Kutusuz diş macunu

Prof. Dr. Mustafa Öztürk Independent Türkçe için yazdı

Fotoğraf: Twitter - @ozturk_mustafa

Ambalaj olarak kullanılan kartonun maliyeti bir yılda yüzde 600 arttı.

Türkiye'de diş macunu tüketimi yılda 120 gram civarında iken, bu miktar Almanya'da 500 gram, İngiltere'de 480 gram, İtalya' da 270 gram, İspanya' da ise 155 gram.

Türkiye'de hanelerin yarısına diş macunu girmiyor. 4 kişiye 1 adet diş fırçası düşüyor.

Türkiye'de 3 kişiden 1'i günde bir kez bile dişlerini fırçalamıyor.

TÜİK verilerine göre ağız ve diş hastalıkları 0-6 yaş grubu çocuklarda ilk beş hastalık arasında; 7-14 yaş grubundaki çocuklarda ise bu sorun ilk sırada.

Ağız ve diş sağlığında dışa bağımlılık da yüzde 80'i buluyor.

Her yıl ABD'de 900 milyon adet işe yaramaz, işlevsiz, diş macunu kutusu çöpe atılıyor. 

İngiltere'de üretilen 262 milyon adet diş macunu kutusu için 2 bin 500 ton atık karton oluşuyor.

Her yıl İngilizlerin satın aldığı 262 milyon paketten bir atık dağı oluşuyor.

Diş macunu alışverişi yapan tüketiciler, eve gelir gelmez macunu kutudan çıkarıyor ve kutuyu çöp kutusuna atıyorlar.

Türkiye'de marketlerde diş macunları ağırlıklı 70-75 gram. Türkiye'de kişi başı yaklaşık 75 gramlık diş macunundan yılda 1,6 adet tüketiyor.

Bunun anlamı, Türkiye'de yılda yaklaşık 136 milyon adet diş macunu kutusu tüketildiği.

Kişi başı 120 gram diş macununun tüketildiği Türkiye'de, bir kutunun ağırlığı yaklaşık 6-7 (6 gram alınmış) gram. Buna göre yılda 816 ton karton tüketiliyor. 

1 ton kağıt üretmek için:

  1. 17 adet yetişmiş ağaç kesilir.
  2. 36 ton CO2'nin atmosfere salımlanır.
  3. 267 kg havayı kirleten gaz atmosfere yayılır.
  4. Bin 750 litre fosil yakıt tüketilir.
  5. 85 m2 ormanlık alan tahrip edilir.
  6. 26 bin ila 38 bin ton su israf edilir.
  7. 4 bin kWh elektrik enerjisi tüketilir (Bu bir ailenin 19 aylık elektrik tüketimine eşittir) 

Türkiye'de yılda yaklaşık 816 ton gereksiz diş macunu kutusunun çevresel zararları;

  • 13 bin 872 adet ağaç kesilir.
  • 29 bin 376 ton CO2'nin atmosfere salımlanır
  • 217 bin 872 kg havayı kirleten gaz atmosfere yayılır.
  • Bin 428 bin litre fosil yakıt tüketilir.
  • 69 bin 360 m2 ormanlık alanın tahrip edilir.
  • 21 milyon 216 bin ton ila 31 milyon ton arası temiz su israf edilir ve kirletilir.
  • 3 milyon 264 bin kWh elektrik enerjisi tüketilir (816 adet ailenin 19 aylık elektrik tüketimine eşit) 

Dünyanın üçte ikisi her gün diş macunu kullanıyor. Dünyada her yıl işe yaramaz, israf edilen ve çevreyi kirleten 1,5 milyar adetin üzerinde diş macunu kutusu üretilmekte ve diş macunu kutusundan çıkarıldıktan sonra kutusu çöpe atılıyor.  

  • Ağaçların kesilmesine,
  • Suların tüketilmesine ve kirletilmesine,
  • Sera gazı salımına,
  • Atık oluşmasına,
  • Kağıt israfına 

Dur demek için tüm satış noktalarında kutusuz diş macunu satışı yapılmalı.

Diş macunu kutusunun hiçbir işlevi yoktur. 
 

1.JPG
Resim 1. Kutusuz diş macunu

 

Slogan; "Diş Macunu Satın Alın - Kutusu Değil, Akıllı Olun - Çevre Dostu Olun".

Diş macunundan gereksiz ambalajı çıkarmak için bir fırsat olmakla kalmıyor, aynı zamanda aynı hacimde daha fazla tüp taşıyabilmek anlamına geliyor. Bu da daha az kamyonla taşımasına yardımcı oluyor.

Süpermarketler, marketler, bakkallar ve benzerleri kutusuz diş macunu hizmeti vermeli. Çevreci uygulamalarını kamuoyu ile paylaşmalı.
  

2.JPG
Resim 2. Kutusuz diş macunu satışı

 

Dünyanın en çevreci ikinci ülkesi olan İzlanda'da vatandaşlar, karton ambalajı olmayan diş macunu almaya karar verdi.

Ve İzlanda, diş macunu karton kutularını ortadan kaldırdı ve ürünlere herhangi bir zarar vermeden diş macunu satmayı başardı.

Amaç, gezegeni daha fazla kirlenmekten kurtarmak ve çevre dostu bir yaşam tarzını benimseme yolunda bir adım atmaktı. Bugün İzlanda'da satılan diş macunlarının yüzde 90'ı kutusuz.

Süpermarketler, marketler, bakkallar ve benzerleri kutusuz diş macunu hizmeti verebilirler. Çevreci uygulamalarını kamuoyu ile paylaşabilirler.

Tesco, diş macunundan 'gereksiz' karton ambalajı çıkarmak için deneme çalışmalarını başlattı ve 'karton kutusuz' markalı diş macunları satışlarını 27 mağazasında uygulamaya koydu. 

Bu uygulama ile yılda 55 ton karton tasarrufu sağlandı.

Tesco, 2019'dan bu yana yıllık ayak izinden 3000 tondan fazla ambalaj tasarrufu sağladı.

Tesco, deneme çalışmasının yılda 680 ton kartonu ortadan kaldırması bekleniyor.

Colgate, Oral-B, Sensodyne, Aquafresh ve Corsodyl tarafından destekliyor.

Gereksiz ve işlevsiz diş macunu ambalajına kesinlikle son verilmeli ve diş macunu fiyatı düşürülmeli.
  

3.jpg
Resim 3. Resimde görülen diş macunları kutularından çıkarıldıktan sonra atık olmakta

 

Çevreci "kutusuz diş macunu" uygulamaları kamuoyu ile paylaşılmalı.

Almanya, ambalajsız, kutusuz diş macunu satışı başladı. 

Diş macunları karton kutusuz satılsın, ormanlar yok olmasın. 
 

4.jpg
Resim 4. Almanya'da kutusuz diş macunu satış vitrini

 

Avrupa'da bazı süpermarketler "kutusuz diş macunu" satıyor. 

Kağıt israfına son vermek, ağaçların kesilmesini önlemek, sera gazı CO2 salımını azaltmak ve suların kirletilmesine dur demek için diş macunu üreticileri kutusuz diş macunu satışını başlatabilir.
 

5.JPG
Resim 5. Finlandiya'da marketlerde kutusuz diş macunu satışı

   

Dünya nüfusunun üçte ikisinin günlük olarak diş macunu kullandığı tahmin ediliyor.

Diş macunlarını bir kutuya koymanın üretici için olduğu kadar tüketici için de pahalı hale getiriyor. 

Küçük eylemler, büyük iklim faydalarına yol açabilir. 

Ülkemizde tüm üretici, dağıtıcı ve perakende satış yerleri "kutusuz diş macunu" sistemini mutlaka uygulamaya koymalı.

 

 

*Bu makalede yer alan fikirler yazara aittir ve Independent Türkçe'nin editöryal politikasını yansıtmayabilir. 

© The Independentturkish

DAHA FAZLA HABER OKU