu mevsimde ekinleri ya da sürüleri için toprağı temizlemek isteyen çiftçilerin araziyi ateşe vermesi yaygın görülüyor ancak bazen bu alevler kontrolden çıkabiliyor.

PA’dan yararlanılmıştır

 

 

*İçerik orijinal haline bağlı kalınarak çevrilmiştir. Independent Türkçe’nin editöryal politikasını yansıtmayabilir.

https://www.independent.co.uk/environment

Independent Türkçe için çeviren: Elvide Demirkol

© The Independent

DAHA FAZLA HABER OKU