Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başkanlık ettiği AK Parti’nin son Merkez Yürütme Kurulu (MYK) toplantısında CHP’nin İş Bankası’ndaki hisselerinin Hazine’ye devri bir kez daha gündeme geldi.

AK Parti Genel Başkan Yardımcıları Hayati Yazıcı ve Nurettin Canikli’nin CHP’nin İş Bankası’ndaki hisselerinin hukuki ve ekonomik boyutuna ilişkin olarak bir sunum yaptığı öğrenildi.

Yeni Şafak ve Hürriyet'in aktardığına göre CHP’nin İş Bankası hisselerinin Hazine’ye aktarılması amacıyla 5 ya da 6 maddelik bir düzenleme planlanıyor.

Buna göre AK Parti, Siyasi Partiler Kanunu’nda değişikliğe gidecek. Kanunun partilere ticaret yasağını düzenleyen 67. maddesine “Siyasi partiler sahip oldukları hisseleri Hazine’ye devreder” hükmünün eklenmesi düşünülüyor.

Erdoğan’ın toplantıda şu ifadeleri kullandığı belirtildi:

Mevzuat belli, CHP’nin süreci nasıl yönettiği belli. Fazla geciktirmeyin. Titizlikle çalışın ve bu konuyu vatandaşa doğru anlatın. CHP’nin bu konuda yanlış anlaşılmalara yol açmasına izin vermeyin. Atatürk zamanında tek parti vardı ve parti devlet idi. Atatürk bütün milletin atası ve sahip olduğu mülk de milletin mülkü, onların şimdi artık partiler arasında bir parti olan CHP’de olması adil değil hem de haklı değil.

İş Bankası hakkında

Türkiye’nin en büyük özel bankalarından biri olan İş Bankası 1924 yılında Atatürk’ün talimatıyla kuruldu. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu lideri Mustafa Kemal Atatürk hayatını kaybetmeden iki ay önce, 5 Eylül 1938’de kendi el yazısıyla hazırladığı vasiyetnamede sahip olduğu hisse senetlerinin mülkiyeti ve yönetimini CHP’ye bıraktığını söylüyor. Atatürk yine vasiyetinde hisselere ilişkin kâr payının ise Türk Dil Kurumu ve Türk Tarih Kurumu’na bırakılmasını istiyor. Buna göre CHP, İş Bankası’nda Atatürk’e ait hisselerin yüzde 28.09’unun mülkiyet ve yönetim hakkına sahip.

Nasıl devredilebilir?

CHP’nin bankadaki hisseleri dönem dönem gündeme geliyor. Devir için ilk formülün Siyasi Partiler Kanunu'nda (SPK) değişiklik yapılması olduğu belirtiliyor.

SPK'nın 67. Maddesi ve Anayasa'nın 69. Maddesi, partilerin "ticari faaliyette bulunamayacağını" hükme bağlıyor. AK Parti ve ona destek veren MHP'nin TBMM'deki sandalye sayısı Anayasa değişikliğine olanak tanımadığı için sorunun SPK ile çözülmesi değerlendiriliyor.

Geçmişte ne olmuştu?

1953'te Demokrat Parti iktidarı da İş Bankası hisselerini "kamulaştırdı." Adnan Menderes hükümeti döneminde çıkarılan yasayla CHP'nin mallarına el konulurken, İş Bankası hisseleri de Hazine'ye devredildi. Yasa 10 yıl sonra, 1963'te Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi, hisseler CHP'ye geri döndü.

Hisseler ikinci kez ise 12 Eylül 1980'deki askeri darbe sonrası Hazine'ye geçti. Darbenin ardından tüm siyasi partiler gibi CHP de kapatıldı. Partinin tüm malvarlıkları gibi, İş Bankası hisseleri de Hazine'ye devredildi. Sivil siyasete dönülmesinin ardından CHP'nin de yeniden açılmasıyla, AYM'ye yapılan başvuru doğrultusunda hisseler CHP'ye iade edildi.

Hürriyet, Yeni Şafak, Independent Türkçe