Tiananmen Katliamı'nı hatırlatacak gibi tank şeklinde dondurma tutan Çinli sosyal medya fenomeni, aylar sonra sanal aleme geri döndü. Li Jiaqi, Alibaba'ya ait çevrimiçi alışveriş sitesi Taobao'da salı günü canlı yayın açtı.

30 yaşındaki fenomenin 3 Haziran'da Taobao'daki yayını, tank şeklinde bir dondurma göstermesi üzerine aniden kesilmişti.
 

Jiaqi neden ortadan kaybolduğu veya nereye gittiğiyle ilgili bir açıklama yapmadı (Twitter)

Jiaqi'nin yayınını Tiananmen Katliamı'nın 33. yıldönümüne denk gelen 4 Haziran'dan saatler önce yapması dikkat çekmişti.

Yayını kesildikten sonra sosyal medya platformu Weibo'daki 50 milyon takipçisine seslenen Jiaqi, ekibinin "teknik bir sorunu çözmeye çalıştığını ve kısa süre içinde geri döneceğini" söylemişti.

Ancak sosyal medya fenomeni bunun ardınan aylarca sessizliğe bürünmüştü. CNN International, Jiaqi'nin Pekin tarafından sansürlendiğinin düşünüldüğünü yazdı.

2018'de 5 dakikada 15 bin ruj sattıktan sonra ünlenerek "Ruj Kralı" adını da alan Jiaqi, yaklaşık 4 ay sonra internete geri döndü. Telefon tutucu, ayakkabı ve temizlik malzemeleri gibi ürünlerin satıldığı iki saatlik yayını 63 milyon kişi izledi. 

Guardian, Jiaqi'nin "her zamankinden daha sakin göründüğünü" belirtti.

Yayına yorum yapan bir kişi de hem Jiaqi'nin hem de diğer sunucu Wang Wang'ın "çok dikkatli durduğunu" savundu:

Çok üzücü.

Bir Weibo kullanıcısı da canlı yayından sonra "Onu tekrar ekranda gördüğümde gözyaşlarına boğuldum. Onu uzun zamandır bekliyorum" dedi.

Tiananmen Meydan protestoları

15 Nisan 1989'da başlayıp 4 Haziran'a kadar süren ve odak noktası başkent Pekin'deki Tiananmen Meydanı olan hükümet karşıtı gösterilere güvenlik güçleri şiddet kullanarak müdahale etmişti.

Olaylarda kaç kişinin hayatını kaybettiğiyse hâlâ net olarak bilinmiyor. Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) resmi rakamlarına göre 200 sivil ve onlarca güvenlik personeli yaşamını yitirmiş, Batılı kaynaklardaysa on binlerce kişinin öldürüldüğü öne sürülmüştü.

Protestolarda kimliği belirsiz bir kişinin Tiananmen Meydanı'ndan geçen dört tankın karşısında durduğu görüntüyse yakın tarihin en ünlü karelerinden biri. Karedeki kişi Tank Adam ya da Meçhul Asi olarak da biliniyor.

Öte yandan ÇKP, Tiananmen Meydanı'ndaki olayların okullarda öğretilmesine ya da internette tartışılmasına karşı yoğun bir sansür uyguluyor. Ülkede merkezi yönetim tarafından sıkı şekilde denetlenen internette, yaşanan trajik olaya dair bilgi bulmak neredeyse imkansız.

Independent Türkçe, Guardian, CNN International

Derleyen: Uğurcan Yıldız