Hepimiz onlarca İkinci Dünya Savaşı filmi izlemişizdir. Hep iyilerin kazandığını anlatan, hep kazananları kahraman ilan eden filmler. Savaş içinde kan olduğu kadar propagandanın da olduğu bir mücadele. Bunun en iyi örneklerinden birisi de İkinci Dünya Savaşı.
Bu savaşın herkes tarafından bilinen en acı olaylarından birisi de Japonya’nın iki kentine atılan atom bombaları. Almanya’dan sonra Japonya’nın da teslim olmasını sağlayan iki atom bombası savaşın nasıl bir felaket olduğunu göstermesi açısından çok önemli.
Bugün, Hiroşima ve Nagazaki’yi haritan silen, on binlerce insanın ölmesine, çok daha fazlasının sakat kalmasına neden olan, etkileri kuşaklar boyunca süren atom bombalarının gölgesinde kalan bir başka acımasız saldırıyı hatırlayacağız.
Mariana Adaları ABD’ye üstünlüğü getirdi
Savaşın sonlarına yaklaşıldığında en sert çatışmaların yaşandığı yerlerden birisi Pasifik cephesiydi. Pearl Harbor saldırısının ardından Amerika ile Japonya arasında başlayan boğuşma çok kanlı geçiyordu. Amerika üstünlüğü ele geçirmeye yakın görünse de Japonlar bir türlü pes etmiyor, savaş kıyasıya sürüyordu.
ABD savaş uçakları Çin'den havalanarak Japonya’yı vuruyor, ancak bu saldırılar uzun mesafe yüzünden uçaklar daha az bomba taşıyabildiği için bir türlü istenen etkiyi yaratmıyordu. Savaşın kaderi Temmuz 1944'te ABD'nin Mariana Adaları’nı ele geçirmesiyle değişti. Artık uçaklar daha kısa havada kalmak zorunda olduklarından yakıt yerine daha çok bomba taşıyor ve daha sık aralıklarla saldırı düzenleyebiliyordu. Ama yine de saldırılar beklenen etkiyi yaratmıyordu. Japon uçaksavarları da ABD uçaklarına karşı etkili bir direnç gösteriyordu. Okyanusta uçak gemileri savaş filoları birbirlerini kovalıyorlardı
Napalm bombaları için tanıtım filmi bile çekildi
Beklenen sonuç bir türlü elde edilemeyince Almanya’daki bombardımanlarda başarılı olan General Curtis LeMay hava saldırı komutanı yapıldı.
LeMay yüksek irtifadan atılan parça tesirli tahrip bombalarının yeterince etkili olmadığını düşünüyordu. Japonya’nın büyük kayıp vermesi durumda teslim olmak zorunda kalacağını hesaplayan LeMay, mart ayında Toyko’ya düzenlenecek bombardıman için korkunç bir silah denemeye hazırlanıyordu.
Japon evleri ahşap ve kağıttan yapıldığı için yangına karşı çok zayıftı. Düşmanını yumuşak karnından vurmayı planlayan LeMay acımasız planını uygulamaya başladı.
LeMay’ın Tokyo’yu vurmak için seçtiği silah napalm bombalarıydı. Bu bombalar geniş bir alanda yangın çıkmasına neden oluyordu. ABD’de denemeleri yapılmış etkisi ispatlanmıştı. ABD propaganda makinesi, bombaların hazırlanışlarını ve testlerini filme alarak reklamlarını bile yapmıştı.
Taşıyabildikleri kadar bomba yüklediler
Planlar titizlikle hazırlandı. Saldırı Japon uçaksavarlarının savunma zafiyetlerinden yararlanmak için gece düzenlenecekti. Uçaklar, hedefleri daha etkili vurabilmek ve daha fazla bomba taşıyabilmek için alçaktan uçacaktı. Japonlardan önemli bir direniş beklemeyen ABD filosu, daha çok bomba taşıyabilmek için uçaklardaki makineli tüfekleri bile sökmüştü.
ABD’de üretilen jöle kıvamındaki yanıcı napalm yüklü bombalar uçaklara yüklendi. Bir B29 uçağı yaklaşık 65.000 m2’lik alanı yakabilecek güçte, 38 adet yangın bombası bulunan 40 bomba demeti taşıyabiliyordu.
9 Mart 1945 akşamı ABD Hava Kuvvetleri’nin 73, 313 ve 314'üncü hava birliklerine bağlı 300 B29 bombardıman uçağı tam yüklü olarak Mariana Adaları’ndan havalandı.
Saat 22.00 sıralarında Tokyo’daki Japon hava savunma sistemleri gökyüzünde iki uçak fark etti. Sirenler çalmaya başladı ama panik kısa sürede sona erdi. İki uçak Tokyo’nun üzerinden uçup geçti.
2.5 saatte Tokyo yerle bir oldu
Saldırı 10 Mart’ın ilk saatlerinde başladı. Harekatta 'Alçak İrtifalı Giriş' denilen uçuş manevrası ilk defa denendi. Uçaklar 00.15’te, 3 hat halinde uçarak Tokyo işçi sınıfının kıyı kesimindeki yoğun nüfuslu bölgelerinin etrafını dev yangın bombaları ile dövdüler. 2.5 saat aralıksız süren bombardıman sonucu kentin büyük bölümü alevler içinde kaldı. Güçlü rüzgarın etkisiyle büyüyün alevler gökyüzüne bir duvar gibi yükseldi.
Tokyoyu bir harabeye çevirirken sadece 14 zaiyat veren B29’lar yüklerini boşaltarak sahneden ayrıldığında arkalarında cehennemi andıran bir Tokyo bıraktı.
Binlerce insan yanarak öldü
Kentin polis departmanının raporuna göre 79 bin 466 ceset bulundu. Birçok kayıp vardı. Sağlık müdürlüğü ölü sayısının 83.600, Tokyo itfaiyesi ise 97.000 olduğunu rapor ediyordu. Yaralı sayısı farklı kaynaklara göre 49 bin ile 125 bin arasında hesaplanıyordu. Amerika raporları ise 87 bin 793 kişinin öldüğünü, 40 bin 918 kişinin yaralandığını yazıyordu. Ölü sayısını 200 bine yakın olduğunu ileri süren tarihçiler oldu.
Japonların "Kara Kar Gecesi" diye adlandırdıkları 10 Mart’ta, 270 bin bina kül oldu, bir milyondan fazla Tokyolu evini kaybetti. Tokyo’nun 41 kilometrekaresi yok oldu.
Amerikan uçakları ayın 19’una kadar Osaka, Kobe ve Nagoya kentlerine de benzer saldırılar düzenledi. 10.000 ton yangın bombasıyla kentleri cehenneme çevirdi.
fazla oku
Bu bölüm, konuyla ilgili referans noktalarını içerir. (Related Nodes field)
Japonya 5 ay sonra teslim oldu
11 Mart'ta Tokyo'yu ziyaret eden İmparator Hirohito, küle dönmüş şehri görünce gözyaşlarını tutamadı. Bu büyük kayba rağmen teslim olmayı kabul etmeyen imparator, kentin hava savunmasının güçlendirilmesini emretti. Mayıs ayında Tokyo’yu yeniden vurmaya gelen ABD uçakları çok sert bir savunmayla karşılaştı. Birçok uçak düşürüldü ya da zarar gördü.
Hatta atom bombalarının atılmasına bu kuvvetli savunmanın neden olduğu ileri sürüldü. Çok zaiyat veren ABD’nin bombardımanlardan vazgeçtiği, Japonların direncini kırmak için nükleer silah kullanmaya karar verdiği iddia edildi.
5 ay sonra ABD’nin Nagasaki ve Hiroşima ketlerine attığı iki atom bombası Japonya’nın direncini kırdı. 6 Ağustos’ta Nagasaki’, 9 Ağustos’ta Hiroşima yerle bir oldu. Japonya 5 gün sonra teslim oldu.
Hiroşima'da ilk etapta 66 bin kişi ölürken 69 bin kişi yaralandı. 195 bin kişinin yaşadığı Nagazaki'de ise 39 bin kişi öldü, 25 bin kişi yaralandı. Yıl sonuna dek toplam ölü sayısı Hiroşima'da 135 bin, Nagazaki'de 75 bine çıktı.
2008’de 1 tonluk bomba bulundu
Nagasaki ve Hiroşima’nın gölgesinde kalsa da Tokyo bombardımanı tarihe dünyanın en çok sivil ölüme neden olan saldırısı olarak geçti. Kullanılan bombalar çok etkiliydi. 16 Mayıs 2008’de Tokyo’nun dış bölgelerinde savaştan kalma patlamamış bir bomba bulundu.
1 tonluk bombanın etkisiz hale getirilmesi için 16 bin 490 kişinin evlerinden tahliye edildi.
Bir B29’dan atıldığı tahmin edilen bomba Japon Savunma Kuvvetlerince etkisiz hale getirildi.
